Persoonlijkheidsstoornissen
Je persoonlijkheid is je 'eigen aard,' waarmee je je in de omgang herkenbaar onderschiedt van anderen. Dat is iets anders dan je identiteit. Je identiteit is namelijk het subjectieve beeld dat je van jezelf hebt of aan anderen over jou zelf voorhoudt. In zowel de identiteit als de persoonlijkheid kan iets 'verkeerd' zitten, daar gaat dit artikel over.
Persoonlijkheidsstoornissen
Een
persoonlijkheidsstoornis kenmerkt zich door langdurige starre en onaangepaste denk- en gedragspatronen bij iemand. Deze denk- en gedragspatronen veroorzaken thuis en op het werk problemen. Mensen met een persoonlijkheidsstoornis zijn zich vaak niet bewust van hun problematisch functioneren. De kenmerken van een persoonlijkheidsstoornis kunnen zowel in de persoonlijkheid zitten (dus datgene waarmee je je herkenbaar onderscheidt van anderen) en in de identiteit (hoe je jezelf ziet en welk beeld je van jezelf aan anderen voorhoudt).
Persoonlijkheidsveranderingen ten gevolge van hersenletsel noem je geen persoonlijkheidsstoornis, maar een
psycho-organische stoornis.
Verschillende persoonlijkheidsstoornissen
Er bestaan een heleboel verschillende persoonlijkheidsstoornissen die door hun kenmerken kunnen worden opgedeeld in 3 afzonderlijke groepen;
1. Paranoïde, schizoïde en schizotypische persoonlijkheidsstoornissen,
2. Antisociale, borderline, theatrale en narcistische persoonlijkheidsstoornissen,
3. Vermijdende, afhankelijke en dwangmatige persoonlijkheidsstoornissen.
Paranoïde, schizoïde en schizotypische persoonlijkheidsstoornissen
Deze persoonlijkheidsstoornissen worden gekenmerkt door
vreemde of excentrieke gedragingen.
Schizoïde persoonlijkheidsstoornis | mensen met deze persoonlijkheidsstoornis hebben geen intieme relaties en kennissen buiten de familiekring en willen het liefst alleen zijn en weinig of geen contact met anderen hebben. |
Schizotypische persoonlijkheidsstoornis | deze mensen hebben grote moeite bij een onderwerp van gesprek te blijven en praten op een abstracte, vage manier. Ze hebben dikwijls hele wondelijke gedachten(gangen). |
Paranoïde persoonlijkheidsstoornis | mensen met deze persoonlijkheidsstoornis hebben veel wantrouwen, dat de oorzaak is van de moeizame contacten die ze hebben met anderen. Ze hebben een achterdochtige en afstandelijke houding |
Antisociale, borderline, theatrale en narcistische persoonlijkheidsstoornissen
De mensen met een persoonlijkheidsstoornis in deze categorie hebben vaak
dramatische, emotionele of onvoorspelbare gedragingen.
Antisociale persoonlijkheidsstoornis | deze mensen vertonen vanaf hun jeugd onverantwoordelijk gedrag, waarbij ze niet of nauwelijks rekening houden met anderen. Ze handelen impulsief en reageren snel geïrriteerd. |
Borderline persoonlijkheidsstoornis | mensen met deze stoornis zijn onzeker en instabiel over hun zelfbeeld. Ze hebben weinig contacten, veel conflicten met andere mensen en last van verlatingsangst. Bovendien wisselen hun stemmingen vaak heel erg. |
Theatrale persoonlijkheidsstoornis | mensen met deze persoonlijkheidsstoornis vertonen dramatisch gedrag met overdreven emotionele reactie. Vooral hun aandachttrekkend gedrag is een opvallend iets. |
Narcistische persoonlijkheidsstoornis | deze mensen vinden zichzelf helemaal fantastisch en heel belangrijk. |
Vermijdende, afhankelijke en dwangmatige persoonlijkheidsstoornissen
Dit type persoonlijkheidsstoornissen wordt gekenmerkt door
angst.
Vermijdende persoonlijkheidsstoornis | deze mensen zijn overgevoelig voor de mening van anderen. Ze hebben een laag gevoel van eigenwaarde en vermijden sociale contacten, doodsbang om afgewezen te worden. Ze presenteren zichzelf als timide, onzeker en bang. |
Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis | mensen met deze persoonlijkheidsstoornis trekken anderen naar zich toe, durven zelfstandig geen beslissingen te nemen. Ze vragen voortdurend advies en bevestiging en zijn overgevoelig voor kritiek. Ze hebben een gebrek aan zelfvertrouwen. |
Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis | deze mensen zijn perfectionisten. Ze zijn koppig, weinig flexibel, overdreven gewetensvol, nauwgezet en stellen irreëel hoge eisen aan zichzelf. |