De invloed van Friedrich Fröbel

De invloed van Friedrich Fröbel Friedrich Wilhelm August Fröbel (Thüringen, 1782-1852) was een Duitse opvoedkundige. Hij wordt gezien als een van de grootste pedagogen van de 19e eeuw en is de oprichter van de oudst bekende kleuterschool. De methoden van Fröbel zijn mede dankzij zowel bekende als onbekende mensen de wereld over gegaan. Tegenwoordig werken we nog veel met de invloeden van Fröbel in de pedagogiek, ook al zijn deze wel minder zichtbaar.

Friedrich Fröbel

Friedrich Fröbel is de oprichter van de oudst bekende kleuterschool die in 1837 in Bad Blankenburg ontstond. Het was een soort instituut voor kinderen jonger dan zes jaar, die werden bezig gehouden met zelfbedachte werkjes. In 1840 kreeg de kleuterschool de naam: Kindergarten (kindertuin), opdat kinderen maar mochten groeien als kool. Al snel volgden ook scholen in Bad Liebenstein en Dresden. Je ziet tegenwoordig nog veel kindertuinen in Duitsland en Engelstalige landen.

Friedrich Fröbel is vooral bekend geworden door het woord: Freubelen (fröbelen), wat tevens in het woordenboek staat omschreven als:"Vrijblijvend knutselen" of "Maken op een niet vakkundige manier."

Bron: Greyerbaby, PixabayBron: Greyerbaby, Pixabay

Zijn theorieën

Friedrich Fröbel had zich gespecialiseerd in de ontwikkeling van peuters en kleuters. Juist de eerste zeven levensjaren zijn volgens hem van groot belang. Hij geloofde in goddelijke eenheid in de natuur. Hij pleitte voor vrij spel en het belang van apart lesmateriaal. Je spreekt niet van leermiddelen maar van spelgaven.
Om de ontwikkeling te stimuleren lag de nadruk vooral op:
  • Eigen activiteiten van kinderen.
  • Een plezierige leeromgeving.
  • Lichamelijke beweging.
  • Hoe meer het kind speelt en doet, hoe meer het kind ontdekt.

Spelen en ontdekken

Fröbel zijn ideeën over de ontwikkeling van kleuters door middel van kosmische symbolen zijn van grote betekenis geweest voor de ontwikkeling van ´s werelds eerste educatieve speelgoed. Hij maakte gebruik van driedimensionale figuren, zoals de bol of de kubus, wat volgens hem de ontwikkeling zou stimuleren. Dit resulteerde later in de eerste blokkendozen. Ook was bijvoorbeeld papier vouwen een goede methode om kleuters kennis te laten maken met abstracte structuren. Ook heeft hij de zandbak geïntroduceerd om met het element aarde te kunnen spelen.

In het onderwijs

Friedrich Fröbel zijn theorieën zijn vooral veel in het onderwijs te vinden. Voor de 2e wereldoorlog gebruikten veel scholen deze onderwijsmethode, zogenoemde fröbelscholen. Steeds meer fröbelscholen duiden zich aan met de algemenere term kleuterschool.

Elise van Calcar (1822-1904) zorgde ervoor dat Nederland in aanraking kwam met de ideeën van Friedrich Fröbel. Er kwamen steeds meer fröbelscholen in Nederland. Ook op de bewaarscholen werd het Fröbel materiaal geïntroduceerd. Er kwam steeds meer ruimte voor jonge kinderen om spelend te leren, alleen gebeurde dit wel alleen op particuliere scholen. Pas in 1948 kwamen de kleuterscholen onder controle van de onderwijsinspectie. Zij inspecteerden de hygiëne, kwaliteit van het onderwijs en de lesmaterialen van de kleuterschool. In 1956 kwam er de wet op het kleuteronderwijs, waarbij de overheid verantwoordelijk werd voor de financiering. In 1958 werd de kleuterschool onderdeel van de basisschool. De nog jongere kinderen kunnen tegenwoordig terecht bij peuterspeelzalen, voorscholen en kinderopvang.

Het Froebelcollege in Londen werd in 1892 opgericht en is tegenwoordig een didactisch onderzoekscentrum met lerarenopleidingen. Onderwijs moet dynamisch, leuk en creatief zijn, waarbij alle aspecten van de persoonlijkheid en ontwikkeling samen komen.

Pedagogiek

Friedrich Fröbel heeft ook veel betekend voor de hedendaagse pedagogiek. Pedagogen in Duitsland kunnen zich opleiden tot Fröbelpädagoge. Tijdens deze cursus komen verschillende workshop en seminars aan bod. Een pedagoog moet volgens Friedrich Fröbel de kinderen in hun ontwikkeling ondersteunen en volgen.

Lees verder

© 2015 - 2024 Heleen86, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Spel en speelmateriaal in de negentiende eeuwSpel en speelmateriaal in de negentiende eeuwDe negentiende eeuw staat in het teken van de Industriele revolutie. Speelgoed wordt op steeds grotere schaal geproducee…
Taken van de pedagoogDe pedagogiek houdt zich bezig met de opvoeding. Een andere naam voor pedagogiek is opvoedingsleer, opvoedkunde of opvoe…
Pedagogiek: de Opvoedende school?Het nieuwe leren heeft aanzet gegeven tot een enorme verandering in de pedagogieke of opvoedkundige taak en verantwoorde…
Stromingen binnen de pedagogiekStromingen binnen de pedagogiekBinnen de pedagogiek kennen we meerdere stromingen. De stromingen bestaan uit een aantal theoriën. Het is aan de pedagoo…

Een levensverhaal schrijven met jonge delictplegersEen levensverhaal schrijven met jonge delictplegersEen levensverhaal, ook wel een ervaringsverhaal genoemd, bestaat uit specifieke gebeurtenissen die in het verleden hebbe…
Vijf opmerkingen die slecht zijn voor zelfvertrouwen kindVijf opmerkingen die slecht zijn voor zelfvertrouwen kindAls ouder heb je natuurlijk het beste met je kind voor. Je spreekt je kind bemoedigend toe, stelt hem gerust of overlaad…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: TACLUDA, Rgbstock
  • Wikipedia, http://nl.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Fr%C3%B6bel, bezocht op 23-01-2015
  • Onderwijsgeschiedenis, http://www.onderwijsgeschiedenis.nl/website/page14.php, bezocht op 23-01-2015
  • Onderwijserfgoed, http://www.onderwijserfgoed.nl/content/het-jonge-kind-0, bezocht op 23-01-2015
  • Afbeelding bron 1: Greyerbaby, Pixabay
Heleen86 (56 artikelen)
Laatste update: 15-02-2017
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Pedagogiek
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.