Tehilliem: Psalm 29 - een Joodse uitleg

De naam van G'd verschijnt achttien keer in Psalm 29. Dit correspondeert met de achttien zegens – de Amidah. Psalm 29 kan geïnterpreteerd worden als verwijzend naar de schenking van de Tora en het inzamelen van de ballingen. De Torastudie heeft als doel het dienen van de Ene G'd waardoor vrede ontstaat. In de Messiaanse tijd zal de Torastudie daarom centraal staan en dan zijn alle Joden weer teruggekeerd naar het Heilige Land. Tehilliem worden ook anno 2024 door Joodse mensen collectief en individueel gereciteerd, omdat het verlangen ontstaat om G-d te prijzen en te danken; of als alternatief, in tijden van crisis en nood, als een vorm van smeekbede, en zelfs als een plek om spijt te betuigen over zonde.

• Tekst Psalm 29
• De Hebreeuwse tekst van Psalm 29 - תהילים כט
• Luister naar Psalm 29
• Toelichting op Psalm 29 van Rabbi Yitzchok Rubin
• Commentaar van Rashi op Psalm 29
• Psalm 1 tot en met 92

Tekst Psalm 29

Erken de Eeuwige, o zonen (engelen) van de machtige, erken de Eeuwige Zijn macht en majesteit, erken de Eeuwige, de majesteit van Zijn naam, buig u voor de Eeuwige in zijn heilige glorie. De stem van de Eeuwige boven de wateren, de G'd vol majesteit doet de donder rollen, de Eeuwige boven de wijde wateren, de stem van de Eeuwige vol kracht, de stem van de Eeuwige vol glorie. De stem van de Eeuwige splijt de ceders, de Eeuwige splijt de ceders van de Libanon. Opspringen doet hij de Libanon als een kalf en de Sirsjon als het jong van een wilde stier.
…..
…..
De Eeuwige heeft Zijn troon boven de vloed, ten troon zit de Eeuwige als koning voor eeuwig. De Eeuwige zal macht aan Zijn volk verlenen. De Eeuwige zal Zijn volk zegenen met vrede.

De Hebreeuwse tekst van Psalm 29 - תהילים כט

א מִזְמוֹר לְדָוִד הָבוּ לַיהוָה בְּנֵי אֵלִים הָבוּ לַיהוָה כָּבוֹד וָעֹז. ב הָבוּ לַיהוָה כְּבוֹד שְׁמוֹ הִשְׁתַּחֲווּ לַיהוָה בְּהַדְרַת-קֹדֶשׁ. ג קוֹל יְהוָה עַל-הַמָּיִםאֵל-הַכָּבוֹד הִרְעִים יְהוָה עַל-מַיִם רַבִּים. ד קוֹל-יְהוָה בַּכֹּחַ קוֹל יְהוָה בֶּהָדָר. ה קוֹל יְהוָה שֹׁבֵר אֲרָזִים וַיְשַׁבֵּר יְהוָה אֶת-אַרְזֵי הַלְּבָנוֹן. ו וַיַּרְקִידֵם כְּמוֹ-עֵגֶל לְבָנוֹן וְשִׂרְיֹן כְּמוֹ בֶן-רְאֵמִים. ז קוֹל-יְהוָה חֹצֵב לַהֲבוֹת אֵשׁ. ח קוֹל יְהוָה יָחִיל מִדְבָּר יָחִיל יְהוָה מִדְבַּר קָדֵשׁ. ט קוֹל יְהוָה יְחוֹלֵל אַיָּלוֹת וַיֶּחֱשֹׂף יְעָרוֹתוּבְהֵיכָלוֹ כֻּלּוֹ אֹמֵר כָּבוֹד. י יְהוָה לַמַּבּוּל יָשָׁב וַיֵּשֶׁב יְהוָה מֶלֶךְ לְעוֹלָם. יא יְהוָה עֹז לְעַמּוֹ יִתֵּן יְהוָה יְבָרֵךְ אֶת-עַמּוֹ בַשָּׁלוֹם.

Luister naar Psalm 29

Luister naar Psalm 29 in het Hebreeuws.

Toelichting op Psalm 29 van Rabbi Yitzchok Rubin

kennis van Hashem
Met de zonen van de machtigen worden engelen bedoeld. Engelen kennen de glorie en de macht van Hashem heel goed. Maar we weten dat wij mensen, door kennis van de Tora, tot een groter begrip kunnen komen. Door het naleven van de mitswot bereiden we ons voor op een engelachtig begrip. Het ware geluk vinden we in de Torastudie.

