Tehilliem: Psalm 87 – een Joodse uitleg

Samengesteld om in de Heilige Tempel te worden gezongen, prijst deze psalm de glorie van Jeruzalem, een stad die veel grote geleerden, vooraanstaande persoonlijkheden en personen met goede daden voortbrengt. Het spreekt ook over het goede dat in het Messiaanse tijdperk zal plaatsvinden. Een plek waar veel Joden bidden is de Kotel (Westelijke Muur) in de Oude Stad van Jeruzalem. Hoewel Joden overal ter wereld kunnen bidden omdat G'd overal is, wordt bij de Kotel G'd intensiever ervaren. Tehilliem worden ook anno 2024 door Joodse mensen collectief en individueel gereciteerd, omdat het verlangen ontstaat om G-d te prijzen en te danken; of als alternatief, in tijden van crisis en nood, als een vorm van smeekbede, en zelfs als een plek om spijt te betuigen over zonde.

• Tekst Psalm 87
• Hebreeuwse tekst van Psalm 87 – תהילים פז
• Luister naar Psalm 87
• Toelichting op Psalm 87 van Rabbi Yitzchok Rubin
• Commentaar van Rashi op Psalm 87
• Psalm 1 tot en met 92

Tekst Psalm 87

Van de zonen van Korach, een lied met muzikale begeleiding, wiens fundament op de bergen van het Heiligdom ligt. De Heer houdt meer van de poorten van Sion dan van alle woningen van Jacob. Er worden voor altijd heerlijke dingen over u, de stad van G'd, gezegd. Ik zal Rachab en Babylon herinneren aan mijn geliefden. Zie Philistia en Tyrus met Cush: "Deze is daar geboren." En tegen Zion zal worden gezegd: "Man na man werd in haar geboren", en Hij zal het hoog vestigen. [Als] de Heer voor altijd in het schrift van de volken telt, [zal Hij zeggen] "Deze is daar geboren." En zowel zangers als fluitspelers, al mijn ingewanden houden zich met u bezig.

Hebreeuwse tekst van Psalm 87 – תהילים פז

{א} לִבְנֵי קֹרַח מִזְמוֹר שִׁיר יְסוּדָתוֹ בְּהַרְרֵי קֹדֶשׁ:
{ב} אֹהֵב יְהוָה שַׁעֲרֵי צִיּוֹן מִכֹּל מִשְׁכְּנוֹת יַעֲקֹב:
{ג} נִכְבָּדוֹת מְדֻבָּר בָּךְ עִיר הָאֱלֹהִים סֶלָה:
{ד} אַזְכִּיר רַהַב וּבָבֶל לְיֹדְעָי הִנֵּה פְלֶשֶׁת וְצוֹר עִם כּוּשׁ זֶה יֻלַּד שָׁם:
{ה} וּלֲצִיּוֹן יֵאָמַר אִישׁ וְאִישׁ יֻלַּד בָּהּ וְהוּא יְכוֹנְנֶהָ עֶלְיוֹן:
{ו} יְהוָה יִסְפֹּר בִּכְתוֹב עַמִּים זֶה יֻלַּד שָׁם סֶלָה:
{ז} וְשָׁרִים כְּחֹלְלִים כָּל מַעְיָנַי בָּךְ:

Luister naar Psalm 87

Luister naar Psalm 87 in het Hebreeuws.

Toelichting op Psalm 87 van Rabbi Yitzchok Rubin

Volgens Rabbijn Rubin geeft de aanblik van de Westelijke Tempelmuur (Kotel) in Jeruzalem het Joodse hart elke keer weer opnieuw spirituele energie. De oude stenen lijken waardig en tegelijkertijd nederig. Ze hebben vreugde en verdriet gezien van veel Joden. De Kotel is stil maar levend. Het heeft door de eeuwen heen zoveel gehoord en zoveel kracht gegeven.

Joden hebben altijd een speciale relatie gehad met deze muur. Ze kunnen er hun hart openen en hun belastende bagage weggooien. Elke Jood kan hier kracht voelen. Hij kan hier zijn problemen kwijt. Hier voelt de Jood zich rustig en worden zijn gevoelens verhoogd. Een Jood die zijn hart openstelt wil van deze plek nooit meer weg. Hij bedankt HaShem voor de troost. Hij voelt zijn hart opzwellen en is volledig verankerd in de Wil van G'd.

Wanneer het moment komt dat de Jood vertrekt zal het beeld van de Kotel in zijn geest blijven en het hart leiden. Ook in moeilijke tijden kan dit beeld worden opgeroepen.

In Psalm 87 laat Koning David zien hoeveel deze heilige plaats te bieden heeft. Het begint met een opmerkelijk inzicht. De zoon van Korach, Assaf, had een profetisch visioen toen zijn vader ten onderging. Niet alleen zijn vader werd verzwolgen door de aarde, ook de poorten van de Tempel wanneer deze vernietigd werd. Aan het eind van het visioen worden dezelfde poorten weer verhoogd tot hun vroegere glorie. Rabbijn Rubin legt uit dat dit hoop biedt voor de Joden. Hoe ver ze ook van hun wortels afgedwaald zijn, ze zullen nooit helemaal verdwaald raken. HaShem brengt de Joden weer naar Hem terug. De Kotel herinnert de Joden hieraan.

Elke plek op aarde heeft een speciaal doel. Voor Jeruzalem geldt dat hier de ziel nieuw leven wordt ingeblazen. Op deze plek is volgens Maimonides Adam geschapen. Daarom komt al het leven hieruit voort.

