Als moeder spijt hebben van je kind

Nagenoeg iedere vrouw kan een kind krijgen. Talloze vrouwen worden ook daadwerkelijk moeder. Moeder zijn kun je niet even uitproberen. Als je een kindje krijgt, begin je onervaren aan een ongelooflijk belangrijke en nooit aflatende taak: het moederschap. Een taak waar je je wel een beeld van vormt, maar niet precies weet wat het inhoudt. Er zijn moeders, die achteraf spijt hebben dat ze een kind (of meerdere kinderen) hebben gekregen. Niet omdat ze niet van hun kind houden, maar omdat ze niet uit het juiste hout zijn gesneden om moeder te zijn.

Moeder worden

Kinderwens

De kinderwens ontstaat bij vrouwen op verschillende manieren. Sommige vrouwen weten van jongs af aan al dat zij ooit dolgraag moeder willen worden. Andere vrouwen zien om zich heen zussen, vriendinnen of collega’s moeder worden en worden als het ware aangestoken. Weer andere vrouwen voelen de zogenaamde biologische klok tikken (en bij het ouder worden neemt vaak de druk toe). En weer andere vrouwen vinden het krijgen van een kindje een logische vervolgstap in een vaste relatie. Zoveel kinderen, zoveel drijfveren.

Voorbereiding tijdens zwangerschap

Zodra de zwangerschap een feit is, kan het grote voorbereiden gaan beginnen. Je moet een aantal praktische zaken regelen, zoals het maken van afspraken met je werkgever over de werkuren na je zwangerschapsverlof en opvang voor je toekomstige kindje. Er moet een kinderkamer op orde worden gemaakt en een heleboel worden geshopt (wandelwagen, badje, kleertjes, luiers… de lijst is eindeloos). Je gaat je verdiepen in alles wat met baby’s te maken heeft en nadenken over meisjes- en jongensnamen. Het nieuws over je zwangerschap wordt in je omgeving met gejuich ontvangen. Je krijgt tal van felicitaties, de eerste kleine cadeautjes en niet te vergeten een hoop goedbedoelde adviezen van “ervaringsdeskundigen” om je heen. Uit enthousiasme, want wat is er nu leuker dan het krijgen van een baby?

Maar alle beeldvormingen, alle goede voornemens en alle goede voorbereidingen ten spijt… niets kan je echt voorbereiden op de werkelijkheid. Je kunt je van tevoren nog zo goed inlezen, erover praten, je alvast instellen op slapeloze nachten en op het feit dat je niet meer naar believen kunt gaan en staan, ideeën hebben over de verzorging en opvoeding, enzovoorts, maar je weet echt niet wat je te wachten staat, totdat je daadwerkelijk moeder wordt.

De praktijk

Het moederschap

Na maanden van voorbereidingen en aftellen is het grote moment daar, je bent moeder. De vloedgolf van liefde die door je heen gaat als je je baby voor het eerst in je armen houdt, de diepe vertedering die je voelt als je naar je slapende kindje kijkt, het beschermingsinstinct dat acuut in werking treedt… er zijn zoveel verschillende overweldigende gevoelens die je als moeder ineens blijkt te hebben. Met de geboorte van een kindje, verandert alles.

Impact

Een kind heeft een grote impact op je leven. Plotseling draait het leven niet meer alleen om jou, er is nu een kleintje afhankelijk van jou. Een kindje opvoeden is een bijzondere en verantwoordelijke en soms moeilijke taak. Er wordt grote toewijding van je verwacht, het vergt veel energie en je geduld wordt meer dan ooit op de proef gesteld. Je komt regelmatig zelf op de tweede plaats. Ook de relatie met je partner verandert en komt misschien wel (tijdelijk) onder druk te staan, vaak door een tekort aan aandacht voor elkaar. Door drukte. Door chronische moeheid. Door stress.

Zelfopoffering

Het moederschap draait deels om een stukje zelfopoffering. De meeste moeders gaan minder uren werken, wat soms een minder uitdagend takenpakket oplevert en ook financieel gevolgen heeft. Spontaan gaan sporten, shoppen, een boek lezen, een terrasje pikken met vriendinnen… het is allemaal verleden tijd, alles moet worden gepland. Zo strak als je je eigen bezigheden moet organiseren, zo flexibel moet je naar je kinderen toe zijn. Willen je kinderen graag met vriendjes afspreken? Meestal is het moederlief die zit “opgescheept” met een huis vol kinderen. Wat betekent dat je moet optreden als politieagent, ruzies moet sussen, bemiddelen en troosten. Is school uit, de speelmiddag bij vriendjes om, staat er zwemles op het programma? In de regel is het taxi-mama die mag aantreden. Zijn je kinderen uitgenodigd voor een kinderfeestje? Mama regelt de cadeautjes. Zijn je kinderen ziek? Mama zegt haar afspraken af en zit liefdevol aan bed. Kortom, het dagelijkse leven van een moeder draait voor een groot gedeelte om de kinderen. Tel daar bij op dat een moeder ook verantwoordelijk is voor het overgrote deel van het huishouden en in veel gevallen het moederschap moet combineren met werken buiten de deur, dan weet je dat een moeder veel ballen in de lucht moeten houden. Hoezo roze wolk?

