Zelfwaardering: zelfdiscrepantie en zelfbewustzijn

Zelfwaardering is het evalueren van onszelf in positieve en negatieve zin. Het verschil tussen hoe men zichzelf ziet en hoe men zich wil zien noemt men zelfdiscrepantie. Als mens activeren we liever niet al te veel ons zelfbewustzijn omdat we dan ons leven gaan evalueren en vaak gaan focussen op de dingen die beter kunnen. Om onze zelfwaardering te beschermen zullen we allerlei tactieken gebruiken om deze op te blinken zoals bijvoorbeeld aan neerwaartse sociale vergelijking doen.

Zelfdiscrepantie

Zelfwaardering omvat het maken van zelfevaluaties in positieve en negatieve zin. Het weerspiegelt hoe men zichzelf ziet en hoe men zou willen zijn (dus hoe men zichzelf eigenlijk zou willen zien). Het verschil daartussen noemt men zelfdiscrepantie. Onze zelfwaardering kan bedreigd (of juist versterkt) worden door ons zelfbewustzijn te activeren. Via ons zelfbewustzijn gaan we namelijk stilstaan bij zelfdiscrepanties. In de praktijk komt het echter niet zo vaak voor dat mensen hun zelfbewustzijn zullen raadplegen.

Zelfbewustzijn activeren

Wanneer we nadenken over onszelf activeren we ons zelfbewustzijn. Echter dit doen we in de praktijk zeer weinig. Deze activatie zorgt er namelijk voor dat we ons leven en onszelf even gaan evalueren en onder de loep nemen. Meteen zien we dan ook de tekortkomingen en hetgeen we zouden willen bereiken in ons leven. Tekortkomingen kunnen er in allerlei vormen zijn: fysisch, psychisch, financieel, materieel, ... . Allen zullen ze uiteindelijk geestelijk een rol spelen. De kans dat we met iets zitten waarmee we niet tevreden zijn in het leven is dan ook zeer groot.

Gedachten verdrijven

Een typisch voorbeeld hoe mensen het 'denken over zichzelf' en het stilstaan bij tekortkomingen proberen te ontwijken is door alcoholisme of andere verslavingen(bv. seksverslaving, gokverslaving, drugs...). Dit om de zorgen te vergeten.

Hoe ontstaat een lage zelfwaardering

Een te grote zelfdiscrepantie in de negatieve zin kan er voor zorgen dat we ons ongelukkig voelen. Dit zal leiden tot een lage zelfwaardering en dit kan er op zijn beurt weer voor zorgen dat we in een vicieuze cirkel van 'falen' terecht komen. Juist omdat men een lage zelfwaardering heeft, gaat iets veel meer moeite kosten dan voor iemand die een hoge zelfwaardering heeft. De kans op falen wordt hierdoor vergroot en dit zal maken dat de zelfwaardering nog afneemt. Mensen die een lage zelfwaardering hebben blijven op die manier onderaan de ladder bengelen zonder uitzicht op verbetering. Daarom kiezen ze er dan ook vaak voor om af te spreken met een psycholoog of een psychotherapeut om zo uit de problemen te geraken.

Zelfwaardering beschermen en opblinken

Mensen zullen er alles aan doen om hun zelfwaardering zo goed mogelijk in stand te houden en zoveel mogelijk op te poetsen.
Het is bewezen dat de meeste mensen van zichzelf eerder een hoge dunk hebben en dat ze hun zelfwaardering op allerlei manieren positief proberen beïnvloeden

Neerwaartse sociale vergelijking

Door te kijken naar personen die qua sociale status onder ons staan peppen we ons eigen zelfbeeld op.

Prestaties

Onze goede prestaties toe te schrijven aan eigen kwaliteiten, en slechte aan situationele factoren ( mislukking op anderen steken)
vooraleer we iets moeten presteren alvast excuses verzinnen voor moest er iets fout gaan ( 'goh ik ben wat ziek vandaag'), als we dan werkelijk mislukken in de taak is het alvast toe te schrijven aan het ziek zijn... .

Omringen met 'goed' gezelschap

Door ons in het gezelschap te begeven van succesvolle mensen.