Persoonlijkheidsontwikkeling Kinderen - Signalen Problemen

De persoonlijkheidsontwikkeling van kinderen verschilt. Het ene kind zal zich anders ontwikkelen dan het andere kind. Maar wat is de uiterste leeftijd waarop bepaalde trekken qua persoonlijkheid bij een kind kloppen of adequaat zijn? In dit artikel worden kenmerken gegeven van kinderen van 3 tot 6 jaar om te signaleren of er op persoonlijkheidsgebied mogelijk sprake is van een ontwikkelingsachterstand, van belemmeringen, een afwijkend ontwikkelingsverloop of wellicht een ontwikkelings-stoornis.

Persoonlijkheidsontwikkeling Kind - Checklist Signalen Persoonlijkheidsproblematiek

Hieronder worden kenmerken en vaardigheden genoemd op persoonlijkheidsgebied, met erachter (een richtlijn voor) de uiterste leeftijd waarop het gedrag of uitingen van de persoonlijkheidstrekken bij een kind passen of horen. Oftewel al dan niet leeftijdsadequaat of op leeftijdsniveau zijn.

Ontwikkelingsachterstand Persoonlijkheid - Persoonlijkheidsontwikkelingsstoornis

Ontwikkelingsachterstand - Ontwikkelingsstoornis

Hoewel ieder kind zich in zijn eigen tempo ontwikkelt, komt er een bepaald moment of een bepaalde leeftijd waarop een kind een bepaalde vaardigheid zou moeten kunnen beheersen. Dit gerelateerd aan het ‘normale’, gemiddelde ontwikkelingsverloop van de gemiddelde (vroeg)kinderlijke ontwikkeling op het gebied van de persoonlijkheid.

• Ontwikkelingsachterstand: Van een achterstand wordt gesproken indien een kind slechts weinig afwijkt van het gemiddelde.
• Ontwikkelingsstoornis: Van een stoornis wordt gesproken als een kind erg afwijkt van het gemiddelde, heel erg achter is of anders is dan zijn of haar leeftijdgenootjes.

Problemen Persoonlijkheid Signaleren

Uitdrukkelijk dient opgemerkt te worden dat het hier niet om diagnostische criteria of een oorzakelijk model gaat, maar alleen om een checklist om globaal te ‘screenen’ en kenmerken op het spoor te komen om eventuele ontwikkelingsproblemen (vroegtijdig) te signaleren.

Ontwikkelingsoverzicht Persoonlijkheid - Ontwikkelingsverloop Persoonlijkheid

De onderstaande overzichten betreffende het ontwikkelingsverloop op persoonlijkheidsgebied zijn geschikt voor ouders, verzorgers, groepleidsters, huisartsen, consultatiebureaus, onderwijskrachten, schoolartsen etc. om eventuele problematiek op het spoor te komen en aan de bel te trekken i.c. hulp en begeleiding in te roepen. Er is een onderverdeling in 5 signalen, overzichten met de erbij horende gedragingen (kenmerken/vaardigheden), waarbij wordt aangegeven wanneer/op welke leeftijd het betreffende gedrag niet meer mag voorkomen. Of anders geformuleerd: indien bepaalde persoonlijkheidstrekken nog wel voorkomen, dit als afwijkend beschouwd kan worden.

Niet Leeftijdsadequate Persoonlijkheidstrekken - Belemmering Ontwikkelingsverloop

Wat de persoonlijkheidsontwikkeling betreft, zijn de volgende signalen een teken dat de ontwikkeling van het kind niet ongestoord of op leeftijdsniveau verloopt:

• Afhankelijkheid en gebrek aan wilskracht
• Passiviteit en gebrek aan initiatief
• Verstoorde of gestoorde gewetensontwikkeling
• Angsten of angstig gedrag
• Onvoldoende onderscheid werkelijkheid - fantasie

Bovengenoemde signalen worden in de onderstaande overzichten nader -met uiterste leeftijdsgrenzen- besproken.

Ontwikkelingsfasen Persoonlijkheid - Signalen Persoonlijkheidsvorming 3 tot 7 jaar

Lees verder

• Motorische Ontwikkeling - Signalen ontwikkelingsproblemen
• Sociale Ontwikkeling Kind - Signalen Ontwikkelingsproblemen
• Spraak-taalontwikkeling - Signalen Ontwikkelingsproblemen
• Spelontwikkeling Kind - Signalen van Ontwikkelingsproblemen
• Ontwikkeling Zelfredzaamheid- Signalen Ontwikkelingsprobleem