Bron van vreugde

Ja, het moederschap is intensief en brengt behoorlijk wat beperkingen met zich mee. Gelukkig zijn er legio vrouwen, die met veel liefde en plezier het moederschap beleven en de ondankbare taken en ongemakken voor lief nemen. Je krijgt er immers ontelbaar kleine geluksmomenten voor terug. Geluksmomenten van onschatbare waarde; wanneer je onverwacht een glimlach of een knuffel krijgt van je kind, wanneer je samen hand-in-hand over straat loopt, wanneer je kind spontaan even bij je op schoot komt zitten, wanneer je kind met moederdag een versje opzegt, wanneer je ziet hoe trots je kind is als hij zonder zijwieltjes kan fietsen of zijn eerste doelpunt scoort… Helaas zijn er ook moeders die niet ten volle kunnen genieten van hun kind, ondanks de liefde die ze voelen.

Waarom spijt van kind

Er zijn moeders die weliswaar houden van hun kind, maar toch denken: “als ik dit vooraf had geweten, was ik er nooit aan begonnen”. Er zijn verschillende redenen waarom een moeder spijt kan hebben van een kind. Vaak betreft het:

• Moeders die niet de volle toewijding voor hun kind kunnen opbrengen, erg op hun vrijheid zijn gesteld, veel tijd voor zichzelf nodig hebben, zichzelf maar moeilijk kunnen wegcijferen, niet het verzorgende of zorgzame type zijn en achteraf gezien misschien liever een leven met meer luxe hadden willen leiden of een carrière hadden willen najagen.
• Moeders die zich grote zorgen maken over hun kind, door bijvoorbeeld langdurige of ernstige gedragsproblemen (een onhandelbaar kind bijvoorbeeld). Zij zijn zoveel bezig met hun zorgenkind, dat het hun hele leven gaat beheersen. De leuke kanten van het moeder-zijn verdwijnen door de overmatige zorgen naar de achtergrond.
• Moeders die extreem onzeker zijn over de verzorging en opvoeding van hun kind. Ze hebben grote twijfels over hun parenting skills en vragen zich continu af of ze het wel goed doen. De grote verantwoordelijkheid die het moederschap met zich meebrengt drukt zwaar op hun schouders.
• Moeders die niet goed in staat zijn om voor hun kind te zorgen, bijvoorbeeld omdat ze volledig door persoonlijke problemen of omstandigheden in beslag worden genomen. Denk aan moeders die door een scheiding emotioneel zijn uitgeput, het financieel moeilijk hebben en er in de opvoeding ook nog alleen voorstaan. Als ze deze situatie vooraf hadden voorzien…

Er zijn ook moeders die in een bepaalde moeilijke periode of fase van een kind tijdelijk worstelen met het moederschap, maar in een later stadium gelukkig weer plezier aan het moederschap beleven.

Taboe

Wanneer je niet tevreden bent met een bepaald aspect in je leven, kun je dit normaal gesproken veranderen. Een andere opleiding, een nieuwe baan, een nieuwe woonplaats, zelfs van partner kun je veranderen. Wanneer je ergens over twijfelt, kun je tijdelijk iets uitproberen. Kinderen kun je niet eventjes uitproberen. Aan kinderen zit je meteen en voor de rest van je leven “vast”. Een geschenk uit de hemel voor de een, een ontbering voor de ander. Vaak wordt het moederschap wel gemakkelijker, als de kinderen eenmaal de volwassen leeftijd hebben bereikt. Een enkele keer (maar stiekem steeds vaker) hoor je in je omgeving een moeder eerlijk zeggen dat ze, achteraf gezien, een andere keuze zou hebben gemaakt. Een gedurfde, moedige uitspraak. Er rust namelijk een taboe op het hardop uitspreken dat je spijt hebt van je kind. Voor veel moeders zijn kinderen hun meest dierbare en waardevolle “bezit”, een geschenk dat gekoesterd moet worden. Zij vinden een gevoel van spijt ondenkbaar. De kritiek op moeders, die opbiechten dat ze achteraf spijt hebben, is dan ook niet mals. Terwijl de moeders die het betreft, zich vaak al genoeg schamen of ellendig voelen. Veel moeders zeggen daarom niets en dragen het als een donker geheim met zich mee.

Discussie

Taboe opheffen

Ben je moeder en heb je spijt van je kind, dan kun je die omstandigheid niet meer terugdraaien. Wat wel kan, is erover praten. Doorbreek het taboe. Het zou goed zijn als er openlijk een discussie ontstaat over de leuke én minder leuke kanten van het moederschap, over wat er allemaal van je verlangd wordt. En niet alleen gezien door de ogen van moeders die niets liever doen dan moederen, maar ook door moeders die het soms vinden tegenvallen en zelfs door moeders die spijt hebben. Een discussie, als tegengeluid voor de soms lyrische en eenzijdige verhalen over het krijgen van een kind. Een discussie, die hopelijk tot doel heeft dat potentiële moeders beter zijn geïnformeerd. Als de beeldvorming over het krijgen en grootbrengen van een kind niet enkel rooskleurig is, maar meer de realiteit zou benaderen, dan zouden mogelijk meer vrouwen bijtijds inzien dat zij niet voor het moederschap in de wieg zijn gelegd. Juist wanneer vrouwen twijfelen over kinderen, is het aan te raden om geen “reclamepraatje” te houden.

De juiste keuze

Een gewaarschuwd mens, telt voor twee. Elke vrouw, die na wijs beraad tot de conclusie komt dat ze geen geschikte moeder zou zijn, is één ongelukkige moeder minder en veel belangrijker nog, is één kind minder dat gaandeweg gaat aanvoelen dat het niet helemaal gewenst is. Een bewuste keuze om kinderloos te blijven, is een goede keuze.