Messiasbelijdende Joden: wat zijn Messiaanse Joden?
Messiasbelijdende Joden of Messiaanse Joden maken deel uit van een wereldwijde beweging van Joodse mensen die geloven dat Jesjoea (Hebreeuwse naam van Jezus) de Messias van Israël is en de Verlosser van de wereld. Het hedendaagse Messiasbelijdende jodendom is een herstel van de Joods-Messiaanse beweging en de grote groei van Messiasbelijdende Joden over heel de wereld wordt als een belangrijk teken gezien van een mogelijk herstel van de oorspronkelijke Kerk van Jesjoea. De 'Bijbel' – die voor hen zowel het Oude Testament (in het Jodendom: Tenach of Tanach) als het Nieuwe Testament (Briet haChadasja) omvat – vormt voor hen de basis van hun geloof. Ze geloven dat de Bijbel als geheel door God is geïnspireerd.
Wat geloven Messiasbelijdende Joden?
Jezus is de Joodse Messias
Met Messiasbelijdende Joden, ook wel Messiaanse Joden genoemd, worden gewoonlijk degenen bedoeld die van Joodse afkomst zijn en die in hun eigen gemeenschap bijeenkomen en bewust proberen hun Joodse identiteit te behouden en die geloven dat Jezus de Messias is. Om verschillende redenen vermijden zulke congregaties soms om zich 'messiaans-joods' te noemen; Tegelijkertijd zijn er mensen met een joods geloof in christelijke kerken die zichzelf 'Messiaanse Joden' noemen. In Messiaanse gemeenten zijn er ook veel leden die geen joods-religieuze identiteit hebben; ze worden in de messiaans-joodse beweging soms aangeduid als 'Messiaanse heidenen'. De Messiaanse Joden staan theologisch dicht bij de evangelische christenen; velen van hen zijn in hun spiritualiteit beïnvloed door de charismatische beweging. Messiaanse joden verschillen van het traditionele christendom in aanbidding en in de feestkalender en in het theologische gedachtegoed, vooral als het gaat om het onderwerp 'Tora-naleving'.
Messiasbelijdende Joden maken deel uit van een wereldwijde beweging van Joodse mensen – het Messiaanse Jodendom – die geloven dat Jesjoea (de Hebreeuwse naam van Jezus) de Messias van Israël en de Verlosser van de wereld is,
zoals voorzegd in de Tenach – het Oude Testament. In het Oude Testament staan meer dan 300 profetieën, boodschappen of openbaringen over de
Messias (Masjiach), hetgeen 'Gezalfde' betekent (Christus in het Grieks). Deze geven aan waar en wanneer de Messias geboren zou worden – maar ze spreken zich ook uit over Zijn verwerping, kruisiging en opstanding. Al deze profetieën zijn tot in de kleinste details vervuld in het leven van Jezus Christus, zo geloven Messiaanse Joden.
Jezus is een Jood
Jezus is de meest Joodse Jood. Tijdens zijn rondwandeling op aarde
hield hij zich volledig aan de Tora; Hij was niet gekomen om de Tora te vernietigen, maar om
deze te vervullen. De discipelen van Jezus leefden ook zeer joodse levens. De Messiaanse beweging die in de eerste eeuw ontstond was volledig van joodse oorsprong en ze bleven zeker gedurende 700 jaar na Jezus' dood en opstanding voortbestaan als een authentieke joodse beweging. In de eerste eeuw van onze jaartelling was het dan ook niet de vraag of een Jood in Jezus kon geloven; alle volgelingen van Jezus waren Joden. De vraag waar het om draaide was wat er met de heidenen – dat zijn de niet-Joden – moest gebeuren die tot geloof in Jezus kwamen. Deze discussie staat opgetekend in Handelingen 15. De apostelen vergaderden daarover en zij kwamen tot de conclusie dat ze de heidenen die zich tot God bekeren geen al te zware lasten moeten opleggen; God gaat met hen een eigen weg.
Herstelbeweging
Het hedendaagse Messiasbelijdende Jodendom is een herstel van de Joods-Messiaanse beweging en de grote groei van Messiasbelijdende Joden over heel de wereld wordt als een belangrijk teken gezien van een mogelijk herstel van de oorspronkelijke Kerk van Jezus Christus. De scheiding tussen het Joodse volk en de Kerk zoals dat zich de afgelopen 2000 jaar heeft ontwikkeld heeft, wordt als een verschrikkelijke fout gezien. Het is daarom van belang dat er een juist begrip komt van de onlosmakelijke band tussen Israël en de kerk en dat de sterke eenheid tussen beide wordt (h)erkend. Dit wordt door de Messiaanse Jood David Stern aan de hand van het beeld van de edele olijfboom zoals Sha'oel (Paulus) beschrijft in Romeinen 11:16-26 nader uitgewerkt in zijn boek
Het Evangelie is Joods ... een eerherstel.
