Tehilliem: Psalm 58 – een Joodse uitleg

In Psalm 58 verklaart David zijn angst die door Avner en zijn andere vijanden worden veroorzaakt en die Sauls achtervolging van hem rechtvaardigt. David kent vele vijanden. Hij laat de gelovigen achter met profetische woorden van toekomstige troost. Net zoals David kent het Joodse volk ook vele vijanden. Door in G'd te blijven vertrouwen worden de vijanden verslagen. Zij verdrinken spiritueel gezien in hun eigen haat. Tehilliem worden ook anno 2024 door Joodse mensen collectief en individueel gereciteerd, omdat het verlangen ontstaat om G-d te prijzen en te danken; of als alternatief, in tijden van crisis en nood, als een vorm van smeekbede, en zelfs als een plek om spijt te betuigen over zonde.

• Tekst Psalm 58
• Hebreeuwse tekst van Psalm 58 - תהילים נח
• Luister naar Psalm 58
• Toelichting op Psalm 58 van Rabbi Yitzchok Rubin
• Commentaar van Rashi op Psalm 58
• Psalm 1 tot en met 92

Tekst Psalm 58

Voor de koorleider. Op de wijs van Verdelg niet. Van David, een stil gebed. Machtigen, spreekt u werkelijk recht, beoordeelt u de mensen eerlijk? In uw hart bedrijft u al onrecht, en overal op aarde geeft u vrij spel aan het geweld van uw handen. Van de moederschoot af zijn ze van G'd vervreemd, van hun geboorte af dwalen die leugenaars. Giftig zijn ze als een bijtende adder, doof als een slang die zijn oren sluit, die niet luistert naar de stem van zijn bezweerders, hoe bedreven zij hun spreuken ook zeggen.
…..
…..
Verheugd is de rechtvaardige als hij vergelding ziet, in het bloed van de wettelozen wast hij zijn voeten. Dan zegt men: “De rechtvaardige wordt beloond, er is een G'd die recht doet op aarde.”

Hebreeuwse tekst van Psalm 58 - תהילים נח

א לַמְנַצֵּחַ אַל-תַּשְׁחֵת לְדָוִד מִכְתָּם. ב הַאֻמְנָם אֵלֶם צֶדֶק תְּדַבֵּרוּן מֵישָׁרִים תִּשְׁפְּטוּ בְּנֵי אָדָם. ג אַף-בְּלֵב עוֹלֹת תִּפְעָלוּן בָּאָרֶץ חֲמַס יְדֵיכֶם תְּפַלֵּסוּן. ד זֹרוּ רְשָׁעִים מֵרָחֶם תָּעוּ מִבֶּטֶן דֹּבְרֵי כָזָב. ה חֲמַת-לָמוֹ כִּדְמוּת חֲמַת-נָחָשׁ כְּמוֹ-פֶתֶן חֵרֵשׁ יַאְטֵם אָזְנוֹ. ו אֲשֶׁר לֹא-יִשְׁמַע לְקוֹל מְלַחֲשִׁים חוֹבֵר חֲבָרִים מְחֻכָּם. ז אֱלֹהִים הֲרָס שִׁנֵּימוֹ בְּפִימוֹ מַלְתְּעוֹת כְּפִירִים נְתֹץ יְהוָה. ח יִמָּאֲסוּ כְמוֹ-מַיִם יִתְהַלְּכוּ-לָמוֹיִדְרֹךְ חִצָּו כְּמוֹ יִתְמֹלָלוּ. ט כְּמוֹ שַׁבְּלוּל תֶּמֶס יַהֲלֹךְ נֵפֶל אֵשֶׁת בַּל-חָזוּ שָׁמֶשׁ. י בְּטֶרֶם יָבִינוּ סִּירֹתֵכֶם אָטָד כְּמוֹ-חַי כְּמוֹ-חָרוֹן יִשְׂעָרֶנּוּ. יא יִשְׂמַח צַדִּיק כִּי-חָזָה נָקָם פְּעָמָיו יִרְחַץ בְּדַם הָרָשָׁע. יב וְיֹאמַר אָדָם אַךְ-פְּרִי לַצַּדִּיק אַךְ יֵשׁ-אֱלֹהִים שֹׁפְטִים בָּאָרֶץ.

Luister naar Psalm 58

Luister naar Psalm 58 in het Hebreeuws.

Toelichting op Psalm 58 van Rabbi Yitzchok Rubin

Zondebok
Rabbijn Yitzchok Rubin gaat in op het tweede vers van Psalm 58. Hij zegt dat de leiders van de wereld spreken over onrechtvaardigheden die geleid worden door economische hebzucht en simpele trots. Ze hebben echter geen medelijden met Israël die altijd in de geschiedenis de zondebok is geweest. Rubin herinnert zich de Zesdaagse Oorlog toen de Verenigde Naties zwegen zolang Israël aan de verliezende hand leek. Maar zodra de overwinning voor de Joodse staat in zicht was begonnen ze Israël te veroordelen. Rubin zegt dat we slachtoffers zijn, maar niet wanneer we Joden zijn!

