Angst en Vrees als persoonlijkheidsstoornissen

Verhandeling over persoonlijkheidsstoornissen die worden gekenmerkt door angst en obsessie. Deze persoonlijkheidsstoornissen veroorzaken vaak een slecht- of disfunctioneren in de maatschappij. De personen met deze stoornissen zijn moeilijk traceerbaar omdat ze de neiging hebben om zich uit de omgeving terug te trekken.

PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN

Mensen met persoonlijkheidsstoornissen hebben diepgewortelde, vaak als afwijkend beschouwde patronen in denken en gedrag, ze zijn weinig flexibel en ze passen zich moeilijk aan waardoor ze problemen hebben met het functioneren in de samenleving.

Plaatsing in het DSM: Sinds 1990 wordt er gebruik gemaakt van een classificatie systeem in de psychologie en psychiatrie: het Diagnostic and Statistic Manual of mental Disorders, kortweg het DSM. Binnen het DSM maakt men gebruik van zogenaamde assen. Persoonlijkheidsstoornissen vallen binnen het DSM IV onder de tweede as. (AS II). Binnen de assen worden de diverse onderwerpen ondergebracht in clusters.

In de huidige literatuur worden de persoonlijkheidsstoornissen (A II) onderverdeeld in drie clusters:

• excentriek of vreemd (cluster a),
• emotioneel en grillig (cluster b) en
• angstig of bevreesd (cluster c).

Cluster c = het zogenaamde angst cluster.

Net als in cluster a (excentriek of vreemd ) en b (emotioneel en grillig) valt iemand lijdend aan een stoornis in cluster c zelden snel op omdat mensen met stoornissen behorend tot deze cluster de neiging hebben om zich van de maatschappij terug te trekken. Alle soorten angst beheersen de mensen in deze cluster: Sociale angst, verlatings- angst, faalangst, smetvrees, pleinvrees, fobiëen etc. Deze cluster onderscheidt zich echter van a en b omdat mensen met persoonlijkheidsstoornissen in deze cluster in het algemeen wel na bepaalde tijd inzien dat ze waarschijnlijk aan een stoornis lijden en velen zoeken dan ook uit zichzelf of met behulp van de omgeving professionele hulp

Cluster c onderscheidt:

• Ontwijkend of vermijdende Persoonlijkheidsstoornis OPS
• Afhankelijke Persoonlijkheidsstoornis (APS)
• Obsessief-Compulsieve Persoonlijkheidsstoornis OCPS

Ontwijkend of Vermijdend OPS

wordt gekenmerkt door:

• extreme verlegenheid
• buitensporige angst voor afwijzing
• buitensporige angst voor vernedering of kritiek.
• vergaande onzekerheid in onbekende situaties.
• Heeft de neiging zich terug te trekken of te verstoppen
• voelt zich het beste in totale afscheiding.
• vertekend zelfbeeld: vindt zichzelf onaantrekkelijk, minderwaardig of sociaal onbeholpen
• vermijdt daarom nieuwe situaties en/of activiteiten
• obsessieve angst voor gezichtsverlies

Afhankelijke Persoonlijkheidsstoornis (APS)

• buitengewone afhankelijkheid van anderen (partner, ouders, vrienden, kinderen, relaties).
• heeft altijd bevestiging nodig,
• zeer onzeker en derhalve altijd behoefte heeft aan hulp en geruststelling,
• kan niet tegen alleen zijn,
• onvermogen om een besluit te nemen
• het uit de weg gaan van confrontatie
• het ontbreken van initiatief
• moeite om voor zichzelf te zorgen
• zoekt op een dwingende manier relaties

Obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis (OCPS)

• overdreven perfectionisme op alle gebieden -werk, gezin, omgeving, huis etc.
• obsessive plichtsgetrouwheid,
• obsessief gedrag ten aanzien van handelingen
• extreem moeite hebbent met het tonen en uiten van zijn of haar emoties
• onvermogen om versleten of waardeloze voorwerpen weg te doen
• onvermogen om samen te werken en/of te delegeren
• overdreven zuinig en gierig voor zichzelf en anderen
• opvallende koppigheid, onbuigzaamheid en starheid
• neiging om zichzelf altijd vrij te praten van schuld.: de ander heeft het altijd gedaan.

Zoals hierboven reeds werd opgemerkt zijn het vaak de mensen met de persoonlijkheidsstoornissen uit deze cluster c die eerder last hebben van zichzelf en hun gedrag, dan dat de omgeving specifiek last van hen ondervindt. Iemand die obsessief schoonmaakt in haar huis zal de omgeving niet gauw overlast bezorgen, hoewel het wel moeilijk is voor de partner of de kinderen. Het is zeer goed mogelijk dat mensen uit deze cluster, misschien met lichte aandrang van de omgeving uiteindelijk zelf psychologische hulp zoeken.

Lees verder

• Emotioneel en grillig: als persoonlijkheidsstoornissen
• Excentriek en Vreemd als persoonlijkheidsstoornissen
• Gestoorde dictators
• Contact met geesten
• Mythische Merovingen vrouwen: de Engel en de Duivelin