Op de positieve psychologie gebaseerd initiatieven

De positieve psychologie kwam in de belangstelling toen Martin Seligman in 1998 voorzitter werd van de American Psychological Association. Hierbij ging Seligman er van uit dat we ons moeten concentreren op het versterken van de 'sterktes' van mensen in plaats van op het wegnemen van de klachten van een persoon. De evolutie in de positieve psychologie merkt men niet enkel aan de nieuwe opleidingsmogelijkheden. Maar ook in het dagelijks leven zien we meer en meer positieve psychologie in de tijdschriften en op het tv scherm. Enkele initiatieven uit de periode 2010 - 2015 worden hier aangehaald.

Pluk je geluk

'Pluk je geluk' is een initiatief van de Christelijke Mutualiteit gebaseerd op de positieve psychologie. In de zomer van 2010 deed CM een grote geluksenquête waarbij bijna 2000 Vlamingen deelnamen. Deze enquête werd de basis van ‘Pluk je geluk’.

Resultaten van de CM – geluksenquête

Het doel van de enquête was om een zicht te krijgen op het gemiddelde geluksniveau. Hiervoor werd een individueel geluksgemiddelde berekend op een schaal van 1 (minst gelukkig) tot 7 (meest gelukkig).

De bevindingen waren opvallend:

• 56% van de Vlamingen scoort zichzelf gelukkig (score 5,6 of 7), 17% bevindt zichzelf niet gelukkig (score 1,2 of 3). De gemiddelde Vlaming scoort 4,8 op de schaal van 7.
• Mannen en vrouwen zijn even gelukkig bevonden
• 60 – plussers blijken gelukkiger dan mensen met een jongere leeftijd. Dit kan mogelijks zijn doordat mensen beter leren omgaan met negativiteit en meer zelfvertrouwen krijgen naarmate ze ouder worden. Ook de vrijheid na pensionering kan een rol spelen.
• Samenwonenden zijn gelukkiger dan alleenstaanden
• Kinderen hebben geen effect op het geluksniveau
• Beroep kan een invloed hebben op geluk. Zo zijn gepensioneerden en huisvrouwen het gelukkigst bevonden. Mensen die arbeidsongeschikt zijn worden minst gelukkig bevonden.

Ontstaan van de ‘gelukscoach’

Aan de hand van de resultaten ontwikkelde de Christelijke Mutualiteit de campagne ‘Pluk je geluk’ waarbij gebruik wordt gemaakt van een ‘gelukscoach’. De doelstellingen van ‘Pluk je geluk’ zijn de volgende:

• Benadrukken dat men geluk kan leren.
• Een aanzet geven om actief werk te maken van mentale veerkracht en geluk.
• Volop de kaart trekken van preventie om het risico op ernstige mentale klachten te verminderen.
• Het geluksgevoel en mentale fitheid verhogen met het CM-geluksplan als gids.
• Duurzame gedragsverandering door een jarenlange campagne.

Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat sommige strategieën helpen om geluk te bevorderen. De wetenschappelijke strategieën vormen de basis van de zeven gelukslijnen waarop de gelukscoach en het geluksplan gebaseerd zijn. De gelukscoach werkt als een soort cursus. Door een vragenlijst in te vullen worden individueel enkele strategieën geselecteerd. Door het eigen individuele geluksplan te doorlopen kan men zo werken aan de strategieën die aangegeven werden aan de hand van de vragenlijst. Het geluksplan is online beschikbaar op de site van ‘Pluk je geluk’, maar kan ook in papierformaat aangevraagd worden.

Paardkrachtig

Paardkrachtig is een initiatief dat zich vooral richt op jongeren van 12 tot 18 jaar met lichte tot matige depressieve klachten. Omdat jongeren een belangrijke doelgroep zijn als het gaat om latere gezondheidsproblemen (vooral depressie) stelt ‘paardkrachtig’ de volgende doelen op:

• Verbeteren van bereik en beeldvorming van depressiepreventie onder jongeren;
• Vergroten van de psychische weerbaarheid en voorkomen van depressies;
• Vroegsignalering van eventueel andere aanwezige problematiek.

Om deze doelen te verwezenlijken gaat ‘paardkrachtig’ positief en oplossingsgericht te werk. Daarbij wordt vooral gebruik gemaakt van de hoofdvisie van positieve psychologie, namelijk: geluk gaat niet om het verbeteren van zaken waar je slecht in bent, maar juist het benadrukken van de zaken waar je reeds goed in bent. Paardkrachtig heeft een aanbod met zowel trainingen als individuele trajecten ter beschikking. ‘Paardkrachtig’ legt vooral de focus op oefeningen met paarden, aan de hand van deze oefeningen proberen ze de hoofdkern van de positieve psychologie toe te passen en de reeds aanwezige krachten van de jongeren te versterken. De trainingen bij paardkrachtig worden gegeven door twee trainers samen, namelijk een ‘mensentrainer’ en een paardentrainer. Alle oefeningen met paarden gebeuren op de grond, waardoor de jongeren dus geen ervaring met paarden nodig hebben om te kunnen meedoen.

De gelukzak

In petto heeft verschillende thema’s waarrond gewerkt wordt. Ook het thema ‘gelukkig zijn’ hoort bij die thema’s. Om rond dit thema te kunnen werken werd een onderzoek gedaan naar het gemiddelde geluksniveau van jongeren tussen 14 en 18 jaar. Hiervoor werd in het voorjaar van 2007 een vragenlijst ingevuld door 874 jongeren, de informatie hieruit voortkomend vormde de basis voor het vormingspakket ‘de gelukzak’ en het magazine ‘hip hip happy’.

De gelukzak is een vormingsspel dat werd ontwikkeld door ‘in petto’, de jeugddienst informatie en preventie. De gelukzak is een spel voor jongeren van 14 tot 18 jaar oud. De Gelukzak is geïnspireerd op de positieve psychologie en legt de nadruk op de maakbaarheid van het leven. Al pratend en discussiërend lossen de spelers situaties op die ze tegenkomen in het echte leven. Maar De Gelukzak is ook een gezellig spel waarin de spelers worden uitgedaagd om (samen) hilarische doe-opdrachten voor elkaar te krijgen.

Naast de gelukzak ontwikkelde in petto ook het magazine ‘hip hip happy’. Dit magazine is geschreven door en voor jongeren. In het magazine komen verhalen, foto’s, weetjes, tips en suggesties naar voor. Jongeren geven weer wat geluk voor hen betekent en krijgen een zicht op wat geluk voor andere jongeren betekent.