Leiderschapskwaliteiten: geduld, luisteren en inspireren
We bespreken een aantal essentiële leiderschapskwaliteiten, zoals humor, vriendschap en geduld. Deze lijst met leiderschapskwaliteiten is niet uitputtend! Deze leiderschapskwaliteiten bespreken we aan de hand van het boek 'geestelijk leiderschap - beginselen van goed leiderschap voor iedere gelovige', van de hand van John Oswald Sanders (1902-1992).
leiderschapskwaliteiten
Humor
Humor is een geschenk van god. Humor moet binnen bepaalde grenzen plaatsvinden en het moet gecultiveerd worden. Gepaste humor kan in veel situaties het ijs breken en spanningen verminderen. Lachen is gezond, en dat geldt ook voor gelovigen. Van aartsbisschop Whately zijn de woorden: "We ought not only to cultivate the cornfield of the mind but the pleasure grounds also".
Boosheid
Dit kan John Oswald Sanders toch niet serieus menen? Een boze leider? Jawel, ook Jezus beschikt over deze kwaliteit en als we het op een gepaste manier aanwenden, dan volgen we hem. Lees maar eens wat er over Jezus gezegd wordt in Marcus 3:5: "Hij keek hen boos aan, maar ook diepbedroefd vanwege hun hardleersheid."
Sanders spreekt over 'holy anger', zeg maar 'heilige boosheid'. In het hierboven aangehaalde tekstgedeelte in Marcus, is Jezus boos en verontwaardigd omdat zijn toehoorders zich niet lieten onderwijzen over Gods barmhartigheid. Ze zwijgen en deze verharding van hun hart, maakt Jezus tegelijk bedroefd. Deze verharding is het probleem van zowel het volk Israël (vgl. Jesaja 6:10; Romeinen 11:25) als van de heidenen (vgl. Efeziërs 4:18).
In Mattheüs 21 lezen we het verhaal van de tempelreiniging. Jezus' liefde voor het huis van zijn Vader, maakte dat hij boos werd op een ieder die daar iets kocht of verkocht. Jezus ging de tempel binnen, hij joeg iedereen weg die daar iets kocht of verkocht, gooide de tafels van de geldwisselaars en de stoelen van de duivenverkopers omver en riep hun toe: 'Er staat geschreven: "Mijn huis moet een huis van gebed zijn," maar jullie maken er een rovershol van!' (Mattheüs 21: 12-14).
Sanders waarschuwt ervoor dat heilige boosheid ook misbruikt kan worden. Er zijn situaties waarin boosheid zondig is. Bijvoorbeeld wanneer we uit wrok of rancune boos worden. Of wanneer we boos worden als iemand ons confronteert met iets wat we niet goed gedaan hebben. Geestelijke leiders zijn boos als er onrecht, misstanden en leugens plaatsvinden waardoor God onteert wordt en waarvan zwakkeren de dupe zijn.
Geduld
Het spreekwoord luidt: 'Geduld is een schone zaak'. Geestelijk leiders moeten beschikken over geduld, ze moeten een lange adem hebben - vooral in interpersoonlijke relaties.
Vriendschap
Het hebben van kwalitatief goede vriendschappen is onontbeerlijk voor een geestelijk leider (en voor ieder mens). Een vriend steunt je in moeilijke tijden, maar durft je ook liefdevol te confronteren met je zwakheden. Met een vriend kun je huilen, bidden en lachen.
Tact en diplomatie
Tact is het vermogen om op sensitieve wijze met mensen om te gaan, door hen niet te schofferen en te irriteren en door conflicten op te lossen op basis van respect en sociaal inzicht. Diplomatie is is het vermogen om te gaan met delicate kwesties, bijvoorbeeld wat betreft culturele gevoeligheden.
"Tact is het vermogen om irritaties te voorkomen, of conflicten op te lossen op basis van inzicht in sociale interacties. Iemand met tact heeft een goed gevoel voor wat in een bepaalde situatie passend, juist of gewenst wordt gevonden. Hij handelt behoedzaam en voorzichtig in lastige situaties."¹
Het vermogen anderen te inspireren
De geestelijk leider kan anderen motiveren en inspireren; hij is als een licht voor anderen om hem heen. Nehemia had een diep verlangen dat Gods eer hersteld zou worden en het is Nehemia die aanvangt met de herbouw van Jeruzalem en zijn stadsmuur ondanks dat de mensen in Jeruzalem ontmoedigd waren. Hij vormt ze om in een groep effectieve arbeiders.
Goed kunnen luisteren
Een geestelijk leider beschikt over luistervaardigheden. Luisteren is een der belangrijkste vaardigheden die men kan ontwikkelen. Goed luisteren heeft een positieve invloed op je effectiviteit en relaties met anderen. Veel te vaak zien we dat sterke persoonlijkheden compulsieve praters zijn. Mensen willen gehoord worden en daarvoor is
actief luisteren onontbeerlijk.
Het allerbelangrijkste: vervuld zijn met de Heilige Geest
Geestelijk leiderschap vereist geest-vervulde mensen. Andere kwaliteiten zijn belangrijk, maar het vervuld zijn met de Heilige Geest is onvervangbaar. In het Bijbelboek Handelingen lezen we dat het vervuld zijn met de Heilige Geest de kernkwaliteit is van degenen die een taak vervullen binnen de gemeente (kerk), ook al betreft het ondergeschikte posities (vgl. Handelingen 6:3). Ook al beschikt een persoon over alle leiderschapskwaliteiten die in dit en het vorige deel zijn opgesomd, zonder vervuld te zijn met de Heilige Geest is hij niet in staat tot waarlijk
geestelijk leiderschap. Het vervuld zijn met de Heilige Geest betekent dat de Geest van God in je woont. En elke ware gelovige heeft de Geest in zich wonen (Efeziërs 1:13; Romeinen 8:9; 1 Korintiërs 6:19; 2 Korintiërs 1:21v.).
Er zijn
meer leiderschapskwaliteiten, zoals discipline, visie, wijsheid, besluitvaardigheid, moed, nederigheid en integriteit en oprechtheid.
Noot:
- http://www.carrieretijger.nl/functioneren/samenwerken/sociale-eigenschappen/tact
Lees verder