De Verenigde Staten en oorlogsmisdaden

De Verenigde Staten hebben tot nog toe geweigerd om het verdrag ten aanzien van het in 2002 ingestelde Internationale Strafhof te ratificeren. Een onderzoek naar de dualistische houding van de Verenigde Staten ten opzichte van het internationale strafvervolgings beleid.

Het Internationale Strafhof

Dit Internationale hof, dat zich bezighoudt met de vervolging van internationale delicten op het gebied van: oorlogsmidaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid werd op instignatie van de Verenigde Naties in 1998 opgericht en in werking gesteld in 2002. De inwerkingstelling kon pas geschieden nadat 60 landen het verdag hierover hadden getekend en geratificeerd. In 2011 hebben meer dan 120 landen het verdrag geratificeerd. De grote uitzondering is de USA, de Verenigde Staten van Amerika. Onder President Bill Clinton werd het verdrag wel ondertekend, maar zijn opvolger George W. Bush weigerde het verdrag te ratificeren.

Amerika en de strafbare delicten die vervolgd kunnen worden door het Internationaal Strafhof

De lijst van delicten die het Internationale Strafhof kan vervolgen is uitgebreid en lang.

Genocide of Volkenmoord

De misdaad van stelselmatige en opzettelijke uitroeiing van een etnische groep, of van een deel daarvan. Genocide is een bijzondere en massale vorm van buitengerechtelijke executies of democide.

Misdaden tegen de menselijkheid

'Elk van de volgende handelingen, indien gepleegd als onderdeel van een wijdverbreide of stelselmatige aanval gericht tegen een burgerbevolking, met kennis van de aanval: onder andere moord, uitroeiing, slavernij, deportatie, gevangenneming, marteling, verkrachting, seksuele slavernij, vervolging, gedwongen verdwijning van personen etc

Oorlogsmisdaden:

Ernstige schending(en) van de Conventie(s) van Genève vanaf 12 augustus 1949.

Bijvoorbeeld:

• Foltering of onmenselijke behandeling
• Het een krijgsgevangenen of andere beschermde persoon opzettelijk onthouden van de rechten van eerlijke en rechtmatige berechting,
• wederrechtelijk deportatie of -verplaatsing of onrechtmatige opsluiting,
• het opzettelijk uitvoeren van een aanval in de wetenschap dat een dergelijke aanval bijkomend verlies van mensenlevens of burgers of schade aan civiele objecten of wijdverspreide, langdurige en ernstige schade aan de natuur zal veroorzaken, aanvallen of bombarderen van steden, dorpen, woningen of gebouwen die niet worden verdedigd en geen militair doelwit zijn,
• het plegen van aanslagen op de persoonlijke waardigheid, in het bijzonder vernederende en onterende behandeling, geweld aan leven en persoon, in het bijzonder elke manier van moord, verminking, wrede behandeling en marteling,
• het plegen van aanslagen op de persoonlijke waardigheid, in het bijzonder vernederende en onterende behandeling.

De uitzonderingspositie van de USA

De Verenigde Staten van Amerika hebben onder president Bill Clinton het Statuut van Rome in 1998 ondertekend maar president George W. Bush heeft het Statuut van Rome nooit geratificeerd (als rechtsgeldend aangemerkt voor de Verenigde Staten).

De reden hiertoe is uiteraard nooit officiëel gemaakt maar laat zich makkelijk raden. Hoewel delicten van voor 2002 niet mogen worden vervolgd hebben de Verenigde Staten reden genoeg om de werking voor hun land niet te ratificeren.

De Irak-oorlog

De Verenigde Staten heeft onder George W. Bush het voortouw genomen tot de oorlog in Irak in maart 2003. Al vrij gauw werd duidelijk dat de Amerikanen zich schuldig maakten aan oorlogshandelingen die vrij makkelijk onder 'oorlogsmisdaden' kunnen worden gerubriceerd. Op 23 oktober 2010 gaf de klokkenluider organisatie Wiki-leaks aan over 400.000 documenten te beschikken waarin de oorlogsmisdaden van de Verenigde Staten waren beschreven.

Oorlog tegen terrorisme -Afghanistan

Sinds de gebeurtenissen op 11 september 2001 in New York (aanval op het World Trade Center) voerden de Verenigde Staten een gerichte oorlog tegen het terrorisme. Dit had tot gevolg dat Afganistan werd bezet en gebombardeerd. Op 5 augustus 2010 openbaarde Wiki-leaks 77.000 documenten die betrekking hadden op misdaden gepleegd tegen de Afganen.

Guantanamo Bay

Vermeende Taliban of Al Qaidastrijders zijn zonder vorm van proces (zoals gewaarborgd in de Rechten van de Mens) overgebracht naar Quantanamo Bay, waar ze martelingen hebben moeten doorstaan. Het gehele bestaan van Quantanamo Bay is in strijd met het Verdrag van Rome, inzake de Rechten van de Mens, een verdrag dat de Verenigde Staten van Amerika tot nu nooit hebben geratificeerd. Verder werd de conventie van Geneve van 1949 gevoeglijk genegeerd bij het overbrengen van gevangenen naar Quantanamo Bay.

De dood van Osama Bin Laden

Zelfs de manier waarop Osama Bin Laden werd opgespoord en gedood is zou de toets van de oorlogsmisdaden weleens kunnen doorstaan. De opzet was duidelijk om Osama Bin Laden te doden en niet om hem voor een eerlijk proces voor een rechtbank te krijgen. Dit staat gelijk met 'moord met voorbedachte rade'.

Angst voor het Internationaal Strafhof

Het mag duidelijk zijn dat de Verenigde Staten de regels met betrekking tot de oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Irak en Afganistan waarschijnlijk flagrant hebben overtreden. De angst van de Verenigde Staten dat ze door een aan het Hof deelnemende natie na ratificatie van Amerikaanse zijde voor het Hof worden aangeklaagd is absoluut niet denkbeeldig.

De enige manier om arrestaties en aanklagingen te vermijden is derhalve door het Statuut van Rome, dat de instelling van het Internationale Strafhof beheerst, niet te ratificeren. Alleen landen die geratificeerd hebben kunnen vervolgen of vervolgd worden.
Onder president Barack Obama zijn de Amerikanen begonnen zich op te stellen als 'waarnemend'. Dit is een gebaar van de Verenigde Staten waaruit geen enkele conclusie mag worden getrokken.

Conclusie

Het ligt niet binnen de lijn der verwachtingen dat de Verenigde Staten ooit echt zullen kunnen ratificeren, behalve wanneer vervolging voor de Verenigde Staten vanaf een bepaalde datum zal worden niet-ontvankelijk verklaard. (Niet vervolgbaar verklaard.)Dit ligt politiek gezien veel te ingewikkeld. De Internationale Gemeenschap zal zich er waarschijnlijk voor hoeden om zich in dat wespennest te steken.
Ondertussen moet wel duidelijk zijn dat de door de Verenigde Staten begane oorlogsmisdaden van 2002 tot nu ongestraft zullen blijven.

Lees verder

• Aangeklaagd worden bij het Internationaal Strafhof
• Het ziekte-excuus bij uitlevering voor oorlogsmisdaden
• Het Internationaal Strafhof: de delicten
• Immuniteit of niet-vervolging van criminele staatshoofden
• Veroordeling en executie van (ex)staatshoofden