Andere religies accepteren het Joodse volk niet
De meerderheid van de religies in de wereld accepteert de Joden niet. Dat er speeches worden gehouden over broederliefde en dat er dialogen zijn is allemaal prachtig, maar het blijft volgens Rabbijn Rubin een façade voor de ware gelovigen van deze religies. Tweeduizend jaar indoctrinatie van haat tegen Joden verander je niet zomaar volgens hem. Veel mensen vragen zich of waarom het hoog gecultiveerde Duitsland zoveel ellende kon toebrengen aan het Joodse volk. Nog raadselachtiger is het feit dat de Polen, die aanvankelijk goed voor de Joden waren, collaboreerden met de Nazi's.

Hashem biedt redding
David vertelt waar de redding vandaan komt: alleen van Hashem. Hij maakt de vijanden van Israël tandloos. Joden weten niet wat G'ds plan is, maar ze vertrouwen op Zijn liefde. Er is geen veilige haven voor degenen die proberen het Joodse volk te vernietigen. Ze denken dat alles goed gaat, maar spiritueel gezien verdrinken ze door hun eigen haat.

Op het eind wordt alles duidelijk
David vertelt om vast te houden aan de Wet (de Tora voor Joden en de Noachidische geboden voor Noachieden). Op het eind wordt duidelijk waar alle wonderen en pijn voor dienden.

Commentaar van Rashi op Psalm 58

Per vers het commentaar van Rashi, de Joodse Bijbelcommentator die leefde van 1040-1105. Rashi wordt beschouwd als de leraar van de leraren. Door alle traditionele Joden wordt Rashi als autoriteit op het gebied van de Joodse Bijbel en de Talmoed beschouwd. Vandaar dat het belangrijk is om zijn commentaar op de Psalmen weer te geven. Rashi gebruikt nieuw Hebreeuws aangevuld met Oud Franse woorden. Zijn taalgebruik is soms wat orakelachtig kort. Voor nadere verklaring is het verstandig een orthodox Joodse rabbijn te raadplegen.

Vers 1
Voor de dirigent, al tashcheth; van David een michtam.

michtam: De naam van de melodie van een nummer.

Vers 2
Is het waar dat U zweeg over de gerechtigheid die U had moeten spreken, de gelijkheden [waarmee] U de mensenkinderen had moeten beoordelen?

Is het waar: Hebreeuws האמנם. Dit is een uitdrukking van waarheid.

Is het waar dat U zweeg over de gerechtigheid die U had moeten spreken, etc.: Hij reciteerde deze psalm betreffende [het incident] toen hij de barricade betrad waar Saul lag, nam de speer en de kruik, ging weg en riep: "Wilt u niet antwoorden, Abner?" (I Samuël 26:14). Dat wil zeggen: “Moet je Saul nu niet bewijzen en hem laten zien dat hij me zonder reden achtervolgt? Want als ik had gewild, zou ik hem hebben vermoord. 'En hij zei in zijn lied: is het waar dat de gerechtigheid die u had moeten zeggen en de aandelen waarmee u had moeten oordelen, tot zwijgen zijn gebracht? De gerechtigheid die u had moeten spreken.

Vers 3
Zelfs in je hart beraam je onrecht; op aarde weeg je het geweld van je handen.

Zelfs in je hart beraam je onrecht: En niet alleen dat, maar in je hart beraam je het kwaad, om onrecht te doen.

onrecht: letterlijk, onrecht, zoals עַוָלוֹת zoals men zegt van שוֹר, שורים en van עיר, עירים (Richteren 10:4): "en zij hadden dertig steden (עירים)", wat een uitdrukking is van עיר, een stad.

op aarde weeg je het geweld van je handen: Op aarde weeg je het geweld van je handen tot het erg zwaar is. תְפַלֵּסוּן is contrepesez of contrepezeres in het Oud-Frans, jij weegt zwaarder. (Zie Jesaja 26:7.)

Vers 4
De goddelozen vervreemden [zelfs] van de baarmoeder; zij die leugens spreken, dwalen af vanaf de geboorte.

De goddelozen vervreemden [zelfs] van de baarmoeder: Uit de baarmoeder van hun moeder worden ze vreemd voor de Heilige, gezegend zij Hij, op de manier zoals Esau deed (Genesis 25:22): "En de kinderen bewogen zich heftig tegen elkaar in haar baarmoeder."

vervreemden: Hebreeuws זֹרו, zoals נזורוּ, dezelfde constructie als (Jeremia 2:12): "O hemelen (שֹמו), wees verbaasd"; (Genesis 49:23), "zij wierpen bitter misbruik op hem en werden [zijn] tegenstanders (ורֹבו)"; (Job 24:24), "Ze worden in een seconde weggenomen (רוֹמוּ)." Al deze zijn in de passieve vorm.

