Sociale Ontwikkeling Kind - Signalen Ontwikkelingsproblemen
De sociale ontwikkeling kan per kind verschillen. Niet ieder kind zal zich even soepel ontwikkelen op sociaal gebied. Wat is de uiterste leeftijd waarop een kind bepaalde sociale situaties of sociaal gedrag moet kunnen beheersen? In dit artikel worden kenmerken en vaardig-heden aangegeven van kinderen van 1 maand tot 2 jaar om te checken of er sprake is van een afwijkend ontwikkelingsverloop, sociale belemmeringen, een mogelijke ontwikkelingsachterstand of sociale ontwikkelings-stoornis.
Sociale Ontwikkelingsverloop Checklist - Signalen Sociale Ontwikkelingsproblematiek
Hieronder worden sociale kenmerken en vaardigheden genoemd, met erachter (een richtlijn voor) de uiterste leeftijd waarop dit kan spelen bij een kind; het al dan niet bij de ontwikkelingsfase hoort of adequaat is qua leeftijdniveau. Dit overzicht is bedoeld om eventuele problemen, afwijkingen in de ontwikkeling of een motorische ontwikkelingsstoornis, vroegtijdig te kunnen signaleren en hulp in te roepen.Sociale Ontwikkelingsachterstand - Sociale Ontwikkelingsstoornis
Ontwikkelingsachterstand - Ontwikkelingsstoornis
Hoewel ieder kind zich in zijn eigen tempo ontwikkelt, komt er een bepaald moment of een bepaalde leeftijd waarop een kind een bepaalde taak of vaardigheid zou moeten kunnen beheersen. Dit gerelateerd aan het ‘normale’, gemiddelde ontwikkelingsverloop van de gemiddelde (vroeg)kinderlijke sociale ontwikkeling.Ontwikkelingsachterstand
Van een achterstand wordt gesproken indien een kind slechts weinig afwijkt van het gemiddelde.Ontwikkelingsstoornis
Van een stoornis wordt gesproken als een kind erg afwijkt van het gemiddelde, heel erg achter is of anders is dan zijn of haar leeftijdgenootjes.Sociale Problemen Signaleren
Uitdrukkelijk dient opgemerkt te worden dat het hier niet om diagnostische criteria of een oorzakelijk model gaat, maar alleen om een checklist om globaal te ‘screenen’ en kenmerken op het spoor te komen om eventuele ontwikkelingsproblemen (vroegtijdig) te signaleren.Sociale Ontwikkeling Overzicht - Sociaal Ontwikkelingsverloop
De onderstaande overzichten betreffende de sociale ontwikkeling zijn geschikt om te gebruiken door ouders, verzorgers, groepleidsters, huisartsen, consultatiebureaus, onderwijskrachten, schoolartsen etc. om eventuele problemen op het spoor te komen en aan de bel te trekken i.c. hulp en begeleiding in te roepen. Er is een onderverdeling in 5 signalen, overzichten met de erbij horende gedragingen (kenmerken/vaardigheden), waarbij wordt aangegeven wanneer/op welke leeftijd het gedrag niet meer mag voorkomen. Of anders gezegd: indien bepaald gedrag nog wel voorkomt, dit als afwijkend beschouwd kan worden.Sociaal Niet Leeftijdsadequaat - Belemmerde Sociale Ontwikkeling
Belemmerde Ontwikkeling
Wat de sociale ontwikkeling betreft, zijn de volgende signalen een teken dat de ontwikkeling van het kind niet ongestoord of op leeftijdsniveau verloopt:- Geen interactie - Onverschilligheid voor personen
- Ontdekt geen regels - geen imitatie
- Geen onderscheid tussen ik en jij
- Geen sprake van wederkerigheid
- Isolement - geïsoleerd gedrag
Bovengenoemde vijf signalen worden in de onderstaande overzichten nader -met uiterste leeftijdsgrenzen- besproken.
