Wat kun je doen om pesten bij kinderen aan te pakken
Pesten gebeurt niet alleen door lichamelijk geweld. De meeste gevallen van pesten gebeuren door schelden, vloeken of uitsluiten buiten de groep. Er zijn verschillende meningen wanneer we over pesten kunnen spreken. De een zegt dat een incident al pesten kan zijn. Terwijl een ander vindt dat het eerst langere tijd moet duren wil men over pesten spreken. De invloed van pesten is per situatie anders. Er zijn kinderen die goed weerbaar zijn tegen pestgedrag maar andere kinderen kunnen er heel gevoelig voor zijn. Het zijn voornamelijk 'woorden' die meer schade kunnen veroorzaken dan bekend is. De meeste kinderen kunnen en durven niet altijd het pesten bespreekbaar te maken. Pas jaren later kunnen de gevolgen zichtbaar worden. Pesten door 'woorden' kan een emotioneel trauma veroorzaken bij met name minder mentaal weerbare kinderen. Het is belangrijk dat volwassenen, en dan met name op scholen, aandacht hebben voor het pestgedrag en de gevolgen.
Verschillende soorten van pesten
Pesten kan zowel geestelijke als lichamelijke gevolgen veroorzaken. Niet alleen kinderen maar ook ouders kunnen de gevolgen van pesten ondervinden. Er zijn drie belangrijke soorten van pesten.
Fysiek pesten
Fysiek pesten bestaat uit lichamelijk geweld zoals; slaan en schoppen. Deze vorm van pesten lijkt het meest voor te komen. Zinloos geweld kunnen we hier ook wel onder scharen. Vaak zijn kinderen het slachtoffer van het zinloze geweld.
Psychologisch pesten
Deze vorm van pesten komt voor door iemand uitsluiten of niet met iemand praten. Sinds de toename van het gebruik van internet worden kinderen steeds vaker psychologisch gepest. Dit noemen we
Cyberpesten of
cyberbully. Voorbeelden hiervan zijn iemand belachelijk maken, roddels en foto’s van iemand over het internet versturen. Ook kan dreigen psychologisch pesten zijn.
Verbaal pesten
Verbaal pesten komt misschien nog wel vaker voor dan we denken. Door schelden en voortdurend persoonlijk kwetsen kan verbaal pesten gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het kind. We zijn ons niet goed bewust van de gevolgen van schelden of negatieve woorden die we uitspreken tegen kinderen. Tijdens de ontwikkeling in de kleuter-, tiener- en pubertijd hebben kinderen nog geen grote woordenschat met daarbij de cognitie om iets op te vatten als een grapje.
Wat kunt u doen als uw of een ander kind gepest wordt: weerbaarheid
Communiceren is altijd de belangrijkste stap. Praat met het kind en laat weten dat u het serieus neemt. Stel vervolgens de school op de hoogte. In eerste instantie kan dat telefonisch maar een persoonlijk gesprek op school is ook raadzaam. U kunt het ook op schrift vaststellen. Dit laatste is vooral van belang als het kind structureel wordt gepest. Gebeurt het pesten na schooltijd kunt u de politie inschakelen. Het kind een weerbaarheid training laten volgen is een goede preventieve aanpak. het belangrijkste is om pestgedrag aan de kaak te stellen. De daders straffen en een behandeling laten volgen. In de meeste gevallen is namelijk zo dat pesters juist het slachtoffer zijn (geweest) van pestgedrag of huiselijk geweld.
Leiding nemen bij pestgedrag bij kinderen
Het kan zijn dat 'pesters' er dus niets aan kunnen doen aan het gedrag dat zij vertonen. Volwassen mensen moeten hier juist ingrijpen en de regie gaan voeren over goede hulpverlening. Doortastend werken om de oorzaak aan te pakken. Dat is niet altijd eenvoudig maar er moet ten alle tijde een duidelijk signaal worden afgegeven aan de 'pester', het slachtoffer en de familie of netwerk waarin het kind zijn of haar jeugd beleeft.
Schooltijd is fundamenteel in de ontwikkeling van kinderen
De schooljaren zijn voor een kind van grote invloed en betekenis. Deze periode moet dan ook als het ware een mooie tijd zijn in het leven van een kind. Als er echter pestgedrag de schooltijd gaat beïnvloeden kan dat ernstige gevolgen hebben op de rest van de ontwikkeling. De resultaten kunnen bijvoorbeeld achteruit gaan en het concentratievermogen kan verminderen.
Wat kan uw kind zelf doen bij pesten
- Maak uw kind duidelijk om het pesten te melden en dat het belangrijk is om er over te praten om het pesten te kunnen stoppen
- Vertel uw kind dat het niet moet terugslaan of het zelf oplossen. Bedenk samen een oplossing
- Leer uw kind kwetsende opmerkingen te negeren. Hoe moeilijk dat ook kan zijn
- Raad uw kind af om waardevolle spullen mee naar school te nemen en om confrontaties uit de weg te gaan
- Een rollenspel spelen kan ook goed helpen om uw kind weerbaar te maken. Als ouder speelt u de rol van pestkop. Wisselen van rol is raadzaam
- Er zijn kinderen die ‘eeuwig slachtoffer’ zijn. Ga dan na of uw kind aanstootgevend gedrag heeft of slechte sociale vaardigheden. Ook hierbij kan een rollenspel verhelderend zijn