Vers 5
Ze hebben gif zoals het gif van een slang, als een dove cobra die zijn oor sluit,

Ze hebben gif: Ze hebben gif om mensen te doden, zoals het gif van een slang.

als een dove cobra die zijn oor sluit: Wanneer de slang ouder wordt, wordt hij doof in het ene oor en sluit hij het andere oor met stof zodat hij de bezwering van de tovenaar niet hoort, en daarbij vaststelt dat hij geen letsel veroorzaakt.

Vers 6
Die de stem van tovenaars niet zal horen, de meest sluwe strooier van spreuken.

Die niet zal horen: Dit hangt samen met het voorgaande vers: "en het sluit zijn oor om de stem van tovenaars niet te horen."

strooier van spreuken: die weet hoe je slangen moet charmeren.

Vers 7
Oh G'd, sla hun tanden in hun mond; breek de kiezen der leeuwen, o Heer.

de kiezen: De binnentanden, in het Oud Frans messelers genoemd, kiezen, slijpers.

Vers 8
Laat ze worden afgewezen; laat ze lopen als [door] water; Hij zal Zijn pijlen richten alsof ze zijn omgehakt.

Laat ze worden afgewezen: op zichzelf, dat ze in hun eigen ogen zullen worden afgewezen van zorgen, en zoalals [als] in water hen laten lopen. Op dezelfde manier is dit (Ezechiël 7:17): "en alle knieën zullen [als in water" gaan) van tranen.

Hij zal Zijn pijlen richten: d.w.z. de Heilige, gezegend zij Hij, zodat zij worden afgesneden. יתמֹללוּ is soyent preciz, laat ze afsnijden.

Vers 9
Als een slak, die voortdurend smelt, een mol [en een] doodgeboorte, die de zon niet zag.

een slak: Hebreeuws שבלול. Sommigen interpreteren het als kalk in het Oud-Frans, een slak (zoals in Leviticus 11:30). Anderen interpreteren het als שבֹּלת, een stroming van water (onder 69:16). De "lammed" wordt verdubbeld, vanaf (Job 18:16): "zijn tak zal worden afgesneden (ימל); (onder 90:6) ', wordt afgesneden (ימולל) en zal opdrogen.'

smelt: het smelt continu. תֶּמֶס is een zelfstandig naamwoord, de "mem" is de fundamentele radicaal en de "tav" een defecte radicaal, zoals de "tav" van (Leviticus 20:12): "ze pleegden een schandelijke daad (תבל)."

een mol: Hebreeuws נפל אשת, talpe in het Oud-Frans, dat geen ogen heeft. Het wordt geïdentificeerd als תִּנְשֶׁמֶת (in Leviticus 11:30), vertaald [door Onkelos] als אשותא. Dat hebben onze wijzen ook uitgelegd (M.K. 6b). Anderen verklaren het als een doodgeboren vrouw. אשת is zoals (Ezechiël 23:44): "vrouwen van (אשת) wellust". Er is een "tav" zonder de construct-staat, zoals (Spreuken 4:9): "zij zal u een kroon van glorie תפארת) (עטרת, "zoals" een doodgeboorte van een vrouw (אשה) ", want de geboren doodgeboorten zagen de zon niet. Volgens de vorige verklaring is het als נפל ואשת, een doodgeboorte en een mol, zoals (Jeremia 11:19): "En ik was als een lam een stier (ככבש אלוף)", wat Menachem verklaarde: als een lam en een stier (ככבש ואלוף). Dat is een stier; ook hier een doodgeboorte en een molל ואשת. Het is gepast om uit te zenden.

Vers 10
Voordat uw tedere doornen zich ontwikkelen tot verharde doornen, met kracht, met toorn, zal Hij ze wegjagen als een stormwind.

Voordat uw tedere doornen zich ontwikkelen tot verharde doornen: letterlijk, voordat uw tere doornen geharde doornen kennen. Dat voordat uw tedere doornen geharde doornen zijn, d.w.z. voordat de kinderen van de goddelozen opgroeien.

met kracht, met toorn: d.w.z. met macht, met kracht en met toorn zal de Heilige, gezegend zij Hij, hen wegdrijven als [met] een stormwind.

met kracht: חי is een uitdrukking van macht.

Vers 12
En de mens zal zeggen: "Waarlijk, de rechtvaardige heeft een beloning; waarlijk is er een G'd die oordeelt op aarde."

En de mens zal zeggen: "Waarlijk, de rechtvaardige heeft een beloning: Dan zullen mensen zeggen: "Zeker, er is beloning en vergelding in de daden van de rechtvaardigen, omdat de Heilige, gezegend zij Hij, zijn fouten heeft gewroken."

er is een G'd: Een Rechter, Die de goddelozen op aarde oordeelt.

Psalm 1 tot en met 92

Wilt u meer Psalmen lezen met een Joodse uitleg? Ga naar: Psalmen 1 tot en met 92.