Spraak-taalontwikkeling - Wat kan 'n kind op welke leeftijd?

Hoe ver is een kind qua spraak-taalontwikkeling op een bepaalde leeftijd? Wat moet een kind qua spraak en taal ongeveer kunnen in de diverse leeftijdsfasen? Het ene kind leert sneller dan het andere. Dit ontwikkelingsoverzicht geeft de doorsnee c.q. het gemiddelde van een normaal verlopende spraak en taalontwikkeling. Over welke capaciteiten zou een kind moeten kunnen beschikken? Een duidelijk overzicht met de spraak-taalontwikkeling per leeftijdsfase van kinderen van 2 maanden tot 8 jaar.

Warning: Undefined array key 5 in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/config.inc.php on line 362

Wat zou een kind moeten kunnen op een bepaalde leeftijd

Een overzicht van de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0 jaar tot en met 7 jaar, uitgaande van de gemiddelde leeftijd waarop kinderen bepaalde spraak- en taalvaardigheden (zouden) moeten kunnen beheersen. In werkelijkheid is er natuurlijk altijd sprake van individuele verschillen, door onder andere verschil in tempo van ontwikkeling, chronologie van ontwikkelingsfasen en de mogelijkheden die het kind zelf al dan niet heeft. Tevens spelen omgevingsaspecten natuurlijk een cruciale rol (mate van stimulans, taalgebruik thuissituatie, het gezin, type school etc).

Vaardigheden spraak en taal voor een baby, peuter, kleuter, kind
Het ontwikkelingsoverzicht geeft een richtinggevende indicatie van de gemiddelde leeftijd waarop een kind over bepaalde vaardigheden op spraak- en taalgebied zou moeten kunnen beschikken (dit in relatie tot de doorsnee of de gemiddelde ‘normaal’ verlopende ontwikkeling).

In Signalen ontwikkelingsproblemen kun je vinden welke kenmerken er zijn om eventuele ontwikkelingsachterstand, ontwikkelingsproblematiek of wellicht ontwikkelingsstoornissen op spraak-taalgebied (zo vroegtijdig mogelijk) te signaleren en in te grijpen dan wel te begeleiden indien dit nodig blijkt te zijn.

Ontwikkeling kind - 0 tot 8 maanden

Leeftijd Fase Kind	Spraak-taalontwikkelingsfasen Kind - Spraak Taalvaardigheden van 0 tot 8 maanden
0 - 6 weken	Fase van de ongedifferentieerde motoriek (schreiperiode), ter oefening van de ademhaling, werking van de stembanden, werking van het aanzetstuk (door zuigen)
5 - 6 weken	Gevoelsmatig schreien = contact met de buitenwereld
3 - 20 weken	Intentioneel schreien
2e - 3e maand	Gorgelende keelklanken (ook bij kinderen die nooit leren spreken)
[/TD][TD]Grote verscheidenheid van klanken
[/TD][TD]Akoestische element gaat een rol spelen
4 - 5 maanden	Brabbelfase
[/TD][TD]Herhalen van rijen van steeds dezelfde lettergreep
[/TD][TD]De lippen werken nu mee in de geluidsproductie
[/TD][TD]Het stemloze lachen gaat over in ‘kraaien’
[/TD][TD] Lal- en keuvelgeluidjes
5 - 6 maanden	Affectieve vocalisaties, waarbij plezier en frustratie zijn te onderscheiden
[/TD][TD]Herkent stem van de moeder
6 - 7 maanden	Oefening van beheerste geluiden
[/TD][TD]Klanken met intonatie, ook onderscheid in volume, toonhoogte
[/TD][TD]Herhalingsklanken (auto-imitatie)
[/TD][TD]Echolalie (onbewuste nabootsing van de laatst gehoorde klankgroep)
7 - 8 maanden	Echolalie gaat langzaam over in lichte imitatie