Commentaar van Rashi op Psalm 87

Per vers het commentaar van Rashi, de Joodse Bijbelcommentator die leefde van 1040-1105. Rashi wordt beschouwd als de leraar van de leraren. Door alle traditionele Joden wordt Rashi als autoriteit op het gebied van de Joodse Bijbel en de Talmoed beschouwd. Vandaar dat het belangrijk is om zijn commentaar op de Psalmen weer te geven. Rashi gebruikt nieuw Hebreeuws aangevuld met Oud Franse woorden. Zijn taalgebruik is soms wat orakelachtig kort. Voor nadere verklaring is het verstandig een orthodox Joodse rabbijn te raadplegen.

Vers 1
Van de zonen van Korach, een lied met muzikale begeleiding, wiens fundament op de bergen van het Heiligdom ligt.

wiens fundament op de bergen van het Heiligdom ligt: Het fundament van deze psalm; de psalmist stichtte het op de bergen van Sion en Jeruzalem.

Vers 3
Er worden voor altijd heerlijke dingen over u, de stad van G'd, gezegd.

Er worden voor altijd heerlijke dingen over u gezegd: U, Jeruzalemse woorden van heerlijkheid werden over u gesproken vanuit de mond van de Heilige, gezegend zij Hij. Wat zijn nu de woorden van glorie? Dat je voor altijd de stad van G'd bent.

Vers 4
Ik zal Rachab en Babylon herinneren aan mijn geliefden. Zie Philistia en Tyrus met Cush: "Deze is daar geboren."

Ik zal Rachab en Babylon herinneren aan mijn geliefden: Ook dit sprak Hij over U: Ik zal Egypte en Babylon aan Mijn geliefden herinneren, om ze als een geschenk te brengen, zoals de zaak wordt vermeld (Jesaja 66:20): “En zij zullen al uw broeders brengen etc., een eerbetoon aan de Heer.”

Zie Philistia en Tyrus met Cush: Ook zij, zoals Egypte en Babylon, zullen hun aandacht richten op het opzoeken en gedenken van ieder.

"Deze is daar geboren.": Deze was van een familie van degenen die in Zion zijn geboren, zoals de zaak wordt vermeld (Jesaja 27:12): "en u zult één voor één worden verzameld."

Vers 5
En tegen Zion zal worden gezegd: "Man na man werd in haar geboren", en Hij zal het hoog vestigen.

En tegen Zion zal worden gezegd: "Man na man werd in haar geboren": En als ze ze als eerbetoon aan de Heer brengen, zal tegen Sion over iedereen worden gezegd: 'Dit is [een] van degenen die van u zijn verbannen' of 'van hun geslachten'. Een andere verklaring: De psalmist zegt: “Ik zal mijn volk en mijn geliefden de grootheid van Egypte en Babylon noemen, wiens grootheid ze nu zien. Zie Filistië en Tyrus met Cush, omdat ze in de buurt van Rachab en Babylon zijn, alle naties verhogen hen [de Israëlieten] en zeggen over hen: 'Deze is daar geboren', in Egypte of Babylon."

En tegen Zion zal worden gezegd: "Man na, etc.”: En deze lof die nu [gericht] is aan Rachab en Babylon zal worden overgedragen aan Sion, en in verband daarmee zullen ze zeggen: "Zus en zo en zo en zo werden in haar geboren."

en Hij zal het hoog vestigen: En de Heilige, gezegend zij Hij, zal het boven alle steden vestigen.

Vers 6
[Als] de Heer voor altijd in het schrift van de volken telt, [zal Hij zeggen] "Deze is daar geboren."

[Als] de Heer voor altijd in het schrift van de volken telt, [zal Hij zeggen] "Deze is, etc.”: Dit is een getransponeerd vers, en סלה verwijst voor altijd, wat aan het einde wordt gezegd, naar het begin: wanneer de Heer voor altijd telt in het schrift van de volkeren. Dat betekent dat in de toekomst, wanneer de Heilige, gezegend is Hij, de naties inschrijft voor een afschuw, Hij de Israëlieten zal tellen die onder hen worden geassimileerd en degenen die werden gedwongen [om het judaïsme te verlaten] onder hen en hen uit hun midden en [Hij zal] zeggen: "Deze is geboren uit die van Sion", en Hij zal ze voor Zichzelf kiezen. Dit is wat Jesaja zegt (66:21): "En ook van hen zal ik voor priesters en voor Levieten nemen." Van de naties die hen brengen als eerbetoon, zal ik degenen opnemen die onder hen zijn geassimileerd. En er zullen onder hen priesters en levieten zijn die onherkenbaar zijn, maar ze worden aan Mij geopenbaard, zegt de Heer. Waar zei Hij het nu? (Deuteronomium 29:28) "De geheime dingen zijn van de Heer, onze G'd."

Vers 7
En zowel zangers als fluitspelers, al mijn ingewanden houden zich met u bezig.

En zowel zangers als fluitspelers: wat dit betreft.

met u: Met uw redding.

als fluitspelers: Hebreeuws כחללים, een uitdrukking van (Richteren 21:21) בַּמְחֹלוֹת, muziekinstrumenten.

Psalm 1 tot en met 92

Wilt u meer Psalmen lezen met een Joodse uitleg? Ga naar: Psalmen 1 tot en met 92.