Jezus vervult het Joods-zijn van Messiaanse Joden
Messiaanse Joden benadrukken dat ze niet van geloof veranderen door in een 'christelijke' Jezus te gaan geloven, zoals vaak wordt gedacht door rabbijnse Joden. Niets is minder waar zeggen ze: Jezus neemt hun Joods-zijn niet weg maar vervult het. Het christendom heeft van de Joodse Jesjoea een 'christelijke Jezus' gemaakt, maar dit beeld klopt volgens hun van geen kant.
Jesaja 49:6 maakt duidelijk dat de rol van de Messias universeel is: niet alleen het volk Israël bevrijden, maar aan de hele wereld verlossing brengen. Desalniettemin kwam Jezus in de eerste plaats om zijn volk te bevrijden van hun zonden (Matteüs 1:21). Jezus is als jood geboren in Bethlehem en Hij leefde als een Jood - Hij hield zich volledig aan de Joodse Wet, de Tora. Jezus stierf aan het kruis als 'Koning der Joden' (Matteüs 27:37) en in de toekomst zal Jezus vanaf de troon van David vanuit Jeruzalem de wereld regeren. Jezus was en is de
Joodse Messias.
Messiasbelijdende Joden houden absoluut niet op met Jood te zijn als ze Jesjoea aannemen als hun verlosser, zo benadrukken ze. Ze hebben een sterke Joodse identiteit en hun levensstijl is gebaseerd op de
Tora. De Tora vormt de basis van hun Joodse geloof, en het Nieuwe Verbond (de Briet haChadasja, het Nieuwe testament – evenals het OT geschreven door Joden) is de voltooiing en vervulling van hun Joodse geloof. 'Wat is er meer Joods dan te geloven in de Joodse Messias, Jesjoea', zo stellen ze.
Het Nieuwe Verbond
In de Tenach wordt duidelijk gerefereerd aan het Nieuwe Verbond. In Jeremia 31:31-34 staat geschreven:
31 De dag zal komen – spreekt de HEER – dat ik met het volk van Israël en het volk van Juda een nieuw verbond sluit, 32 een ander verbond dan ik met hun voorouders sloot toen ik hen bij de hand nam om hen uit Egypte weg te leiden. Zij hebben dat verbond verbroken, hoewel ze mij toebehoorden – spreekt de HEER. 33 Maar dit is het verbond dat ik in de toekomst met Israël zal sluiten – spreekt de HEER: Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen en hem in hun hart schrijven. Dan zal ik hun God zijn en zij mijn volk. 34 Men zal elkaar niet meer hoeven te onderwijzen met de woorden: “Leer de HEER kennen,” want iedereen, van groot tot klein, kent mij dan al – spreekt de HEER. Ik zal hun zonden vergeven en nooit meer denken aan wat ze hebben misdaan.
Messiasbelijdende Joden geloven dat God door de dood en opstanding van Jesjoea een nieuw verbond met Israël heeft gesloten. Iedereen uit Joden en heidenen die geloven in Jesjoea haMashiach zijn deelgenoot van dit verbond. Jesjoea stierf aan het kruis en stond op uit de dood om te boeten voor onze zonden en daardoor de weg naar God weer te openen. Jesjoea is het Die door de Heilige Geest de Tora in de gelovigen werkt en vervult.
Ook Israëls weg tot God is door het nieuwe verbond, in plaats van door het oude verbond van Mozes. Jesjoea is de volbrenging van de Wet en de Profeten. De identiteit van Messiasbelijdende Joden is gebaseerd op het feit dat zij behoren tot het volk van het verbond en dit wordt vervolgens begrepen als vervuld of vervolmaakt door Jesjoea haMashiach. Het Oude Verbond is dus niet opgeheven, doch de Messias van Israël is het doel waarop de Tora mikt. Dit betekent dat de mens niet gerechtvaardigd wordt uit werken der Tora (wet), maar door het geloof in Jesjoea - zoals is te lezen in de Galatenbrief.
