Jezus heeft de Wet vervuld, niet afgeschaft (Mattheus 5:17)

Jezus heeft de Wet vervuld, niet afgeschaft, zo kunnen we lezen in Mattheus 5:17. Wat betekent het dat Jezus de Wet heeft vervuld, maar niet afgeschaft? Onder christenen is verdeeldheid over de vraag wat we nu met de Wet of Thora aanmoeten. We zijn niet onder de wet, maar onder de genade, wordt er vaak gezegd naar Romeinen 6:14. Aan de andere kant zegt Jezus dat Hij niet is gekomen om de Thora te ontbinden, maar om haar te vervullen (Mattheus 5:17). Er zijn vandaag de dag veel leringen die verkondigen dat christenen 'niets met de wet te maken hebben' en men laat zich negatief uit over het Oude Verbond. Toch bezingt Psalm 119 de Thora echter op uitbundige wijze en zegt Paulus dat de Thora heilig, rechtvaardig en goed is (Romeinen 7:12). Kortom, de Thora zelf is heilig en de geboden zijn heilig, rechtvaardig en goed. Hoe zit dit?

Jezus heeft de Wet vervuld, niet afgeschaft

• Dubbele boodschap
• 'Denk niet dat Ik gekomen ben om de wet of de profeten te ontbinden'
• Jezus heeft de Wet vervuld
• Hoe heeft Jezus de Wet vervuld?
• De Thora volgen uit liefde voor Jezus
• Niet buiten de Thora leven
• De correcte interpretatie
• Volledig maken van de Wet
• Aanscherpingen
• Jezus is de rechtmatige uitlegger van de Thora

Dubbele boodschap

Heiden-christenen (niet-Joodse christenen) zijn vaak –zonder dat ze zich daar bewust van zijn– dubbelhartig over de Thora. Enerzijds zijn er christenen die zeggen dat je je tienden moet geven, anderzijds wordt er gezegd dat ze niet onder de Wet zijn, maar onder de genade. Er wordt door christenen gezegd: "Gij zult niet doden". Maar omdat ze niet onder de Wet zijn, hoeven ze de sabbat niet te houden. Dat is verwarrend en tegenstrijdig. Wat heeft de Bijbel te zeggen over de geboden van de Thora? Is de Thora opgeheven toen Jesjoea (Jezus) kwam of wordt ook van christenen verwacht dat zij de Thora onderhouden?

'Denk niet dat Ik gekomen ben om de wet of de profeten te ontbinden'

Christus zei klip en klaar: "Denk niet dat Ik gekomen ben om de wet [Thora] of de profeten te ontbinden; Ik ben niet gekomen om te ontbinden, maar om te vervullen" (Mattheus 5:17). Jezus waarschuwt verder tegen ieder die ook maar de geringste van de geboden wil ontbinden en dit zo aan anderen wil leren. (Mattheus 5:19).

Jezus heeft de Wet vervuld

Hoe heeft Jezus de Wet vervuld?

Hoe heeft Jezus de wet vervuld? Jezus heeft de Thora op diverse manieren vervuld:

• Het sturen van een Verlosser
• Jezus vervulde de belofte die God reeds aan Adam en Eva had gemaakt, namelijk dat God een Verlosser zou sturen (Genesis 3:15, het zogeheten 'proto-evangelie').
• Door de dood en opstanding van Jezus heeft God een nieuw verbond met Israël gesloten en eenieder (zowel Jood als heiden) die gelooft in Jezus de Messias, is deelgenoot van dit verbond.
• Mozaïsche offerstelsel: het ultieme offer van Jezus Christus (Jesjoea haMasjiach) heeft de levitische offers opgeheven.
• Jezus vervult de Thora door te tonen wat het betekent om God lief te hebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met heel uw kracht en uw naaste lief te hebben als uzelf (Marcus 12:30-31).
• In Jezus Christus zien we de oudtestamentische drie ambten terug:
• als Priester vertegenwoordigt hij de mensen bij God;
• als Profeet vertegenwoordigt hij God bij de mensen;
• als Koning heerst hij namens God over de mensen.
• Jezus verklaart de diepere en fundamentele betekenis van de Thora, zónder hierbij het werkelijke gebod geweld aan te doen. Zo is Mattheus 5:43-48 een verdieping van Leviticus 19:17.

