Tehilliem: Psalm 61 – een Joodse uitleg

David stelde dit gebed samen terwijl hij op de vlucht was voor Saul. Het doel van al zijn gedachten en zijn smeekbede is dat G'd hem een lang leven schenkt - niet omwille van het nastreven van de geneugten van de wereld, maar eerder om G'd met ontzag te dienen, al zijn dagen. Doel hiervan is om deze wereld om te toveren in een 'woning' voor G'd. Dit kan door het tonen van berouw en doen van goede daden. Door het vervullen van mitswot ontstaat er een ware verbinding met Atzmut, de uiterste “essentie” van G'd. Wanneer de ziel haar taak vervult, creëert het een verheffing in alle hogere werelden. Engelen en zielen in hogere werelden worden beïnvloed door onze handelingen in deze wereld. Tehilliem worden ook anno 2024 door Joodse mensen collectief en individueel gereciteerd, omdat het verlangen ontstaat om G-d te prijzen en te danken; of als alternatief, in tijden van crisis en nood, als een vorm van smeekbede, en zelfs als een plek om spijt te betuigen over zonde.

• Tekst Psalm 61
• Hebreeuwse tekst van Psalm 61 - תהילים סא
• Luister naar Psalm 61
• Toelichting op Psalm 61 van Rabbi Yitzchok Rubin
• Commentaar van Rashi op Psalm 61
• Psalm 1 tot en met 92

Tekst Psalm 61

Voor de koorleider. Bij snarenspel. Van David. Hoor, o G'd, mijn smeken, sla acht op mijn gebed, van het einde der aarde roep ik u aan, want mijn hart bezwijkt. Breng mij op de rots hoog boven mij, U bent altijd mijn schuilplaats geweest, een toren te sterk voor de vijand. Laat mij altijd wonen in Uw tent, veilig verscholen onder Uw vleugels, sela, U hoort mijn geloften, G'd, U beloont wie Uw naam vereren. Voeg dagen toe aan de dagen van de koning, dat zijn jaren duren van geslacht op geslacht. Wil zijn troon altijd beschermen, G'd, laten trouw en waarheid over hem waken. Dan zal ik Uw naam voor altijd bezingen, en mijn geloften volbrengen, dag na dag.

Hebreeuwse tekst van Psalm 61 - תהילים סא

א לַמְנַצֵּחַ עַל-נְגִינַת לְדָוִד. ב שִׁמְעָה אֱלֹהִים רִנָּתִי הַקְשִׁיבָה תְּפִלָּתִי. ג מִקְצֵה הָאָרֶץ אֵלֶיךָ אֶקְרָא בַּעֲטֹף לִבִּיבְּצוּר-יָרוּם מִמֶּנִּי תַנְחֵנִי. ד כִּי-הָיִיתָ מַחְסֶה לִי מִגְדַּל-עֹז מִפְּנֵי אוֹיֵב. ה אָגוּרָה בְאָהָלְךָ עוֹלָמִים אֶחֱסֶה בְסֵתֶר כְּנָפֶיךָ סֶּלָה. ו כִּי-אַתָּה אֱלֹהִים שָׁמַעְתָּ לִנְדָרָי נָתַתָּ יְרֻשַּׁת יִרְאֵי שְׁמֶךָ. ז יָמִים עַל-יְמֵי-מֶלֶךְ תּוֹסִיף שְׁנוֹתָיו כְּמוֹ-דֹר וָדֹר. ח יֵשֵׁב עוֹלָם לִפְנֵי אֱלֹהִים חֶסֶד וֶאֱמֶת מַן יִנְצְרֻהוּ. ט כֵּן אֲזַמְּרָה שִׁמְךָ לָעַד לְשַׁלְּמִי נְדָרַי יוֹם יוֹם.

Luister naar Psalm 61

Luister naar Psalm 61 in het Hebreeuws.