De energie van G'd in de Schepping
De energie van Hashem zien we terug in de kracht van de natuur en de pracht van de Schepping. Er is geen wetenschappelijke verklaring waardoor we zo geïnspireerd door de natuur. Dat we de natuur zo bewonderen komt omdat we diep van binnen weten dat G'd daarin leeft.

Het splijten van de ceders
De ceder boom is groot en majestueus; maar het draagt geen vruchten. De stem van Hashem brengt echter vruchten voort. Zo is het ook met voorname mensen. Zij wonen in grote huizen en houden feesten waarbij iedereen is uitgenodigd behalve G'd. Maar wonder boven wonder luisteren de nakomelingen van de voorname mensen wel naar G'ds stem. Zij splijten hun ouders (ceders), maar in werkelijkheid geven ze hen waar geluk. Zelfs de meest kille persoon kan door de heiligheid van G'd in vuur en vlam raken. Ze smelten als lava.

De troon boven de vloed
Terwijl de wereld ten onderging tijdens de Zondvloed, bleef G'd de Schepper. Via Noach werd een nieuwe wereld geboren. De regenboog is het teken van G'ds geduld. Hij wacht tot we terugkeren en onze harten openen.

Sterkte en vrede
G'd geeft het Joodse volk sterkte. Hij zegent Zijn volk met vrede. Shalom betekent 'vrede' en stamt af van het woord 'shaleim' (heelheid) en verwijst naar de eenheid van G'd. De eenheid is de vrede die we verlangen. Het kan van ons worden wanneer we de vreugde van G'd accepteren en het toestaat ons hart te verwarmen.

Commentaar van Rashi op Psalm 29

Per vers het commentaar van Rashi, de Joodse Bijbelcommentator die leefde van 1040-1105. Rashi wordt beschouwd als de leraar van de leraren. Door alle traditionele Joden wordt Rashi als autoriteit op het gebied van de Joodse Bijbel en de Talmoed beschouwd. Vandaar dat het belangrijk is om zijn commentaar op de Psalmen weer te geven. Rashi gebruikt nieuw Hebreeuws aangevuld met Oud Franse woorden. Zijn taalgebruik is soms wat orakelachtig kort. Voor nadere verklaring is het verstandig een orthodox Joodse rabbijn te raadplegen.

Vers 1
Een lied van David. Bereid u voor op de Heer, gij zonen der helden; bereid u voor op de glorie en macht van de Heer.

Bereid u voor op de Heer: Hebreeuws הבו. Bereid u voor op de Heer en bereid u voor Hem, zonen van de machtigen van het land. Hieruit leiden we de uitspraak af dat we [voor de eerste zegen van het Amidah-gebed] de zegen אבות, de Patriarchen moeten zeggen (Meg. 17b, R.H. 32b, Mid. Psalm 29:2). Maar Menachem (p. 68) associeerde הבו als een uitdrukking van geven.

helden: Hebreeuws אלים, prinsen.

bereid u voor op de glorie en macht van de Heer: Hieruit leiden we af dat we [voor de tweede zegen van het Amidah-gebed] de zegen van גבורות, machtige daden moeten zeggen.

Vers 2
Bereid de Heer voor op de glorie vanwege Zijn naam; werp u neer voor de Heer op de plaats die is verfraaid met heiligheid.

de glorie vanwege Zijn naam: Dit is de zegen van de heiligheid van de Naam [de derde zegen van de Amidah]. In deze psalm zijn er achttien vermeldingen van G'ds naam en daarmee overeenkomend stelden ze achttien zegeningen in.

Vers 3
De stem van de Heer is op de wateren; de G'd van glorie dondert; de Heer is over de uitgestrekte wateren.

De stem van de Heer is op de wateren: Op de Zee van Riet: "De Heer donderde uit de hemel" (boven 18:14).

dondert: Hebreeuws הרעים, tormanta in het Oud-Frans.

Vers 4
De stem van de Heer is krachtig; de stem van de Heer is in schoonheid.

De stem van de Heer is krachtig: Ten tijde van het geven van de Thora matigde Hij Zijn stem naar de sterkte van Israël, zoals er wordt gezegd (Exodus 19:19): "en G'd zou hem antwoorden met een stem", met de stem van Mozes.

