Persoonlijkheid en geboortevolgorde

Bepaalt de volgorde waarin iemand geboren wordt zijn of haar persoonlijkheid? Is de oudste per definitie een leider en de jongste een verwend kreng? Of liggen de zaken toch wat genuanceerder? Degene die het idee van persoonlijkheid en de volgorde van geboorte bedacht is de psycholoog Alfred Adler, die een tijdlang samenwerkte met Sigmund Freud.

De Oudste

De theorie van Adler was eenvoudig: de orde waarin een persoon geboren wordt beïnvloedt iemands persoonlijkheid. Vooral de invloed op een oudste kind is erg groot. Een oudste kind is aanvankelijk alleen in het gezin en wordt verwend. Met de komst van nieuwe broers en/of zusjes wordt die positie anders. Dit kan leiden tot gevoelens van inferioriteit. Volgens de theorie van Adler hebben oudste kinderen de grootste problemen wanneer ze volwassen worden. Het oudste kind krijgt vaak ook al vroeg veel verantwoordelijkheid toegeschoven en wanneer dit op een goede manier gebeurt kan dit positief zijn. Op die manier kan het kind leiders-capaciteiten ontwikkelen.

De Middelste

Het makkelijkste is het voor het middelste kind. Dat kind krijgt nog steeds veel aandacht, maar worden minder verwend. Het middelste kind kan proberen de oudste van de troon te stoten en zal snel de competitie aangaan. In een druk gezin kan het kind zich verloren en vergeten voelen. Het is belangrijk ook het middelste kind te laten voelen dat het een eigen, speciale plek inneemt in het gezin.

De Jongste

Het jongste kind is de meest machteloze van de familie, oudere broers/zusjes hebben meer vrijheid en zijn superieur aan de jongste. Dit kan leiden tot woede-aanvallen en boosheid. Bovendien wordt de jongste vaak verwend en in de watten gelegd. Dit kan leiden tot problemen bij het volwassen worden, waarbij het kind zich inferieur voelt en het gevoel heeft problemen niet alleen de baas te kunnen. In goede omstandigheden kan het kind zich zeer geaccepteerd voelen en deel van de groep, in mindere omstandigheden kan het kind tot mascotte worden, om de situatie thuis te verdoezelen.

Nature & Nurture

Toch is het niet zo dat de orde waarin iemand geboren wordt (nature) per definitie zijn of haar persoonlijkheid bepaalt. De manier waarop ouders hiermee omgaan (nurture) en hoe het kind die manier van omgaan oppikt zijn doorslaggevend.