Het Internationaal Strafhof: de delicten

Door de arrestatie van Mladic, de Servische generaal die verantwoordelijk wordt gehouden voor de moord op 7500 moslims in de Sbrenica enclave is het Internationale Strafhof te Den Haag weer in de belangstelling komen te staan. Voor welke delicten kan men voor dit Strafhof terechtstaan?

Het Internationaal Strafhof

Internationaal wordt het Strafhof: International Criminal Court (ICC) of Cour Pénale Internationale (CPI) genoemd.
Het Hof is gevestigd in Den Haag, Nederland sinds 2002.
Het Internationaal Strafhof behandelt alleen zaken

• als het land waar het misdrijf is gepleegd, of het land waaruit de dader afkomstig is, aangesloten is bij het Hof.
• Voorwaarde is ook dat nationale staten, die in principe wel bevoegd zijn, niet bereid of in staat zijn de zaak te onderzoeken of te behandelen.
• De misdaden moeten na 1 juli 2002 gepleegd zijn.

Het Internationaal Strafhof is opgericht in 2002, nadat 60 landen het Statuut voor een Internationaal Strafhof hadden geratificeerd. Inmiddels hebben 108 landen het Statuut ondertekend. Het Internationaal Strafhof maakt geen onderdeel uit van de Verenigde Naties maar werkt hier wel mee samen.
Bij het Hof zijn 18 rechters van verschillende nationaliteiten werkzaam.

Het Internationaal Hof is een (permanent) hof voor het vervolgen van personen die verdacht worden van:

Genocide

Volkenmoord, de misdaad van stelselmatige en opzettelijke uitroeiing van een etnische groep, of van een deel daarvan. Genocide is een bijzondere en massale vorm van buitengerechtelijke executies of democide. (Definitie van Amnesty.nl)

Misdaden tegen de menselijkheid

Omschrijving (artikel 7 van het Statuut van Rome)
'elk van de volgende handelingen, indien gepleegd als onderdeel van een wijdverbreide of stelselmatige aanval gericht tegen een burgerbevolking, met kennis van de aanval:

• moord
• uitroeiing
• slavernij
• deportatie of onder dwang overbrengen van bevolking
• gevangenneming of andere ernstige beroving van de lichamelijke vrijheid in strijd met fundamentele regels van internationaal recht;
• marteling
• verkrachting, seksuele slavernij, gedwongen prostitutie, gedwongen zwangerschap, gedwongen sterilisatie of elke andere vorm van seksueel geweld met een vergelijkbare zwaarte
• vervolging
• gedwongen verdwijning van personen
• de misdaad apartheid;
• andere onmenselijke daden van een gelijkaardig karakter die opzettelijk groot lijden of aanzienlijk schade aan het lichaam, aan de geestelijke of fysieke gezondheid toebrengen.

Oorlogsmisdaden

De algemene definitie volgens (artikel 8 van het Statuut van Rome)
'ernstige schending(en) van de Conventie van Genève van 12 augustus 1949':

