De betekenis van symbolen in de Bijbel

De Bijbel staat vol met symboliek. De taal die in de Bijbel wordt gebruikt kan meerdere betekenissen bevatten. De letterlijke betekenis is vaak makkelijker te begrijpen dan de symbolische betekenis. Veel symbolen komen vaker in de Bijbel voor. Andere symbolen hebben dubbele of zelfs wel een tegengestelde betekenissen. Zo kan bijvoorbeeld de leeuw verwijzen naar de leeuw van Juda. Daar wordt Jezus mee bedoeld. In een ander gedeelte is het de duivel die rondgaat als een brullende leeuw. Inzicht in de betekenis van de symbolen helpt om de Bijbel beter te begrijpen.

Wat zijn symbolen?

Een symbool is een teken, een woord, waarbij twee of meerdere betekenissen samenvallen. Het woord symbool komt oorspronkelijk uit het Grieks. Sym-balloo betekent samenvoegen. In de context van de Bijbel betekent dat: het samenbrengen van het menselijke en het goddelijke domein. Symbolen zijn vaak meerduidig. Ze hebben meerdere betekenissen. De context van het symbool is belangrijk bij het bepalen van de betekenis van het symbool.

Symbolen in de Bijbel

De Bijbel is een godsdienstig boek. In de Bijbel staan verhalen, gedichten en spreuken. In die teksten worden vaak symbolen gebruikt. Deze symbolen verbinden de menselijke met de goddelijke betekenis. Heel concrete zaken als getallen, kleuren, letters en dieren hebben in de Bijbel een diepere betekenis. De symbolen worden gebruikt om iets over God te communiceren. De Bijbel is rijk aan beeldtaal.

De betekenis van de symbolen die in de Bijbel staan

De Bijbel is een boek dat geschreven is in een andere tijd en een andere cultuur. De oudste delen van de Bijbel reiken terug tot ongeveer 800 jaar voor Christus. Het eerste gedeelte van de Bijbel is voornamelijk geschreven in het Hebreeuws en Aramees. Het tweede gedeelte, het Nieuwe Testament, is geschreven in het Grieks. De beelden en symbolen die in de Bijbel staan waren herkenbaar voor de Bijbelschrijvers en hun tijdgenoten. Voor ons die eeuwen later leven zijn sommige symbolen minder duidelijk. Vaak is het voor ons niet zo helder wat een symbool betekent.

De symboliek van de herder en zijn schapen

In het oude Israël was een herder met zijn schapen een beeld dat de mensen dagelijks zagen. In onze tijd zien we over het algemeen niet meer dagelijks een herder met zijn schapen. Toch is het beeld van herder duidelijk en ook wij kunnen ons voorstellen dat een herder goed voor zijn schapen zorgt. Het symbool van de herder als beeld van God is ook voor ons wel duidelijk.

Honden in de Bijbel

Honden zijn voor ons huisdieren. Ze worden goed verzorgd en liefdevol gehandeld. Ze horen erbij en worden als gezinsleden gezien. In rouwadvertenties komt het regelmatig voor dat ook de naam van de hond(en) worden genoemd met een hondenpoot erbij. In de Bijbelse tijd was dat heel anders. Honden waren onreine dieren. Ze kwamen niet bij je in huis. Het waren meer zwerfhonden, straathonden. De Bijbelse symboliek van honden staat ver af van onze omgang met honden. Honden staan voor de vijand.

Grote variatie aan symboliek in de Bijbel

Er zijn veel verschillende soorten symbolen in de Bijbel. Kleuren en getallen hebben in de Bijbel vaak een symbolische betekenis. Dat geldt ook voor letters. De grondtalen van de Bijbel zijn Hebreeuws en Grieks. In elk van deze twee talen hebben letters een eigen symbolische betekenis. Ook dieren en planten hebben een symbolische betekenis. Denk bijvoorbeeld aan de sluwe slang in het paradijs (Genesis 3), de vredesduif die naar Noach in de ark vliegt (Genesis 8: 9-11) of de levensboom in de tuin van Eden (Genesis 2:9). Tevens worden ook lichaamsdelen gebruikt vanwege hun symboliek. De hand en de arm staan voor daadkracht en het oor voor horen, geestelijk horen en het geloof begrijpen.

Het kruis als christelijk symbool

Het kruis is het Bijbelse symbool dat het teken van het christendom is geworden. In de vier evangeliën staat vermeld hoe Jezus aan het kruis is gestorven. Het kruis staat voor het lijden van de rechtvaardige, voor het offer dat Jezus bracht, voor vergeving van schuld en voor de liefde van God voor de mensen. Het kruis is te vinden op kerken. Ook wordt het als verwerkt in sieraden.

Lees verder

• De symbolische betekenis van bomen in de Bijbel
• De symbolische betekenis van dieren in de Bijbel
• De symbolische betekenis van kleuren in de Bijbel
• De symbolische betekenis van lichaamsdelen in de Bijbel
• De symbolische betekenis van het kruis van Jezus