Dating: hoe herken je een verkeerde partner?

Dating kan spannend of romantisch zijn, maar je kunt ook een keer pech hebben met een foute date. Hij kan je bijna ongemerkt in zijn macht krijgen en lichamelijk of geestelijk misbruik van je maken. Hoe herken je tijdig je vergissing aan de signalen dat je overigens zo bijzonder charmante en leuke dating partner een wolf in schaapskleren is? En op welke manier kun je zo'n ongelukkige relatie zo veilig mogelijk verbreken?

Je aanstaande levenspartner of de vergissing van je leven?

Stel, je hebt iemand al een tijdje geleden leren kennen. Jullie hebben samen een aantal gezellige en boeiende activiteiten ondernomen. Hij of zij heeft een interessante baan, is populair binnen zijn vriendenkring, is communicatief sterk, ziet er goed verzorgd uit en is bijzonder attent voor jou. En misschien krijg je telkens een geweldig mooi cadeau of prachtig boeket van hem of haar op Valentijnsdag, je verjaardag of bij andere gelegenheden. Kortom, op het eerste gezicht een potentiële levensgezel. Maar toch twijfel je. Voor je gevoel klopt er iets niet met je dating partner, vriend of verloofde, maar wat?

Het punt is dat je een tijdlang positieve en plezierige ervaringen met je date of partner hebt voordat deze voor het eerst gaat proberen je te manipuleren of anderszins misbruik van je te maken. Maar soms is het patroon om jou in zijn of haar netten te strikken reeds in een vroeg stadium te herkennen. Het gaat daarbij om:

• Denigrerende opmerkingen maken, ontkennen en de schuld bij een ander leggen
• Intimideren
• Dreigende taal uitspreken
• Domineren
• Vernederen
• Bezitterigheid
• Neigen tot seksueel misbruik

Denigrerende opmerkingen maken, ontkennen en de schuld bij een ander leggen

Een verkeerde partner maakt denigrerende opmerkingen, ontkent alle beschuldigingen en pleegt de schuld bij jou te leggen. In het dagelijks leven aanvaardt hij geen verantwoordelijkheid voor zijn daden. Hij maakt grappen terwijl hij je pijn doet. Ook vertelt hij je dat alles jouw schuld is en doet net alsof hijzelf niets (verkeerds) heeft gedaan. De kans op overspel door je partner lijkt relatief groot, omdat hij niet zichzelf, maar jou beschouwt als de oorzaak van zijn ontevredenheid.

Intimideren

Van een foute relatie kun je onder meer het volgende intimiderende gedrag verwachten. Hij schreeuwt of brult of spreekt op een dreigende toon. Hij spreekt op neerbuigende toon tegen jou. Hij verscheurt foto’s en maakt spullen kapot, vooral dingen van jou. Meestal gaat het daarbij om het vernielen van voorwerpen die voor het grijpen zijn. Hij boezemt je soms regelrechte angst in. Soms biedt hij daarna zijn verontschuldigingen aan. Trap er niet in.

Dreigende taal uitspreken

Hoor je je vriend of vriendin af en toe zeggen dat hij of zij zonder jou niet verder kan leven? Meldt hij of zij weleens dat hij je verlaat als je niet doet wat hij zegt? Kondigt hij of zij geregeld aan dat hij wel iemand anders kan vinden met wie hij het beter kan vinden dan met jou? Dreigt hij weleens met zelfmoord in het geval jij de relatie zou verbreken? Als het antwoord op een of meer van deze vragen 'ja’ is, weet je dat je een ernstig probleem met je relatie hebt.

Domineren

Gedraagt je partner zich geregeld dominant? Dat is het geval als een of meer van de volgende vragen op jou van toepassing zijn.
Behandelt je vriend of vriendin je als een klein kind, een object, zijn eigendom of zijn sloofje? Neemt je partner alle beslissingen? Heeft hij of zij onrealistische verwachtingen waaraan geen mens kan voldoen? Wil jouw partner bepalen met welke mensen jij mag omgaan? Bepaalt hij of zij de regels van jullie relatie?

Vernederen

Verkeerde partners zijn ook herkenbaar aan de volgende gedragingen. Ze onderdrukken hun vriend of vriendin of schelden ze uit. Ze komen met voortdurende kritiek. Ze geven hun partner het gevoel dat deze gek is. Ze vernederen hun relatie waar andere mensen bij zijn. Ze roepen schuldgevoelens op bij hun vriend of vriendin. Of ze brengen hun partner in verlegenheid.

Bezitterigheid

Een van de vervelende eigenschappen van een foute partner is diens bezitterige gedrag. Hij of zij hanteert jaloezie als een teken van liefde. Hij beschuldigt je van vreemdgaan. Hij of zij staat niet toe dat je andere vrienden en vriendinnen hebt en laat jou kiezen tussen hemzelf of haarzelf en jouw eigen vrienden en vriendinnen. Hij of zij wil bepalen hoe jij over de dingen denkt, hoe jij je kleedt en/of hoe jij je gedraagt. Wil hij of zij misschien met grote cadeaus voor Valentijnsdag en andere gelegenheden jou dwingen om dingen te doen die niet bij je passen? Bijvoorbeeld door jou eraan te herinneren hoeveel hij of zij met die cadeaus voor je over heeft en dat jij je 'dus' egoïstisch gedraagt als je niet voortdurend zijn zin wilt doen.