Toelichting op Psalm 61 van Rabbi Yitzchok Rubin

Rabbijn Rubin verwijst naar de Piaceszna Rebbe die altijd zei dat als je psalmen reciteert je niet moet doen alsof het een verslag is dat Koning David duizenden jaren geleden zei, maar zeg het liever alsof dit speciaal voor jou is geschreven. Dit geldt volgens Rubin ook voor Psalm 61 waarin je G'd kan aanroepen hoever je ook gevallen bent. HaShem leidt je naar hogere plaatsen en betere uitzichten. De meeste zwakheden worden veroorzaakt door vijanden die in je eigen hart zitten. Je moet je driften beteugelen door je toevlucht te zoeken bij HaShem. Hij is jouw toren van kracht. Wanneer je toegeeft dat de pijn wordt veroorzaakt door het verliezen van jouw weg, dan kan je op zijn minst accepteren dat je moet terugkeren naar de tent van HaShem. Hier kan je altijd schuilen en de vleugels van Hasjem kunnen je opheffen in elke gegeven omstandigheid. Jouw driften kunnen verlossing vinden wanneer je je gevoelens uit bij HaShem. Er is niets zo duister als de duisternis die zichzelf wordt toegebracht, en er is geen groter licht dan dat wat aan het eind van zo'n tunnel te vinden is. Met de woorden van David kan je je ziel binden met de miljoenen Joden die je voorgingen in het gevecht tegen de duisternis. Het delen van die angstige momenten met de heiligheid die je is voorgegaan, geeft kracht en uiteindelijk licht. Met de woorden van David kan je wonen in het licht van HaShem ondanks je struikelen en ondanks het gevoel van verlies.

Commentaar van Rashi op Psalm 61

Per vers het commentaar van Rashi, de Joodse Bijbelcommentator die leefde van 1040-1105. Rashi wordt beschouwd als de leraar van de leraren. Door alle traditionele Joden wordt Rashi als autoriteit op het gebied van de Joodse Bijbel en de Talmoed beschouwd. Vandaar dat het belangrijk is om zijn commentaar op de Psalmen weer te geven. Rashi gebruikt nieuw Hebreeuws aangevuld met Oud Franse woorden. Zijn taalgebruik is soms wat orakelachtig kort. Voor nadere verklaring is het verstandig een orthodox Joodse rabbijn te raadplegen.

Vers 3
van het einde der aarde roep ik u aan, want mijn hart bezwijkt. Breng mij op de rots hoog boven mij

van het einde der aarde: hoewel ik ver verwijderd ben van mijn mannen die ik in de strijd tegen mijn vijanden stuur.

roep ik u aan, want mijn hart bezwijkt: door hen. Nu, over wat moet ik u roepen? Dat U mij op een rots leidt, die hoger en sterker is dan ik.

Vers 5
Laat mij altijd wonen in Uw tent, veilig verscholen onder Uw vleugels, sela

Laat mij altijd wonen in Uw tent: Geef me het voorrecht in deze wereld en in de komende wereld.

Vers 6
U hoort mijn geloften, G'd, U beloont wie Uw naam vereren

U beloont wie Uw naam vereren: U heeft de steden van hun erfgoed via mij hersteld.

Vers 7
Voeg dagen toe aan de dagen van de koning, dat zijn jaren duren van geslacht op geslacht

Voeg dagen toe aan de dagen van de koning: Als mij de opdracht is gegeven om jong te sterven, voeg dan dagen toe aan mijn dagen totdat mijn jaren gelijk zijn aan zeventig jaar, als de jaren van elke generatie.

Vers 8
Wil zijn troon altijd beschermen, G'd, laten trouw en waarheid over hem waken

Wil zijn troon altijd beschermen: de koning woont voor altijd voor G'd.

trouw en waarheid: waarmee hij zich bezighoudt, zal bereid zijn hem te bewaken.

laten trouw en waarheid over hem waken: Hebreeuws מן. Voorbereiding, zoals (Jona 4:6): "En de Heer ... benoemde (וימן) een kikayon."

Vers 9
Dan zal ik Uw naam voor altijd bezingen, en mijn geloften volbrengen, dag na dag

Dan zal ik Uw naam voor altijd bezingen: Net zoals U er voordeel van zult hebben, zal ik uw Naam psalmzingen door elke dag mijn geloften te betalen.

Psalm 1 tot en met 92

Wilt u meer Psalmen lezen met een Joodse uitleg? Ga naar: Psalmen 1 tot en met 92.