Spraak-taalontwikkeling - Wat kan 'n kind op welke leeftijd?
Hoe ver is een kind qua spraak-taalontwikkeling op een bepaalde leeftijd? Wat moet een kind qua spraak en taal ongeveer kunnen in de diverse leeftijdsfasen? Het ene kind leert sneller dan het andere. Dit ontwikkelingsoverzicht geeft de doorsnee c.q. het gemiddelde van een normaal verlopende spraak en taalontwikkeling. Over welke capaciteiten zou een kind moeten kunnen beschikken? Een duidelijk overzicht met de spraak-taalontwikkeling per leeftijdsfase van kinderen van 2 maanden tot 8 jaar.
Wat zou een kind moeten kunnen op een bepaalde leeftijd
Een overzicht van de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0 jaar tot en met 7 jaar, uitgaande van de gemiddelde leeftijd waarop kinderen bepaalde spraak- en taalvaardigheden (zouden) moeten kunnen beheersen. In werkelijkheid is er natuurlijk altijd sprake van individuele verschillen, door onder andere verschil in tempo van ontwikkeling, chronologie van ontwikkelingsfasen en de mogelijkheden die het kind zelf al dan niet heeft. Tevens spelen omgevingsaspecten natuurlijk een cruciale rol (mate van stimulans, taalgebruik thuissituatie, het gezin, type school etc).Vaardigheden spraak en taal voor een baby, peuter, kleuter, kind
Het ontwikkelingsoverzicht geeft een richtinggevende indicatie van de gemiddelde leeftijd waarop een kind over bepaalde vaardigheden op spraak- en taalgebied zou moeten kunnen beschikken (dit in relatie tot de doorsnee of de gemiddelde ‘normaal’ verlopende ontwikkeling).In Signalen ontwikkelingsproblemen kun je vinden welke kenmerken er zijn om eventuele ontwikkelingsachterstand, ontwikkelingsproblematiek of wellicht ontwikkelingsstoornissen op spraak-taalgebied (zo vroegtijdig mogelijk) te signaleren en in te grijpen dan wel te begeleiden indien dit nodig blijkt te zijn.
Wat beheerst een kind
- Ontwikkeling kind - 0 tot 8 maanden
- Ontwikkeling kind - 8 tot 24 maanden
- Ontwikkeling kind - 2 tot 3 jaar
- Ontwikkeling kind - 3 tot 4 jaar
- Ontwikkeling kind - 4 tot 8 jaar
Ontwikkeling kind - 0 tot 8 maanden
| Leeftijd Fase Kind | Spraak-taalontwikkelingsfasen Kind - Spraak Taalvaardigheden van 0 tot 8 maanden |
|---|---|
| 0 - 6 weken | Fase van de ongedifferentieerde motoriek (schreiperiode), ter oefening van de ademhaling, werking van de stembanden, werking van het aanzetstuk (door zuigen) |
| 5 - 6 weken | Gevoelsmatig schreien = contact met de buitenwereld |
| 3 - 20 weken | Intentioneel schreien |
| 2e - 3e maand | Gorgelende keelklanken (ook bij kinderen die nooit leren spreken) |
| Grote verscheidenheid van klanken | |
| Akoestische element gaat een rol spelen | |
| 4 - 5 maanden | Brabbelfase |
| Herhalen van rijen van steeds dezelfde lettergreep | |
| De lippen werken nu mee in de geluidsproductie | |
| Het stemloze lachen gaat over in ‘kraaien’ | |
| Lal- en keuvelgeluidjes | |
| 5 - 6 maanden | Affectieve vocalisaties, waarbij plezier en frustratie zijn te onderscheiden |
| Herkent stem van de moeder | |
| 6 - 7 maanden | Oefening van beheerste geluiden |
| Klanken met intonatie, ook onderscheid in volume, toonhoogte | |
| Herhalingsklanken (auto-imitatie) | |
| Echolalie (onbewuste nabootsing van de laatst gehoorde klankgroep) | |
| 7 - 8 maanden | Echolalie gaat langzaam over in lichte imitatie |
Ontwikkeling kind - 8 tot 24 maanden
| Leeftijd Fase Kind | Spraak-taalontwikkelingsfasen Kind - Spraak Taalvaardigheden van 8 tot 24 maanden |
|---|---|
| Vanaf 8 maanden | Actieve pogingen tot nabootsing, met zinsmelodie (sociaal brabbelen) |
| Willekeurige aaneenrijging van klanken (jargon) | |
| Af en toe 2-lettergrepige klanken | |