Neigen tot seksueel misbruik

Niet mis te verstane alarmsignalen zijn onder meer de volgende. Als je partner naar anderen over jullie seksuele relatie opschept. Of als hij jou met zijn vroegere relaties vergelijkt. Als hij flirt met de bedoeling om jou jaloers te maken. Als hij met behulp van alcohol of drugs probeert seks te krijgen. Als hij geen genoegen neemt met ‘nee’ als je niet met hem naar bed wilt. Als hij je aanrandt of verkracht.

Mishandelen

Mishandeling kan veel verschillende vormen aannemen. Het begint met het vastpakken of vasthouden van jou, zodat je niet kan weglopen. Maar hij kan je bijvoorbeeld ook al dan niet hardhandig tegen een muur aan duwen. Of hij kan door een klap, dreun of trap jou een blauwe en beurse plek bezorgen, al dan niet uitgerekend op een plaats waar niemand dat kan zien.

Herken de vroege signalen voor een mogelijk gewelddadige relatie

Als je uitgaat met iemand die aan ten minste een van de volgende kenmerken voldoet, heb je misschien te maken met een van de vroege signalen van een potentieel gewelddadige relatie.

• Je dating partner gedraagt zich jaloers en bezitterig. Zo wil hij niet dat je andere vrienden en vriendinnen hebt en controleert hij je gangen.
• Ook probeert hij je in zijn macht te krijgen door zich bazig op te stellen en je opdrachten te geven. Misschien boezemt hij jou zelfs angst in. Zo maak je je mogelijk zorgen over de manier waarop hij met verbaal of fysiek geweld op bepaalde dingen zal reageren.
• Hij schiet geregeld uit zijn slof. Staat hij misschien bekend om vechtgedrag of om het snel verliezen van zijn humeur?
• Blijft hij aandringen op seks als je hem hebt verteld dat je daar niet voor voelt? Misschien probeert hij het zelfs met manipulerende opmerkingen in de trant van: 'Als je echt van me zou houden, zou je me dit wel gunnen?' Wordt hij al te snel al te serieus over jullie relatie?
• Gebruikt hij alcohol of drugs en probeert hij jou ook zo gek te krijgen?
• Geeft hij jou de schuld als hij je mishandelt met als argument dat je dit zelf hebt uitgelokt?
• Heeft hij al een reeks eerdere mislukte relaties achter zich en gelooft hij dat mannen het voortouw horen te nemen en dat vrouwen volgend gedrag dienen te vertonen?
• Hebben je familie en vrienden je voor deze persoon al gewaarschuwd of je verteld dat ze zich zorgen maken om jouw welzijn of veiligheid?

Hoe verbreek je een zieke relatie zo veilig mogelijk?

Vertel in elk geval je familie, vrienden of een docent op school dat je een ongemakkelijke relatie wilt uitmaken en licht hen in over de plek, datum en tijd waarop je dat van plan bent.

Overweeg om daarnaast contact op te nemen met het maatschappelijk werk. Daar kun je goede tips krijgen voor situaties als de jouwe. In bepaalde gevallen kunnen ze je helpen om enige tijd op een veilige plek onder te duiken.

Ga in voorkomende gevallen praten met de politie. Soms heeft een relatie al eerdere contacten met de politie gehad en dan weet je beter wat voor moeilijkheden je te wachten kunnen staan bij het verbreken van de relatie en hoe je daar het beste mee om kunt gaan. In sommige gevallen zal de politie een oogje in het zeil houden.

Maak de relatie bij voorkeur uit in het huis van en in aanwezigheid van je ouders en/of vrienden, maar in elk geval op een plek waar andere mensen zijn die jij kent en die jou, indien nodig, daadwerkelijk te hulp zullen schieten. Verwacht weinig of geen hulp van omstanders. Vreemden begrijpen niet wat er aan de hand is of durven niet in te grijpen. Misschien heb je het gevoel dat je familie en kennissen opmerkingen zullen maken in de trant van: ‘We hebben het je toch gezegd’. Stap daar liever overheen: niemand heeft altijd de wijsheid in pacht en vergissen is nu eenmaal menselijk. Wees blij dat ze je willen helpen en neem het eventuele gepreek op de koop toe. Dit is typisch een tijd waarin je alle hulp van je vrienden en familie kunt gebruiken.

Ga nooit in je eentje naar een eenzame of afgelegen plek zoals een park, doodlopend steegje of een parkeerplaats. Probeer zoveel mogelijk vrienden om je heen te hebben als je naar buiten moet. Dat is helemaal belangrijk als het buiten schemerig of donker is.

Als je op jezelf woont, laat dan al je sloten vernieuwen. Ook als hij of zij nog geen eigen sleutel van je huis heeft. Je weet immers nooit zeker met welke smoes je a.s. ex aan een reservesleutel kan komen?

Wees duidelijk tegen je partner over het verbreken van de relatie. Geef geen tegenstrijdige boodschappen of signalen. Geef aan wat je grenzen en wensen zijn en houd daaraan vast.

Probeer manipulerend gedrag en een beroep op je schuldgevoel te herkennen. Toon je ongevoelig voor tranen, uitingen van hulpeloosheid en dreigingen met zelfmoord.

Lees verder

• Hoe bescherm je jezelf tegen manipulatieve personen?
• Vreemdgaan: hoe nu verder?
• Tips voor succesvol daten
• Tips voor als je het wilt uitmaken met je date of verkering
• Bang voor geweld bij het verbreken van je verkering