GPD, Geassocieerde Pers Diensten voor regionale dagbladen

De GPD, Geassocieerde Pers Diensten bestaat sinds 1 januari 2013 niet meer. Vanaf die datum moeten de regionale kranten het zonder de persdienst stellen, waar een redactie en een netwerk aan freelancers de nieuwsstroom over andere dan regionale onderwerpen liet stromen. De kranten putten sindsdien uit bronnen waar ook de niet bij de GPD aangesloten kranten uit putten. Het houdt een geringere pluriformiteit van het nieuwsaanbod in.

Persbureau voor regionale dagbladen is wijlen

• Persbureau GPD
• Regionale dagbladen
• Samenwerking regionale kranten
• Kwaliteit
• Fusies bepalen neergang
• Eigen persdienst
• Leeuwarder Courant

Persbureau GPD

Persbureau GPD heeft 76 jaar bestaan. Het verzorgde nieuws, reportages en achtergronden en het werkte in binnen- en buitenland. Het leverde de berichten aan regionale dagbladen. Een van de afnemers was de Leeuwarder Courant.

Stekker eruit

Op 31 december 2012 ging de stekker eruit. Hoofdredacteur Jos Timmers regelde een afscheid op hoog niveau. Op de 42e verdieping van een flatgebouw kwam men nog eenmaal bijeen om het afscheid van de persdienst te gedenken. De laatste directeur was Luut Stallinga en de laatste hoofdredacteur was Jos Timmers.

Regionale dagbladen

Aan het einde loopbaan van de GPD waren er 15 Nederlandse en enkele Belgische kranten aangesloten.
De aangesloten kranten die gebruik maakten van de dienst waren:

• Het Belang van Limburg
• BN/ De Stem
• Brabants Dagblad
• Limburgs Dagblad/ Dagblad De Limburger
• Dagblad van het Noorden
• Eindhovens Dagblad
• Gazet van Antwerpen
• De Gelderlander
• Haarlems Dagblad/ De Gooi- en Eenlander/ Leidsch Dagblad
• Leeuwarder Courant
• Nederlands Dagbblad
• Noordhollands Dagblad
• Het Parool
• Provinciaalse Zeeuwse Courant
• De Stentor (Apeldoornse Courant/ Zwolse Courant/ Deventer/Gelders/ Overijssels Dagblad/Nieuw Kampener Dagblad/Dagblad Flevoland)
• De Twentsche Courant Tubantia

Samenwerking regionale kranten

In 1936 werd de GPD opgericht door tien directeuren van regionale dagbladen die meenden dat er door samenwerking meer te bereiken was en beter te concurreren was met de landelijke media. De persdienst startte onder de naam Grote Provinciale Dagbladen. In den beginne was er uitwisseling van verhalen, maar in de loop van de tijd kreeg de GPD een zelfstandige redactie. Vooral journalisten W.L.Brugman en Nico Scheepmaker hadden daar de hand in. In de jaren 80 veranderde de naam naar Gemeenschappelijke Pers Dienst, de GPD. Later sloot de de PersUnie aan. Daarin werkten kleine regionale kranten samen. De GPD heette vanaf dat moment Geassocieeerde Pers Diensten.

Netwerk van freelancers

In de jaren 90 ging het heel goed met de GPD. Alle regionale kranten, de Barneveldse Krant en het Friesch Dagblad uitgezonderd, waren aangesloten. GPD-journalisten deden toen voor, namens en met de journalisten van de kranten verslag van alle belangrijke gebeurtenissen. Van WK voetbal tot Tour de France, van terreuraanslagen tot oorlog in de Balkan. Voor de GPD werkten buitenlandredacteuren en correspondenten zaten op diverse plekken in de wereld. Van Brazilië tot Rusland. De laatste jaren was dit een netwerk van freelancers.

Kwaliteit

De GPD leverde kwaliteitsverhalen op allerlei terreinen, zodat de regionale kranten zich op de regio konden richten. Met een kleine redactie werd kwaliteitswerk geleverd.

Fusies bepalen neergang

De neergang werd ingezet in 2006, toen drie Randstadkranten fuseerden met het Algemeen Dagblad. Uitgeverij Wegener bepaalde dat. Het werd het begin van het einde. In de loop van de jaren verdwenen er kranten en werd het aantal uitgeverijen minder.
Er nog maar vier grote uitgeverijen:

1. TMG;
2. De Persgroep;
3. Mediahuis/ Concentra
4. Noordelijke Dagblad Combinatie.

Eigen persdienst

Uitgeverij Wegener/ Media Groep Limburg besloot in 2012 een eigen persdienst te beginnen en uit de GPD te stappen. Wegener/MGL geeft negen regionale dagbladen uit die klant waren bij GPD. Deze afnemers brachten de helft van het GPD-budget op en zonder deze inkomsten werd het overeind houden van de GPD voor de andere aangesloten kranten te duur. In 2016 nam Mediahuis/ Concentra de Media Groep Limburg over.

Kapitaalvernietiging

In kringen van de NVJ wordt gesproken over kapitaalvernietiging. De geoliede machine met goede berichtgeving is weggevallen. Regionale kranten profiteerden van de journalistieke producties.

Leeuwarder Courant

Adjunct-hoofdredacteur van de Leeuwarder Courant zal de GPD missen. Hij vindt het spijtig dat de persdienst moest stoppen. Hij is bang dat het een verlies aan pluriformiteit betekent van de pers in Nederland. De Leeuwarder Courant bericht vooral over het wel en wee uit de provincie. Daarnaast willen regionale kranten zoals de LC de lezers een venster op de wereld bieden. De kranten maken daarvoor gebruik van verschillende persbureaus. Nu de GPD is weggevallen kan de LC de nieuwsstromen van het AD en Parool gebruiken. Daarmee is een aanbod aan nieuws over binnen- en buitenland, economie, cultuur en sport gewaarborgd.

Lees verder

• Media op Ameland - nieuws van het eiland
• Leeuwarder Courant - Dagblad van de provincie Friesland
• Applicaties voor de smartphone
• Friesch Dagblad – Christelijk regionaal dagblad