Vers 5
De stem van de Heer verbreekt de ceders, ja, de Heer verbreekt de ceders van Libanon.

De stem van de Heer verbreekt de ceders: De koningen der natiën, zoals de zaak is geschreven (in I Samuël 7:10): "en de Heer donderde met een luid geluid enz. Over de Filistijnen"; (in Jesaja 30:31): "Want van de stem van de Heer zal Assyrië worden verbroken." En ten tijde van het geven van de Tora (Deuteronomium 5:23): "Want wie is er van alle vlees dat heeft gehoord? De stem van de levende G'd spreekt uit het vuur zoals wij hebben en in leven zijn gebleven?” U hoorde en bleef in leven, maar de naties van de wereld zouden het horen en sterven.

Vers 6
Hij laat hen dansen als een kalf, Libanon en Sirion als een jonge wilde os.

Hij laat hen dansen als een kalf: De ceders en de bergen die kwamen om het geven van de Tora te horen.

Libanon en Sirion: De namen van bergen.

Vers 7
De stem van de Heer klieft met vlammen van vuur.

klieft met vlammen van vuur: taylont in Oud Frans, om te snijden. Onze wijzen (Mechilta ibid.) Legden uit dat de uiting van de decaloog met een vlam van vuur uit zijn mond voortkwam en volgens hun vorm op de tabletten werd gegraveerd.

Vers 8
De stem van de Heer doet de woestijn beven; de Heer doet de woestijn van Kades schokken.

doet de woestijn beven: Hebreeuws יחיל, een uitdrukking van (Jeremia 6:24), "pijn (חיל) als een vrouw in barensnood."

de Heer doet de woestijn van Kades schokken: Dat is de woestijn van Sinaï, zoals onze wijzen in Tractate Shabbath (89a) zeiden: Het werd door vijf namen genoemd: de woestijn van Sinaï, de woestijn van Zin, de woestijn van Kades, de woestijn van Kedemoth, de woestijn van Paran. [Het werd] de woestijn van Kades genoemd omdat Israël vanwege zijn rekening werd geheiligd.

Vers 9
De stem van de Heer zal de hinden bang maken en de bossen strippen, en in Zijn tempel spreekt iedereen over zijn glorie.

De stem van de Heer zal de hinden bang maken: In de toekomst zal het de naties van de wereld doen schrikken en ervoor zorgen dat [zij] beven, degenen die nu stevig staan als hinden, zoals de zaak die staat (boven 18:34): “Hij maakt mijn voeten als hinden. "Zei Rabbi Phinehas: Er staat niet "als harten", maar "als hinden", zoals de vrouwtjes, omdat de voeten van de vrouwtjes rechter staan dan die van de mannetjes (Mid. Psalm 22:1). Een andere verklaring: יחולל is kria in het Oud-Frans, om (in Spreuken 8:25) te creëren: "vóór de heuvels werd ik geschapen (חוללתי)."

en de bossen strippen: Zoals (Genesis 30:37), "door (מחשף) de witte te ontdekken." (in Amos 2:9): "waarvan de hoogte overeenkomt met de hoogte van de cederbomen."

en in Zijn tempel: die gebouwd zal worden.

spreekt iedereen over zijn glorie: Iedereen zal Hem daar prijzen en zeggen ...

Vers 10
De Heer zat [op de troon] bij de vloed; de Heer zat voor eeuwig als koning.

De Heer zat [op de troon] bij de vloed: alleen in Zijn grootheid, en nu ook, zit de Heer voor altijd alleen, "maar de afgoden zullen volledig voorbijgaan" (zoals in Jesaja 2:18), maar aan Zijn volk zal Hij kracht en een zegen van vrede geven. Onze wijzen legden er echter in Midrash Psalmen (29:2) op uit dat de naties bang en geschrokken waren, en zij kwamen naar Bileam en zeiden tot hem: "Wat is het geluid van de opwinding die wij hoorden? Gaat Hij een vloed over de wereld brengen?" Hij antwoordde hen: "Hij heeft al gezworen dat Hij geen vloed zou brengen. Integendeel, het geluid van het oproeren dat je hoorde is dat de Heilige, gezegend zij Hij, een Tora aan zijn volk geeft.”

Psalm 1 tot en met 92

Wilt u meer Psalmen lezen met een Joodse uitleg? Ga naar: Psalmen 1 tot en met 92.