Opvoeden - belangrijke regels

Iedereen kent ze wel, de basisregels in de opvoeding. Voor elke ouder zijn deze basisregels een goede leidraad in de opvoeding. Dat betekent niet dat ze allemaal precies moeten worden nageleefd. Elke ouder, elk kind en elk gezin is anders, en heeft zijn eigen gewoontes en regels. Maar soms is het nodig om even de basisregels weer eens door te nemen, om te kijken of bepaalde dingen anders zouden kunnen of meer opleveren.

Regels in de opvoeding

Beloon positief gedrag, negeer negatief gedrag

Beloon het positieve gedrag door het kind te prijzen, aandacht te geven of een aai over de bol te geven. Negeer het negatieve gedrag, tenzij het echt niet door de beugel kan. Als het kind een gevaar voor zichzelf of zijn omgeving is, grijp dan in. Maar leg niet op alle slakken zout, dan loopt u de hele dag te mopperen.

Wees consequent

Nee is nee, hoe lang het kind ook door gaat met zeuren, hou vol. Uiteindelijk zal uw kind na één of twee keer nee ophouden met zeuren, omdat het weet dat zeuren geen zin heeft.
Wees ook consequent met regels en verboden.

Geef als ouders het goede voorbeeld

Eén ding zeggen, maar het zelf anders doen, heeft geen zin. Dus zelf niet vloeken, schelden, slaan, bord leeg eten, etc. Kinderen doen niet wat je zegt, kinderen doen wat je zelf doet.

Spreek een vaste manier van straffen af

Spreek een plaats in huis af voor een strafplekje, bijvoorbeeld een stoel in de keuken, of de trap. Eerst zeggen welk gedrag niet gewenst is, de tweede keer waarschuwen, de derde keer op de strafplek.
Per leeftijdsjaar van het kind 1 minuut op de strafplek, niet langer.

De drie r-en: rust, reinheid en regelmaat

Het is een oude, maar heel effectief: zorg voor rust, regelmaat en reinheid.
Rust: niet teveel verschillende dingen op één dag doen, of de hele week volplannen met activiteiten en verplichtingen.
Reinheid: ruim het huis op, orden alles. Dat geeft overzicht en rust.
Regelmaat: breng regelmaat in de dagen aan (dezelfde rituelen bij het slapengaan, eten, schooltijd).

Geen fysiek gedrag tolereren

Niet slaan, schoppen, knijpen of andere manieren van iemand anders pijn doen. De kinderen onderling niet, maar ouders ook niet naar de kinderen of naar elkaar toe.

Wees duidelijk naar uw kind, spreek duidelijke taal

Geen hele verhalen of preken, maar duidelijk vertellen wat uw kind wel of juist niet moet doen.

Blijf spelen, knuffelen en voorlezen

Geef uw kind aandacht, knuffel en speel. Stimuleer uw kind in zijn ontwikkeling door voor te lezen, spelletjes te spelen, samen huiswerk te maken, etc. Geef uw kind persoonlijke aandacht.

Neem uw kind zoals het is

Ieder kind is uniek, neem uw kind zoals het is. Probeer het niet te veranderen, maar accepteer uw kind. Elk kind heeft zijn eigen unieke kwaliteiten. Misschien niet die kwaliteiten die u graag zou willen zien, maar dat is dan jammer. Uw kind kan niet uw dromen waarmaken. U moet ook nooit kinderen onderling met elkaar vergelijken, ieder kind is anders.

Laat het kind kind zijn

Volwassen worden met alle verplichtingen komt later wel. Laat het kind spelen, zadel het kind niet op met problemen van volwassenen. Laat het kind zo lang mogelijk een onbezorgd leventje leiden, met kinderprobleempjes.

Voed het kind op met de juiste normen en waarden

Behandel het kind zoals u zelf behandelt wilt worden. Heb respect voor elkaar als ouders, daar leren de kinderen van. Leer de kinderen omgangsvormen, geef het kind seksuele voorlichting op tijd.

Geef het kind complimenten

Een kind krijgt zelfvertrouwen van complimenten, u kunt er nooit teveel geven. De hele dag door zijn er kleine of grote dingen die een compliment verdienen: een jas die is opgehangen, speelgoed wat is opgeruimd, lief zijn voor een broertje of zusje. Soms is het even zoeken, maar er is altijd wel een complimentje te vinden.

Geef het kind de ruimte

Geef het kind de ruimte om zelf dingen te ontdekken, zelf problemen op te lossen. Daarbij moet het natuurlijk wel veilig zijn. Stuur geen kind van vijf jaar oud naar een supermarkt voor een boodschap. Maar pas de vrijheid aan aan de leeftijd. Het kind zal zich groot voelen en zal er zelfvertrouwen van krijgen.

Laat het kind zelf het woord doen

Gaat u samen naar de dokter, laat uw kind zelf vertellen wat de klachten zijn. Vraagt iemand iets aan het kind, antwoord dan niet voor hem in de plaats. Pas als het niet helemaal duidelijk is, kunt u uw kind helpen.

Wees eerlijk tegen uw kind

Kom altijd uw beloftes na, en wees eerlijk. Vroeg of laat komt het kind achter leugens of niet nagekomen beloften.

Verwen uw kind niet in spullen, maar in liefde

Koop niet alles wat uw kind wil, ga niet naar alle pretparken, koop niet de nieuwste gadgets. Zo nu en dan iets nieuws is veel beter. Oudere kinderen kunnen een bijbaantje nemen om zelf hun spullen te verdienen. Verwen uw kind met liefde en complimenten. Het kind herinnert zich later niet de spullen die het gekregen heeft, maar de aandacht en liefde. De gezelligheid, picknicken in het bos. Niet de vakanties naar verre oorden, maar juist die kleine dingen.

Lees verder

• Straffen, belonen en negeren
• Opvoeden - problemen oplossen
• Structuur bieden, voor kinderen met gedragsproblemen