| Fluisteren lokt uit tot imitatie | |
| Vanaf 9 maanden | Vocabuleer fase |
| Zinvol gebruik van bepaalde klankgroepen | |
| Begrijpt simpele opdrachtjes | |
| Vanaf 11 maanden | Voert simpele verzoeken uit |
| Kan gebaren interpreteren en er het juiste geluid bij maken | |
| Vanaf 12 maanden | Eigenlijke taalfase |
| Systematisch gebruikte eerste woord(en) | |
| Alleen zelfstandige naamwoorden worden gebruikt | |
| 12 - 18 maanden | Eenwoordfase (holofrase-periode) |
| Kan woorden nabootsen, maar gebruikt ze niet zelf | |
| Relatie tussen bepaalde klankgroep en bepaald concept = begin symboolfunctie | |
| Brabbelt veel; houdt monologen bij het spelen | |
| Begrijpt steeds meer woorden | |
| Heeft met ca. 1,5 jaar een passieve woordenschat van ca. 70 woorden | |
| Interpretatie van wat het kind zegt is afhankelijk van de context waarin het gezegd wordt | |
| 18 - 24 maanden | Gaat meer praten, gebruikt nu ook werkwoorden (= handelen) |
| Kan nee zeggen, maar nog niet duidelijk ‘ja’ | |
| Gebruikt woorden om dingen te benoemen - begripsvorming | |
| Begint 2 woorden samen te voegen, zoals eigenschapsnamen, b.v. melk heet; eerste oordeel | |
| Heeft geen enkel begrip van taalregels | |
| Heeft plezier in nieuwe woorden leren - steeds de vraag: "is dat" (isdat periode) | |
| Verwisselen van veel medeklinkers | |
| Dubbele medeklinkers zijn nog te moeilijk, wordt enkel: b.v. toel = stoel | |
| Begin samengestelde zin, b.v. Pim niet sape | |
| Heeft ca. 300 woorden, die het begrijpt |
Ontwikkeling kind - 2 tot 3 jaar
| Leeftijd Fase Kind | Spraak-taalontwikkelingsfasen van het Kind - Spraak Taalvaardigheden van 2 tot 3 jaar |
|---|---|
| 2 - 3 jaar | Brabbelen verdwijnt, wordt echt praten |
| De uitspraak verbetert, vooral bij medeklinkers | |
| Bij 2,5 jaar is de woordenschat ca. 400 - 500 woorden | |
| Dubbele medeklinkers worden langzaam beter gebruikt, wel vaak in de verkeerde volgorde (b.v. weps = wesp) | |
| Meer taalkundige vormen worden gebruikt, zoals voorzetsels | |
| Scheiding ik en de ander - gebruik van de ik-vorm en dus ook de jij-vorm | |
| Voornaamwoorden mij, jou etc. | |
| Veel wat en waarom vragen; niet zozeer naar kennis, als wel vragen om aandacht | |
| Vormen van meervoud, eerst volgens één regel, namelijk: s (beds) | |
| Verleden tijd, meestal volgens één regel, namelijk overal -de- achter (b.v. vraagde etc) |
Ontwikkeling kind - 3 tot 4 jaar
| Leeftijd Fase Kind | Spraak-taalontwikkelingsfasen van het Kind - Spraak Taalvaardigheden van 3 tot 4 jaar |
|---|---|
| 3 - 4 jaar | Begrip voor taalregels ontstaat |
| Eindeloze ‘waarom vragen’, waarbij meer naar het antwoord geluisterd wordt | |
| Het kind begrijpt veel | |
| Vertelt veel verhalen | |
| Niet veel uitspraakfouten meer; geen moeite met medeklinkers, behalve bij moeilijke dubbele combinaties (b.v. weps - wesp) | |
| Nog wel moeite met de zinsbouw | |
| Vaak pseudo-stotteren | |
| Heeft ca. 600 woorden ter beschikking (passief) |
Ontwikkeling kind - 4 tot 8 jaar
| Leeftijd Fase Kind | Spraak-taalontwikkelingsfasen van het Kind - Spraak Taalvaardigheden van 4 tot 8 jaar |
|---|---|
| 4 - 5 jaar | De uitspraak is bijna helemaal goed, wel versprekingen |
| De zinnen worden langer | |
| De belangrijkste grammaticale regels worden grotendeels goed toegepast | |
| Begin van de ontwikkeling van abstracte begrippen | |
| Gebruik van de oorzakelijke bijzin (want, omdat) | |
| 6 jaar | Heeft ca. 500 - 3000 woorden ter beschikking (passief) |
| ca. 8 jaar | Ontwikkeling van de articulatie voltooid |
| Alle grammaticale constructies zijn rudimentair aanwezig |
Lees verder
© 2008 - 2020 Sila, het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.
