De werking van het Joegoslavië Tribunaal

Nadat op 26 mei 2011 Ratko Mladic werd gearresteerd, maakte op 27 mei 2011 de bevoegde rechter van het oorlogstribunaal in Belgrado bekend dat Mladic mag worden overgedragen aan het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag. Wat is de werking precies van het Joegoslavië Tribunaal, vooral nu er ook een Internationaal Strafhof bestaat?

Het Joegoslavië-tribunaal

Het Joegoslavië-tribunaal is een internationaal hof voor het vervolgen van personen die worden verdacht van het schenden van internationaal humanitair recht, gepleegd op het grondgebied van het voormalig Joegoslavië vanaf 1 januari 1991.

• Oprichting van het tribunaal vond plaats in 1993
• De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties maakte zich sterk voor de oprichting van dit tribunaal.
• Reden van de oprichting was de constatering dat op grote schaal in het voormalig Joegoslavië in de jaren 1991-1995 mensenrechten werden geschonden.
• Het Tribunaal is gevestigd in Den Haag.

Werking en jurisdictie van het Tribunaal:

De Werking van het Tribunaal is beschreven in haar 'Statute of the Tribunal' (Statuut van het Tribunaal.)
De officiële naam van het Joegoslavië-tribunaal luidt: Internationaal Tribunaal voor de Vervolging van Personen Verantwoordelijk voor Zware Overtredingen van Internationaal Humaan Recht Begaan in het Territorium van het Voormalig Joegoslavië sinds 1991.)*
Deze naam geeft tegelijkertijd de reikwijdte van haar jurisdictie weer:

• vervolging van personen die zware misdaden hebben begaan tegen de mensheid
• in het gebied van het voormalig Joegoslavië
• de misdaden moeten begaan zijn vanaf het begin van het jaar 1991

Aanklacht kan geschieden ten aan zien van vier soorten misdaden:

• Misdaden tegen de menselijkheid
• Schending van de Verdragen van Genève
• Genocide
• Oorlogsmisdaden.

Er is sprake van een combinatie van verschillende strafrecht-systemen.
Er is geen jury zoals gebruikelijk in het Angelsaksische recht
Eén getuige is voldoende bewijs. (Dit in tegenstelling tot het Nederlands rechterlijk adagium: één getuige, geen getuige).
De gerechtelijke procedures zijn daarom beschreven in het Statuut

• Er zijn drie Strafkamers
• Er is een kamer voor hoger beroep.
• De voertaal in de rechtszalen is Engels en Frans
• Uiteraard zijn er beëdigde tolken beschikbaar
• De getuigen en verdachten mogen hun eigen taal spreken en alle gerechtelijke stukken zijn beschikbaar in het Bosnisch, Servisch en Kroatisch.
• De Verenigde Naties financieren het Tribunaal.

Resultaten tot 2011

• Het Joegoslavië Tribunaal heeft tot nog toe 161 personen vervolgd.
• 125 personen zijn reeds berecht
• Er dienen in 2011 nog zaken tegen 36 personen
• Er ontbreekt nog slechts 1 te berechten persoon: Goran Hadžić

Het Joegoslavië Tribunaal kan in principe worden opgeheven als alle dienende zaken zijn beëindigd (met inbegrip van de zaak die nog moet dienen tegen Ratko Mladic) en als Goran Hadžić voor de rechter is gebracht.

De verschillen met het Internationaal Strafhof en het Joegoslavië Tribunaal

• Het Internationaal Strafhof begon haar werk in 2002. Misdaden van voor 2002 mogen er niet worden vervolgd, het Joegoslavië Tribunaal mag misdaden vervolgen begaan in of na 1991.
• Het Internationaal Strafhof werkt nauw samen met de Verenigde Naties maar is van haar onafhankelijk. Het Joegoslavië Tribunaal wordt door de Verenigde Naties gefinancierd en heeft die onafhankelijkheid dus niet.
• Het Joegoslavië Tribunaal vervolgt alleen misdaden begaan op het grondgebied van het voormalige Joegoslavië van 1990.

)* (International Tribunal for the Prosecution of Persons Responsible for Serious Violations of International Humanitarian Law Committed in the Territory of the Former Yugoslavia since 1991).

Lees verder

• Aangeklaagd worden bij het Internationaal Strafhof
• Het Internationaal Strafhof: de delicten
• Immuniteit of niet-vervolging van criminele staatshoofden
• Veroordeling en executie van (ex)staatshoofden