• Opzettelijke doden
• Foltering of onmenselijke behandeling, met inbegrip van biologische experimenten
• Opzettelijk veroorzaken van ernstig lijden of ernstig letsel aan lichaam of gezondheid
• Grootschalige vernieling en toeëigening van goederen, niet gerechtvaardigd door militaire noodzaak en uitgevoerd op onrechtmatige en moedwillige wijze
• Krijgsgevangenen of andere beschermde personen verplichten om te dienen in de strijdkrachten van een vijandige mogendheid
• Het een krijgsgevangenen of andere beschermde persoon opzettelijk onthouden van de rechten van eerlijke en rechtmatige berechting
• Wederrechtelijk deportatie of -verplaatsing of onrechtmatige opsluiting
• Het nemen van gijzelaars
• Het opzettelijk richten van aanvallen tegen de burgerbevolking als zodanig of tegen individuele burgers die niet rechtstreeks deelnemen aan vijandelijkheden
• Het opzettelijk richten van aanvallen tegen objecten van de burgerbevolking, dat wil zeggen objecten die geen militaire doelen zijn
• Het opzettelijk aanvallen richten op personeel, installaties, materieel, eenheden of voertuigen betrokken bij humanitaire hulpverlening of vredesmissies
• Het opzettelijk uitvoeren van een aanval in de wetenschap dat een dergelijke aanval bijkomend verlies van mensenlevens of burgers of schade aan civiele objecten of wijdverspreide, langdurige en ernstige schade aan de natuur zal veroorzaken
• Aanvallen of bombarderen van steden, dorpen, woningen of gebouwen die niet worden verdedigd en geen militair doelwit zijn
• Het doden of verwonden van een strijder die, nadat hij zijn wapens neerlegde en zich onvoorwaardelijk heeft overgegeven
• Het oneigenlijk gebruik maken van een witte vlag, van de vlag of van de militaire onderscheidingstekens en uniform van de vijand of van de Verenigde Naties, alsmede van de emblemen van de Verdragen van Genève, met als gevolg de dood of ernstig lichamelijk letsel
• De overdracht, direct of indirect, door de bezettende mogendheid van delen van haar eigen burgerbevolking naar het bezette grondgebied, of de deportatie of overdracht van alle of delen van de bevolking van het bezette grondgebied binnen of buiten dat gebied
• Opzettelijk aanvallen richten op gebouwen gewijd aan godsdienst, onderwijs, kunst, wetenschap of charitatieve doeleinden, historische monumenten, ziekenhuizen en plaatsen waar zieken en gewonden worden samengebracht, mits deze geen militair doelwit zijn
• Het onderwerpen van personen die zich in de macht van een tegenpartij bevinden aan lichamelijke verminking of medische of wetenschappelijke experimenten, wiens aard niet worden gerechtvaardigd door de medische, tandheelkundige behandeling of ziekenhuisbehandeling van de betrokkene en die aan personen de dood kan veroorzaken of ernstig in gevaar brengen van de gezondheid van die persoon
• Verraderlijke doden of verwonden van personen die behoren tot de vijandige natie of het leger;
• Verklaren dat geen genade zal worden verleend
• Vernietiging of inbeslagneming van de vijandelijke goederen (tenzij deze vernietiging of inbeslagneming dwingend wordt geëist door de noodzakelijkheden van de oorlog)
• Het dwingen van de onderdanen van de vijandige partij om deel te nemen aan de activiteiten van de oorlog tegen hun eigen land, zelfs als ze in dienst waren van de oorlogvoerende partij voor de aanvang van de oorlog
• Een stad of plaats plunderen, zelfs wanneer de plaats wordt ingenomen bij een aanval Gebruik maken van gif of vergiftigde wapens;
• gebruik maken van verstikkende, giftige of andere gassen en overige soortgelijke vloeistoffen, materialen of apparaten
• Gebruik maken van kogels die gemakkelijk uitzetten in het menselijk lichaam
• Gebruik maken van wapens, projectielen en materieel en methoden van oorlogvoering die leiden tot overbodig letsel of onnodig lijden of die in strijd met het internationale recht inzake gewapende conflicten
• Het plegen van aanslagen op de persoonlijke waardigheid, in het bijzonder vernederende en onterende behandeling, verkrachting, seksuele slavernij, gedwongen prostitutie, gedwongen zwangerschap, zoals gedefinieerd in artikel 7, paragraaf 2 (f), gedwongen sterilisatie, of enige andere vorm van seksueel geweld dat eveneens een ernstige schending van de Conventies van Genève is.
• Gebruik maken van menselijke schilden
• Uithongering en het opzettelijk belemmeren van hulpgoederen voor overleving
• Voor militaire dienst oproepen of recruteren van kinderen onder de leeftijd van vijftien jaar in de nationale strijdkrachten of hen gebruiken voor actieve deelname aan vijandelijkheden
• Geweld aan leven en persoon, in het bijzonder elke manier van moord, verminking, wrede behandeling en marteling
• Het plegen van aanslagen op de persoonlijke waardigheid, in het bijzonder vernederende en onterende behandeling;
• het nemen van gijzelaars;
• De uitvoering van executies zonder voorafgaand vonnis uitgesproken door een op rechtmatige wijze samengestelde rechtbank die alle rechtelijke waarborgen biedt die algemeen als onmisbaar worden erkend.
• Andere ernstige schendingen van de wetten en gebruiken die gelden in gewapende conflicten hoewel niet internationaal van karakter.

Artikel 8 is nog verder uitgebreid ten aanzien van conflicten die geen Internationaal karakter hebben maar toch vallen onder de oorlogsmisdaden.

Artikel 7 en 8 zijn door de schrijfster van dit artikel vertaald en voor de begrijpelijkheid en leesbaarheid vereenvoudigd weergegeven. Voor de juiste interpretatie wordt verwezen naar de artikelen 7 en 8 van het Statuut van Rome.
De lijsten zijn lang en er is vrij precies aangegeven wat een misdaad is.
De procedures voor het Internationale Strafhof starten op aanklacht van personen en/of een mogendheid.

De uitzonderingspositie van de USA

De Verenigde Staten van Amerika hebben onder president Bill Clinton het Statuut van Rome in 1998 ondertekend maar president George W. Bush heeft het Statuut van Rome nooit geratificeerd (als rechtsgeldend aangemerkt.)
Onder president Barack Obama zijn de Amerikanen begonnen zich op te stellen als 'waarnemend'.
GW Bush was bang dat de onderdanen van de USA met hun oorlogshandelingen onder de delicten van het Statuut zouden komen te vallen en voor het Hof aangeklaagd en gestrafd konden worden. ( Niet ten onrechte: zie bijvoorbeeld hetgeen gebeurde in Quantanamo Bay).

Lees verder

• Aangeklaagd worden bij het Internationaal Strafhof
• De werking van het Joegoslavië Tribunaal
• Immuniteit of niet-vervolging van criminele staatshoofden
• Veroordeling en executie van (ex)staatshoofden
• Het ziekte-excuus bij uitlevering voor oorlogsmisdaden