Fasen Sociale Ontwikkeling - Wat moet een kind kunnen? Maximale Leeftijdsgrenzen
| Geen Interactie - Onverschilligheid voor Personen | Uiterste Leeftijd |
|---|---|
| Kind maakt geen oogcontact | 1 maand |
| Kind lacht niet tegen de ouders | 2 maanden |
| Lacht wel tegen draaiende voorwerpen of licht, maar niet tegen mensen | 4 maanden |
| Is niet te troosten door de aanwezigheid van de moeder | 6 maanden |
| Kind steekt handjes niet uit om opgepakt worden | 8 maanden |
| Kind reageert niet op zichzelf (spiegelbeeld) in de spiegel | 9 maanden |
| Kind is niet geïnteresseerd in kiekeboe-spel | 10 maanden |
| Kind reageert niet als er iets wordt afgepakt van hem/haar | 12 maanden |
| Kind ontwijkt de nabijheid van andere personen | 2 jaar |
| Geen Interactie - Ontdekt geen Regels | Uiterste Leeftijd |
|---|---|
| Kind reageert niet met geluidjes maken bij toespreken | 6 maanden |
| Kind reageert niet op contactspelletjes | 6 maanden |
| Lacht niet terug als hij of zij toegelachen wordt | 8 maanden |
| Kind kan niet gedag wuiven | 12 maanden |
| Kan geen genegenheid tonen (kusje geven) | 15 maanden |
| Reageert niet op goedkeuring en afkeuring | 18 maanden |
| Kan geen spelletje maken van om de beurt een hapje eten nemen bij het eten | 2 jaar |
| Als het kind huilt, is het niet duidelijk waarom het overstuur is | 2 jaar |
| Kind kan geen andere kinderen nadoen (imiteren) | 4 jaar |
| Herkent de regels van het groepsspel niet, overtreedt groepsregels | 7 jaar |
| Geen onderscheid tussen ik en jij | Uiterste Leeftijd |
|---|---|
| Heeft geen voorkeur voor de ene persoon boven de andere | 3 jaar |
| Pakt een willekeurige hand van iemand om iets gedaan te krijgen | 3 jaar |
| Kind noemt zichzelf niet ‘ik’ | 3 jaar |
| Kind toont geen scheidingsangst in een vreemde situatie | 3 jaar |
| Kind is tegen iedereen even (on)aardig | 4 jaar |
| Als het kind zich ergens aan stoot, geeft het ‘t voorwerp waaraan ‘t zich stoot de schuld | 5 jaar |
| Verwacht hulp, ook als er niemand aanwezig is | 5 jaar |
| Aanklevend in contact, hangt te sterk aan anderen | 6 jaar |
| Is overgevoelig voor spanning uit zijn/haar omgeving, gaat hierin mee | 7 jaar |
| Geen Wederkerigheid in Contact Gedrag | Uiterste Leeftijd |
|---|---|
| Er moet direct gebeuren wat hij of zij wil | 4 jaar |
| Wordt heel driftig als er iets van hem/haar wordt geëist | 4 jaar |
| Kind kan niet luisteren, heeft geen geduld | 4 jaar |
| Kan niet troosten of helpen, reageert niet op huilen van andere kinderen of volwassenen | 5 jaar |
| Kind is niet gevoelig voor goedkeuring en afkeuring | 5 jaar |
| Gaat alleen in op een verzoek als het hem/haar uitkomt | 5 jaar |
| Andere mensen dienen alleen om zijn/haar wensen te vervullen | 6 jaar |
| Kan geen rekening houden met anderen, loopt over anderen heen | 6 jaar |
| Kind kan niet iets weggeven aan een ander | 6 jaar |
| Isolement - Geïsoleerd Gedrag | Uiterste Leeftijd |
|---|---|
| Kind heeft geen voorkeur voor bepaalde personen | 3 jaar |
| Kan niet tegen veranderingen van routines | 4 jaar |
| Kind doet niet mee aan een groepsspel of groepsgebeuren | 5 jaar |
| Houdt zich niet of slecht aan de groepsregels | 5 jaar |
| Herkent het systeem van regels in de groep niet | 6 jaar |
| Heeft een overdreven voorkeur voor één persoon | 6 jaar |
| Speelt nooit met kinderen van hetzelfde geslacht | 6 jaar |
| Hij of zij heeft geen vriendjes | 7 jaar |
| Kind trekt zich het liefst terug op zijn/haar kamertje | 7 jaar |
Lees verder
© 2008 - 2024 Jvd, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Wat is PDD-NOS?PDD NOS is de afkorting van Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified, PDD NOS behoort tot de pervasieve…
Zelfvertrouwen en weerbaarheid van kinderen verhogenHet is belangrijk om al je mogelijkheden te leren gebruiken. Je zult er versteld van staan hoeveel er dat zijn. Dit geld…
NLD Leerstoornis (Nonverbal Learning Disabilities)NLD Non-verbale Leerstoornis (Non Verbal Learning Disabilities). Bij NLD is er sprake van problemen met de informatiever…
Verslaafd aan begeerteIn de moderne wereld hebben wij een nieuwe religie gecreëerd die massaconsumptie heet en die bevrediging belooft door he…
Gerelateerde artikelen
Wat is PDD-NOS?PDD NOS is de afkorting van Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified, PDD NOS behoort tot de pervasieve…
Zelfvertrouwen en weerbaarheid van kinderen verhogenHet is belangrijk om al je mogelijkheden te leren gebruiken. Je zult er versteld van staan hoeveel er dat zijn. Dit geld…
NLD Leerstoornis (Nonverbal Learning Disabilities)NLD Non-verbale Leerstoornis (Non Verbal Learning Disabilities). Bij NLD is er sprake van problemen met de informatiever…Invloed van stigma op de ontwikkelingsgebiedenPsychische stoornissen kunnen in elke levensfase optreden. Stigmatisering werkt voor iedereen met een psychische stoorni…
Bewust gedrag vs. onbewust gedragGedrag is eigenlijk alles wat we doen. Alles wat we doen uit ons zelf, maar ook alles wat we doen als reactie op hetgeen…
Verslaafd aan begeerteIn de moderne wereld hebben wij een nieuwe religie gecreëerd die massaconsumptie heet en die bevrediging belooft door he…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Bugent, Pixabay
- P.H. Mussen. The psychological development of the child. Prentice Hall Inc.
- M.Davies, F. Alkema. VTO dat doe je zo! Vragen, twijfels, zorgen over de ontwikkeling van kinderen. Assen/Maastricht: Van Gorcum i.s.m. de Landelijke Commissie V.T.O.
- F.J. Monks & A.M.P. Knoers. Ontwikkelingspsychologie. Van Gorcum BV
- S. van Dijk. Gegeven colleges Ontwikkelingsproblemen. Vroegtijdige onderkenning & Hulpverlening (Eigen artikel)
Jvd (613 artikelen)
Laatste update: 29-11-2008
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Psychologie
Bronnen en referenties: 5
Laatste update: 29-11-2008
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Psychologie
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.