Christelijke kerk terug naar Joodse wortels
Het zogeheten christendom is de niet-Joodse versie van het Messiasbelijdende Joodse geloof. In zekere zin is het Messiaanse Jodendom en het christendom identiek. Er is maar één geloof en Jood en niet-Jood zijn één in Jesjoea. Messiasbelijdende Joden en christenen hebben dezelfde kernovertuigingen. Messiaans Jodendom verschilt daarin dat zij wordt uitgedrukt en beleefd vanuit de Joodse identiteit en cultuur. Ook is het Messiaanse Jodendom het niet eens met alle doctrines, tradities, gewoonten en gebruiken van het traditionele christendom. Messiaanse Joden vinden het noodzakelijk dat alle Joden weten dat Jesjoea hun Messias is, maar ze geloven niet dat God ze heeft geroepen om 'christelijk' te worden. Integendeel, ze beschouwen zichzelf als Tora-getrouwe, Jesjoea-centrale getuigen naar de Joodse gemeenschap, maar ook naar de christelijke kerk en de wereld in het algemeen.
Messiasbelijdende Joden kunnen enerzijds de Joden helpen begrijpen dat Jesjoea hún Messias is en zij kunnen anderzijds de christelijke gemeente helpen begrijpen wat haar Joodse wortels zijn. Ze geloven dat het Gods uitdrukkelijke wil is dat alle heidense invloeden uit het christendom verdwijnen en dat de kerk terugkeert naar haar Joodse wortels. Messiasbelijdende Joden kunnen een belangrijke rol gaan spelen bij deze 'tweede Reformatie', die begint met de erkenning dat de Bijbel in oorsprong een Joods boek is, éérst geschreven door en voor Joden.
Het verschil met het rabbijnse Jodendom
Het rabbijnse Jodendom wijst Jesjoea als messias af en is een godsdienst rond de leer en geschriften van de niet-messiaanse rabbi's. Het ontstond tijdens de Babylonische Ballingschap (ongeveer 550 v. Chr.). Het rabbijnse Jodendom ontwikkelde de Talmoed, die ze als gezaghebbend beschouwen en waarin staat beschreven hoe de Tora, de Schriftelijke Leer, geïnterpreteerd en toegepast moet worden in specifieke situaties. De Messiaanse Joden beschouwen het rabbijnse Jodendom als een
man-made religie die onmachtig is om redding en verlossing te brengen. Ze hebben hun eigen regels, wetten en tradities gevormd, die de basis van het traditionele (niet-messiaanse) Jodendom vormen. Het rabbijnse Jodendom bestaat uit meerdere stromingen. Er zijn zelfs stromingen die sterk beïnvloedt worden door Oosterse mystiek, met inbegrip van het niet-Bijbelse geloof in reïncarnatie.
Jesjoea haMashiach is de weg
Messiaanse Joden vertrouwen enkel en alleen op de Schrift, de Bijbel. Zij geloven dat de Bijbel, die zoals gezegd bestaat uit de Tenach en de B'rit Hadasha, het enige onfeilbare en gezaghebbende Woord van God is. Zij (h)erkennen de goddelijke inspiratie van de Schrift en beschouwen het als de hoogste autoriteit voor leer en leven. Zowel Joden als niet-Joden kunnen alleen maar gered worden door hun geloof in Jesjoea haMashiach. Jesjoea zegt: "Ik ben de weg, de waarheid en het leven, Niemand kan tot de Vader komen dan door mij." (Johannes 14 vers 6).
Geschiedenis
Eerste christelijke gemeente in Jeruzalem
De eerste christelijke gemeente in Jeruzalem vormde zich rondom de 12 discipelen van Jezus (Judas werd vervangen door Mattias, zie Hand. 1:15-26) en bestond overwegend, zo niet uitsluitend uit Joden. Er is geen historische link met de joodse christenen van de vroege christelijke gemeente in Jeruzalem en het vroege christendom. In deze context wordt de term 'Joodse christenen' gebruikt om deze te onderscheiden van de niet-joodse christenen. De joodse christenen van de eerste eeuwen waren joden die in Jezus Christus de Messias zagen en in zijn opstanding geloofden. Aangezien deze groep minder belangrijk werd met de toenemende christelijke missie onder heidenen vanaf de 2e eeuw en door de eeuwen heen verdween, is er geen traditie van joden die tot op de dag van vandaag in Jezus geloven. Messiaanse joden zijn een relatief nieuwe beweging die zijn wortels heeft in de Hebreeuws-christelijke beweging in de 19e eeuw.