De Thora volgen uit liefde voor Jezus

Jezus heeft ons vrijgekocht van de Wet, maar dit betekent niet dat gelovigen zich niet aan de Thora hoeven te houden. Dat christenen bij wijze van spreken hun gang mogen gaan: roddelen, pesten, stelen, liegen, bedriegen, etc. Jezus heeft ons vrijgekocht, we leven onder de genade en de Thora doet er niet meer toe, zo wordt door sommige christenen gesteld. Dat we vrijgekocht zijn in Jezus neemt echter de Thora nièt weg, die is immers heilig, rechtvaardig en goed, maar neemt wel het vonnis van de Thora weg die ons vervloekte. Door de Wet tot in de kleinste details te vervullen heeft Jezus hem juist versterkt door vast te stellen, dat het in acht nemen ervan, vanuit ons hart moet komen, vanuit liefde voor hem en niet als een van buiten opgelegd ritueel. Jezus zegt immers: "Als ge mij liefhebt zult ge mijn geboden bewaren" (Johannes 14:15).

Niet buiten de Thora leven

Doordat een christen Jezus heeft aangenomen als zijn Redder en Verlosser, woont hij in zijn of haar hart. Dat betekent dat een christen de levende Thora in zijn binnenste heeft. Daarom zouden christenen zich nièt moeten afvragen of ze de Thora moeten volgen, maar hoe ze 'deze schat' kunnen leren kennen (2 Korintiërs 4:7). Thora betekent 'onderwijzing'. Elke onderwijzing in de Thora toont een christen wie hij of zij is als verloste mens en hoe een verloste mens eruit behoort te zien.

Jezus zei dat de liefde voor God en het liefhebben van de naaste, de twee grootste geboden zijn. Ze zijn de samenvatting van de Thora. Maar hij heeft nooit bedoeld dat de mens buiten de Wet zou leven, om zodoende het grootste gebod te vervullen. (Mattheus 22:35-40) Maar wie denkt vrij te zijn van de wet, is in feite wetteloos.

De correcte interpretatie

Volledig maken van de Wet

Er is veel verwarring over wat het betekent om 'de Wet te vervullen'. Het hierboven aangehaalde Bijbelgedeelte Mattheus 5:17-20 toont aan dat Jezus niet kwam om de Wet te ontbinden (= vernietigen), maar om te vervullen, dat wil zeggen volledig te maken. Men kan dit ook uitleggen als het correct interpreteren van een Bijbelgedeelte, er de juiste uitleg aan geven. Hij heeft vervolgens in de preek die daar onmiddellijk op volgt de correcte interpretatie gegeven: "Jullie hebben gehoord ... En ik zeg zelfs: ..." (Mattheus 5:21-48). Dit is een gangbare formulering in de rabbijnse retorica in onder meer de Talmoed.

Aanscherpingen

Toen Jezus op aarde rondliep, werd de Thora op veel gebieden verkeerd geïnterpreteerd. Vele wetten werden aan de Thora toegevoegd, waarvan sommige zelfs in tegenspraak waren met de Thora. Jezus wilde niets aan de Thora afdoen alsook geen eigen regels of volstrekt revolutionaire of nieuwe inzichten die strijdig waren met de Thora toevoegen. Jezus wilde de Thora handhaven en door terug te gaan naar haar essentie haar met zijn interpretaties bevestigen en verdiepen. Jezus interpreteerde de betekenis ervan voor de mensheid correct. Hij kwam met aanscherpende uitleggingen. Jezus' uitleggingen kennen talloze parallellen in rabbijnse geschriften van voor, tijdens en de eeuwen na zijn dood.[1] Jezus staat met zijn leer in de traditie van Mozes en de profeten. Jezus wilde geen nieuwe godsdienst stichten, maar het was hem te doen om de authentieke leer van de Joodse Wet, de Thora. Jezus' uitspraken zijn vaak in lijn met vrome Joodse groeperingen, die in zijn tijd en daarna streefden naar een uiterst consciëntieuze uitoefening van de Thora en naar een grote zuiverheid in levenswijze.

Jezus is de rechtmatige uitlegger van de Thora

Jezus presenteerde zich niet als een nieuwlichter, een nieuwe wetgever die de Wet van Mozes overboord kieperde door er wat nieuws voor in de plaats te stellen. Integendeel, Jezus is de rechtmatige uitlegger van de wil van God zoals die besloten ligt in de Thora. Jezus vervulde de Wet van Mozes met zijn leven, zijn leer en zijn dood. Hierdoor is hij de rechtmatige uitlegger van de Wet, de Thora. Jezus paste de Thora toe, en ontsloot tegelijk haar oorspronkelijke ethos. En navolgers van Christus, Messiaanse Joden en christenen, worden geacht deze richtlijnen te passen in hun leven. De Thora is bedoeld om volgelingen van Jesjoea tot verdere levensheiliging te brengen, óók de niet-joodse volgelingen.

Noot:

1. Dr. Marcus van Loopik. Balk en Splinter, Joodse achtergronden van de Bergrede. Pardes, 2011.

Lees verder

• Christenen en de Wet: wat hebben christenen met de Thora?
• Messiaanse christenen: christenen die de Thora naleven
• De hemelse voedselbank: Esther Noordermeer