Ontwikkeling kind - 8 tot 24 maanden

Leeftijd Fase Kind	Spraak-taalontwikkelingsfasen Kind - Spraak Taalvaardigheden van 8 tot 24 maanden
Vanaf 8 maanden	Actieve pogingen tot nabootsing, met zinsmelodie (sociaal brabbelen)
[/TD][TD]Willekeurige aaneenrijging van klanken (jargon)
[/TD][TD]Af en toe 2-lettergrepige klanken
[/TD][TD]Fluisteren lokt uit tot imitatie
Vanaf 9 maanden	Vocabuleer fase
[/TD][TD]Zinvol gebruik van bepaalde klankgroepen
[/TD][TD]Begrijpt simpele opdrachtjes
Vanaf 11 maanden	Voert simpele verzoeken uit
[/TD][TD]Kan gebaren interpreteren en er het juiste geluid bij maken
Vanaf 12 maanden	Eigenlijke taalfase
[/TD][TD]Systematisch gebruikte eerste woord(en)
[/TD][TD]Alleen zelfstandige naamwoorden worden gebruikt
12 - 18 maanden	Eenwoordfase (holofrase-periode)
[/TD][TD]Kan woorden nabootsen, maar gebruikt ze niet zelf
[/TD][TD]Relatie tussen bepaalde klankgroep en bepaald concept = begin symboolfunctie
[/TD][TD]Brabbelt veel; houdt monologen bij het spelen
[/TD][TD]Begrijpt steeds meer woorden
[/TD][TD]Heeft met ca. 1,5 jaar een passieve woordenschat van ca. 70 woorden
[/TD][TD]Interpretatie van wat het kind zegt is afhankelijk van de context waarin het gezegd wordt
18 - 24 maanden	Gaat meer praten, gebruikt nu ook werkwoorden (= handelen)
[/TD][TD]Kan nee zeggen, maar nog niet duidelijk ‘ja’
[/TD][TD]Gebruikt woorden om dingen te benoemen - begripsvorming
[/TD][TD] Begint 2 woorden samen te voegen, zoals eigenschapsnamen, b.v. melk heet; eerste oordeel
[/TD][TD]Heeft geen enkel begrip van taalregels
[/TD][TD]Heeft plezier in nieuwe woorden leren - steeds de vraag: "is dat" (isdat periode)
[/TD][TD]Verwisselen van veel medeklinkers
[/TD][TD]Dubbele medeklinkers zijn nog te moeilijk, wordt enkel: b.v. toel = stoel
[/TD][TD]Begin samengestelde zin, b.v. Pim niet sape
[/TD][TD]Heeft ca. 300 woorden, die het begrijpt

Ontwikkeling kind - 2 tot 3 jaar

Leeftijd Fase Kind	Spraak-taalontwikkelingsfasen van het Kind - Spraak Taalvaardigheden van 2 tot 3 jaar
2 - 3 jaar	Brabbelen verdwijnt, wordt echt praten
[/TD][TD]De uitspraak verbetert, vooral bij medeklinkers
[/TD][TD]Bij 2,5 jaar is de woordenschat ca. 400 - 500 woorden
[/TD][TD]Dubbele medeklinkers worden langzaam beter gebruikt, wel vaak in de verkeerde volgorde (b.v. weps = wesp)
[/TD][TD]Meer taalkundige vormen worden gebruikt, zoals voorzetsels
[/TD][TD]Scheiding ik en de ander - gebruik van de ik-vorm en dus ook de jij-vorm
[/TD][TD]Voornaamwoorden mij, jou etc.
[/TD][TD]Veel wat en waarom vragen; niet zozeer naar kennis, als wel vragen om aandacht
[/TD][TD]Vormen van meervoud, eerst volgens één regel, namelijk: s (beds)
[/TD][TD]Verleden tijd, meestal volgens één regel, namelijk overal -de- achter (b.v. vraagde etc)

Ontwikkeling kind - 3 tot 4 jaar

Leeftijd Fase Kind	Spraak-taalontwikkelingsfasen van het Kind - Spraak Taalvaardigheden van 3 tot 4 jaar
3 - 4 jaar	Begrip voor taalregels ontstaat
[/TD][TD] Eindeloze ‘waarom vragen’, waarbij meer naar het antwoord geluisterd wordt
[/TD][TD]Het kind begrijpt veel
[/TD][TD]Vertelt veel verhalen
[/TD][TD]Niet veel uitspraakfouten meer; geen moeite met medeklinkers, behalve bij moeilijke dubbele combinaties (b.v. weps - wesp)
[/TD][TD]Nog wel moeite met de zinsbouw
[/TD][TD]Vaak pseudo-stotteren
[/TD][TD]Heeft ca. 600 woorden ter beschikking (passief)

Ontwikkeling kind - 4 tot 8 jaar

Leeftijd Fase Kind	Spraak-taalontwikkelingsfasen van het Kind - Spraak Taalvaardigheden van 4 tot 8 jaar
4 - 5 jaar	De uitspraak is bijna helemaal goed, wel versprekingen
[/TD][TD]De zinnen worden langer
[/TD][TD]De belangrijkste grammaticale regels worden grotendeels goed toegepast
[/TD][TD]Begin van de ontwikkeling van abstracte begrippen
[/TD][TD]Gebruik van de oorzakelijke bijzin (want, omdat)
6 jaar	Heeft ca. 500 - 3000 woorden ter beschikking (passief)
ca. 8 jaar	Ontwikkeling van de articulatie voltooid
[/TD][TD]Alle grammaticale constructies zijn rudimentair aanwezig