19e eeuw
Engeland en Amerika
Het begin van de Hebreeuwse christenen is verweven met de Joodse missionaire organisaties die in de 19e eeuw in Engeland en elders ontstonden. Speciale vermelding verdient de London Society for Promoting Christianity Among the Jewish, die in 1809 in Londen werd opgericht. In zulke organisaties begonnen groepen en gemeenten van Joden die in Jezus geloofden te ontstaan en die hun 'Hebreeuwse' identiteit niet wilden opgeven. In 1814 begon de kerk op Palestine Square in Londen met het aanbieden van diensten in het Hebreeuws. De Hebrew Christian Alliance of Great Britain werd opgericht in 1866, de First Hebrew Christian Church door Jakob Freshman in New York in 1882 en de Hebrew Christian Prayer Union in Londen. De Joodse religieuze praktijken werden over het algemeen afgekeurd in deze kringen. Dit zou in de tweede helft van de twintigste eeuw veranderen.
Nederland
In Nederland waren Isaac da Costa (1798 - 1860) en Abraham Capadose (1795 - 1874) geen geïsoleerde gevallen, maar zij maakten deel uit van een wereldwijde beweging. Capadose bestudeerde samen met Isaäc da Costa de Bijbel en bekeerde zich samen met zijn vrouw en Da Costa op 20 oktober 1822. De Amsterdams dichter en historicus Da Costa was eerst orthodox-joods maar later is hij orthodox-protestants christen geworden. Da Costa is vooral bekend geworden van de (geruchtmakende) brochure 'Bezwaren tegen den geest der Eeuw' uit 1823.
Joseph Rabinowitz
In 1884 sloeg Joseph Rabinowitz (1837 - 1899) in Bessarabia, Kishinev, een nieuwe weg in. Hij stichtte een messiaanse synagoge, die nu bewust weg bleef van de christelijke kerken en de onafhankelijkheid van de messiaanse beweging benadrukte. Als pionier van deze benadering werd hij de 'Herzl' van het messiaans jodendom genoemd. Zijn gemeenschap droeg de naam 'Israëlieten van het Nieuwe Verbond' en had haar werkterrein in Roemenië, Hongarije en Rusland; de beweging viel uiteen in 1939 als gevolg van de Jodenvervolging in Europa.
Isaac (Ignatz) Lichtenstein
Isaac (Ignatz) Lichtenstein (1824 - 16 oktober 1909) was een Hongaarse orthodoxe rabbijn die op latere leeftijd het Nieuwe testament ging lezen en ontdekte dat Jezus de langverwachte Messias van Israël is. Sprekend over zijn eerste contact met het Evangelie, zei hij:
"Ik keek voor doornen en verzamelde rozen".
David Baron
David Baron (1855 - 1926) is een van de meest bekende Hebreeuwse christenen uit de negentiende eeuw. Samen met de Hongaarse Charles A. Schönberger, een zwager van Adolph Saphir (een Hongaarse jood die zich tot het christendom bekeerde en een joodse presbyteriaanse missionaris werd) stichtte hij in 1983 de 'Hebrew Christian Testimony for Israel'. In deze organisatie werkte hij samen met andere Hebreeuwse christenen onder de Joden in Engeland en Hongarije.
20ste eeuw
De Hebreeuws-christelijke beweging kende in het eerste deel van de 20e eeuw een grote bloei. De Hebrew Christian Alliance of America werd opgericht in 1915, de Vereniging van Christusgelovige Joden in Boedapest in 1922, de International Hebrew Christian Alliance in 1925 en de First Hebrew Christian Synagogue in Los Angeles in 1934. De International Hebrew Christian Alliance had in 1936 al 14 nationale suballianties binnen Europa. Maar de Holocaust heeft deze beweging van haar kracht beroofd; de meeste Europese allianties werden tijdens de oorlog uitgeroeid. De beweging kreeg een nieuwe impuls in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw toen een jonge generatie het roer overnam in zowel Israël als de Verenigde Staten van Amerika, die hun joodse identiteit bewuster wilden beleven en ook de joodse religieuze praktijk in hun religieuze leven wilden integreren. In 1975 werd de Hebrew Christian Alliance of America (HCAA) onder invloed van de jongeren omgedoopt tot de Messianic Jewish Alliance of America (MJAA). Sinds de val van het IJzeren Gordijn heeft de beweging zich verspreid naar de staten van de voormalige Sovjet-Unie.
