Grenzen stellen bij jonge kinderen

Grenzen stellen in de opvoeding is van groot belang. Het zorgt voor structuur, duidelijkheid en veiligheid. Kinderen die bijna niet met grenzen te maken krijgen kunnen later een groot risico lopen. Grenzen stellen lijkt zo vanzelfsprekend, maar dit is niet altijd even makkelijk. Vooral jonge kinderen kennen geen grenzen, ze denken immers dat ze de hele wereld aan kunnen. Kinderen willen alles ontdekken en uitproberen.

Wat is het belang van grenzen stellen?

Grenzen stellen gaat om regels. Hoe ver mag een kind gaan in de opvoeding en wat vind jij belangrijk in de normen en waarden van een kind? Kinderen willen de wereld ontdekken, het hoort bij hun ontwikkeling. Dat is natuurlijk prima, maar des te meer voor de opvoeder om dit te begrenzen en ze hierbij te begeleiden. Grenzen stellen zorgt voor houvast en veiligheid.

Ook weten de opvoeder en kind wat ze van elkaar kunnen verwachten. Het zelfvertrouwen van beide wordt vergroot. Als een kind alles krijgt wat hij wil, zou hij nooit leren om de situatie te veranderen. Ze groeien dan niet uit tot zelfstandige volwassenen die weten hoe ze om moeten gaan met tegenslagen. Het wordt ook vrij snel lastig voor een kind als hij in een situatie komt waar hij zijn zin niet krijgt.

Het kind moet leren hoe het om moet gaan met anderen, je ontkomt er niet aan dat je rekening moet houden met anderen en respect moet tonen. Vaak denkt het kind hier heel anders over en gaat overal tegenin.Houd altijd in je achterhoofd dat je dit doet in het belang van het kind. Elk kind doet dingen die door zijn opvoeders niet goedgekeurd wordt. Een kind wil graag weten of de grens ook echt is en gaat je uittesten. Sommige opvoeders krijgen tegenwoordig een schuldgevoel als ze kinderen niet hun zin geven. Vaak hebben we minder tijd voor onze kinderen en compenseren we dit met langer opblijven of vaker hun zin geven.
Als dit vaak voorkomt kan het kind negatief gedrag ontwikkelen en vaker ontevreden zijn.

Manieren om grenzen te stellen

Nee zeggen

Een van de manieren om het gedrag af te keuren is nee zeggen. Zorg dat je dit duidelijk brengt en dat je volledig achter deze regel staat. Nee is nee!

Negeren
Als het kind iets doet om aandacht te trekken is het soms het beste om dit te negeren. Meestal wordt het na een tijdje al veel minder interessant voor het kind en weet hij op ten duur dat hij hiermee niks bereikt en geen respons van je krijgt.

Apart zetten

Soms werkt het als je het kind even apart neerzet. Het kan dan even tot rust komen en wordt uit de situatie gehaald. Zorg voor een veilige en rustige plek. Vijf minuten is meestal wel genoeg en gebruik zo nodig een time-timer.

Straffen

Ga altijd eerst na of straffen wel nodig is.
Er zijn verschillende straffen die je kunt gebruiken en soms helpt het kind inzien wat het gevolg is op zijn gedrag.
Bijvoorbeeld: Een time-out, onthouding of een correctie.

Belonen

Door kinderen te belonen leren ze met grenzen om te gaan op een positieve manier. Dit heeft meestal veel meer effect en kinderen leren op deze manier wat wel en niet gewaardeerd wordt.

Tips bij het grenzen stellen

Houdt hierbij goed rekening met de ontwikkeling van het kind! Jonge kinderen begrijpen regels meestal nog niet. Kies ervoor om samen situaties op te lossen of doe het goed voor.

• Wees duidelijk tegen een kind en geef aan waarom iets wel of niet mag. Het geeft je ook houvast en zo kun je minder snel toegeven.
• Stel een zinvolle regel op.Het kind moet er iets van leren. Geef ook aan waarom die regel zo belangrijk is.Ga na of de regel ook haalbaar is.
• Handel wanneer de grens is bereikt of misschien nog iets daarvoor. Wees hier ook consequent in en ga niet van de ene op de andere dag van gedachten veranderen. Ga niet in discussie hierover.
• Durf over te gaan op actief handelen. Als je zegt dat een kind de tv moet uit doen en hij doet het na twee keer nog niet, doe hem dan zelf uit! Doe wat je zegt!
• Stel niet te veel regels op. Als het kind steeds met veel regels te maken heeft kan het gefrustreerd raken, er is niet voor alles een gouden regel, zoek hier een balans in.
• Beide ouders trekken een lijn. Wat van mama niet mag, mag ook niet van papa. Als dit niet het geval is schept dit alleen maar verwarring en het kind weet daardoor heel goed bij wie hij moet zijn om het toch voor elkaar te krijgen.
• Past de regel bij de ontwikkeling van het kind? Je kunt niet te veel van een peuter vragen, maar als ze wat ouder zijn moet je zo ook niet beperken in hun ontwikkeling. Zorg dat het kind de regel begrijpt!
• Geef zelf het goede voorbeeld!
• Als het kind wat uit zichzelf doet, geef dan een compliment!
• Herinner je kind aan de regels. Dit kan soms wel is vergeten worden.
• Wees geduldig, grenzen stellen heeft wat tijd nodig.

Lees verder

• Grenzen stellen bij pubers