Taalontwikkeling bij kinderen: het eerste beginTaalontwikkeling bij kinderen begint al vanaf de baby-tijd. Wanneer de baby aanvankelijk onwillekeurige geluidjes produc…
Het leren van een taal van baby tot peuterHet leren van een taal gebeurt tussen de geboorte en het begin van groep 3 (1e klas) van de basisschool. Je wordt gebore…
Ontwikkelingsfasen: taalontwikkelingDe ontwikkelingsfasen van het jonge kind zijn een boeiend proces. Onderstaand artikel biedt een kijkje in de taalontwikk…
Taalontwikkeling in de eerste zeven jaarIeder kind ontwikkelt zich op zijn eigen tempo. Ook met betrekking tot de taal. Toch is er wel een leidraad die het gemi…
Gerelateerde artikelen
Taalontwikkeling bij kinderen: het eerste beginTaalontwikkeling bij kinderen begint al vanaf de baby-tijd. Wanneer de baby aanvankelijk onwillekeurige geluidjes produc…
Het leren van een taal van baby tot peuterHet leren van een taal gebeurt tussen de geboorte en het begin van groep 3 (1e klas) van de basisschool. Je wordt gebore…
Ontwikkelingsfasen: taalontwikkelingDe ontwikkelingsfasen van het jonge kind zijn een boeiend proces. Onderstaand artikel biedt een kijkje in de taalontwikk…Verbale ontwikkelingsdyspraxie bij een opgroeiend kindVerbale ontwikkelingsdyspraxie is een stoornis waardoor je je spraakspieren niet goed kunt gebruiken bij spraakklanken.…
Taalontwikkeling in de eerste zeven jaarIeder kind ontwikkelt zich op zijn eigen tempo. Ook met betrekking tot de taal. Toch is er wel een leidraad die het gemi…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Dassel, Pixabay
- F.J. Monks & A.M.P. Knoers. Ontwikkelingspsychologie. Van Gorcum BV
- P.H. Mussen. The psychological development of the child. Prentice Hall Inc
- M.Davies, F. Alkema. VTO dat doe je zo! Vragen, twijfels, zorgen over de ontwikkeling van kinderen. Assen/Maastricht: Van Gorcum i.s.m. de Landelijke Commissie VTO
- S. van Dijk. Gegeven colleges Ontwikkelingsproblemen. Vroegtijdige onderkenning & Hulpverlening (Eigen artikel)
Reageer op het artikel "Spraak-taalontwikkeling - Wat kan 'n kind op welke leeftijd?"
Reactie
Liesbeth Schlichting, 22-06-2010 13:16 #1
Geachte Infoteur,
Graag wil ik u wijzen op de gegevens van de Lexilijst Nederlands en de Lexilijst Begrip die nauwkeuriger info geeft betreft het taalbegrip op de leeftijd van 1;6 en actieve woordenschat. Zo omvat het taalbegrip van het kind van 1;6 meer woorden dan 70 en zijn de vroegste woorden van Nederlandse kinderen niet alleen zelfstandige naamwoorden.
Met vriendelijk groet,
Liesbeth Schlichting
Infoteur: Sila
Laatste update: 07-12-2016
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Communicatie
Bronnen en referenties: 5
Reacties: 1
Laatste update: 07-12-2016
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Communicatie
Bronnen en referenties: 5
Reacties: 1
Schrijf mee!