Israël
In Israël zijn er sinds het midden van de 19e eeuw Hebreeuws-christelijke groepen te vinden. Sinds de jaren twintig van de vorige eeuw zijn er pogingen onder Joden die in Jezus geloven om zich te onderscheiden van de buitenlandse zendingsorganisaties en om hun eigen groepen en gemeenschappen met een joods karakter op te richten. De oprichting van de staat Israël in 1948 gaf deze trend een nieuwe impuls. De beweging werd echter pas in de jaren zestig en zeventig groter. In aantallen zijn immigranten uit de voormalige Sovjet-Unie sinds de jaren negentig aanzienlijk gegroeid. In 1998–1999 waren er ongeveer 80 groepen en gemeenten met ongeveer 5000 Messiaanse Joden. Sindsdien is de beweging blijven groeien; In 2008 werd hun aantal geschat op 6.000-15.000 leden. De meesten hunner zijn afkomstig uit de voormalige Sovjet-Unie, de Verenigde Staten, Israël en Ethiopië. Sommige gemeenten werken nauw samen met baptisten, andere met internationale protestants-charismatische netwerken.
Tussen twee werelden in
Messiaanse Joden bevinden zich in een unieke positie, maar dat maakt het ook ingewikkeld. Ze voelen zich zowel onderdeel van het Jodendom als het christendom, en dat zorgt vaak voor de nodige spanningen. Dit deel van hun verhaal is echter essentieel, want het bepaalt voor een groot deel hoe zij zich in de wereld staande houden. Hoe worden Messiaanse Joden gezien door de Joodse gemeenschap en het christendom? Laten we er eens in duiken!
Het Jodendom: ‘Zijn jullie ons nu kwijt?’
Binnen de traditionele Joodse gemeenschap worden Messiaanse Joden vaak met argwaan bekeken. In de ogen van veel Joden hebben zij zich "bekeerd" tot het christendom door te geloven in Jezus als de Messias. De band met het christendom heeft historische wortels die gevoelig liggen. Denk aan eeuwen van vervolgingen, bekeringen onder dwang en pogingen om de Joodse identiteit uit te wissen. Daarom zien veel Joden Messiaanse Joden als afvalligen die hun geloof verraden hebben.
- Voorbeeld: Een Messiaanse Jood die zijn familie vertelt over zijn geloof in Jesjoea krijgt te horen: "Je bent geen Jood meer." Dit kan leiden tot uitsluiting uit de gemeenschap en zelfs het verbreken van familiebanden. Voor de Messiaanse Jood voelt dit alsof hij tussen twee werelden in staat: Joods blijven, maar tegelijkertijd niet volledig erkend worden door zijn eigen gemeenschap.
Christelijke kerken: ‘Maar jullie doen alles anders!’
Aan de andere kant van het spectrum liggen de christelijke kerken. Veel christenen zijn blij met de Messiaanse Joden omdat zij Jezus als de Messias accepteren. Maar de Messiaanse beweging volgt Joodse tradities en leeft volgens de Tora, wat soms botst met de christelijke manier van geloofsbeleving. Voor veel christenen is het idee van ‘Tora-naleving’ lastig te begrijpen, aangezien zij geloven dat Jezus de Wet heeft vervuld.
- Voorbeeld: Een Messiaanse Jood komt in een christelijke kerk en vraagt waarom de gemeente geen aandacht besteedt aan de Joodse feesten zoals Pesach. Het antwoord? "Dat is toch oudtestamentisch?" Voor de Messiaanse Jood voelt dit alsof een essentieel deel van hun geloof over het hoofd wordt gezien, omdat hun Joodse identiteit voor hen onlosmakelijk verbonden is met hun geloof in Jezus.
Een brug die bijna niemand echt begrijpt
Messiaanse Joden proberen een brug te slaan tussen Jodendom en christendom, maar lopen tegen muren aan. Ze vieren de Joodse feesten, houden sabbat, en blijven trouw aan hun Joodse erfgoed, terwijl ze ook in de verlossing van Jesjoea geloven. Dit zorgt voor verwarring, vooroordelen en soms zelfs afwijzing. Ze worden door Joodse gemeenschappen soms beschouwd als ‘gecamoufleerde missionarissen’ en door sommige christenen als een vreemde eend in de bijt die zich niet volledig overgeeft aan het christelijke geloof.
Lees verder