Wat is tbs (terbeschikkingstelling)?

Bij mensen die zware delicten hebben gepleegd, heeft de rechter de mogelijkheid om tbs op te leggen. Deze maatregel is uitsluitend mogelijk bij mensen met een stoornis of psychiatrische ziekte. Er worden straffen opgelegd aan plegers van delicten vanuit de gedachten dat ze er iets van leren en dat ze geen tweede keer in de fout gaan. Daarnaast moeten de straffen ook afschrikken. In bepaalde gevallen is het niet voldoende om uitsluitend een straf op te leggen. Door tbs op te leggen krijgen de daders naast een gevangenisstraf ook een behandeling tegen hun ziekte of stoornis.

Verschillende vormen van tbs

Er zijn twee verschillende vormen van tbs, namelijk tbs met bevel tot verpleging en tbs met voorwaarden.

Tbs met bevel tot verpleging

Bij tbs met bevel tot verpleging, wordt de patiënt in een tbs-kliniek geplaatst om te worden behandeld. Deze maatregel wordt opgelegd voor een periode van twee jaar. Vervolgens kan het verblijf worden verlengd voor een periode van één of twee jaar. In principe duurt de behandeling in totaal maximaal vier jaar, maar als er gevaar dreigt voor de samenleving kan de behandeling telkens worden verlengd.

Tbs met voorwaarden

Deze vorm van tbs is een lichtere vorm in vergelijking met tbs met bevel tot verpleging. De rechter legt de patiënt voorwaarden op waar hij of zij zich aan moet houden. De patient hoeft niet te worden opgenomen, maar ondergaat een verplichte behandeling, of moet zich houden aan voorwaarden die de rechter oplegt. Indien de patiënt zich niet houdt aan de voorwaarden, kan alsnog tbs met bevel tot verpleging worden opgelegd. De maximale termijn voor deze vorm van tbs bedraagt negen jaar.

Wanneer wordt tbs verlengd

De bedoeling van tbs is om de patiënt terug te laten keren in de samenleving. Zolang dit nog niet mogelijk is, zal de tbs worden verlengd tot het gewenste resultaat wel bereikt is. In gevallen waarin de tbs telkens verlengd gaat worden, worden de patiënten overgeplaatst naar een longstay voorziening.

Wanneer wordt een tbs-er in een longstay voorziening geplaatst?

Over het algemeen zullen hier mensen zitten die al langere tijd tbs opgelegd hebben gekregen. Ook in een longstay voorziening zal eens per twee jaar worden beoordeeld of tbs nog noodzakelijk is. De meeste mensen die hier zitten zijn uitbehandeld, maar de situatie kan veranderen. Een verblijf in deze klinieken wil niet zeggen dat de patiënten daar levenslang blijven zitten.

Kan een tbs-er verlof krijgen?

De behandeling die ze ondergaan is gericht op een terugkeer in de maatschappij. Een verlof maakt hier een onderdeel van uit. Richting het einde van het verlof zal de duur van het verlof ook verlengd worden, om weer te wennen aan de manier van leven in de samenleving. In eerste instantie zal het verlof onder begeleiding zijn. Zodra de begeleiders tevreden zijn over de voortgang, kan de patiënt onbegeleid verlof krijgen. De patiënten in de longstay voorzieningen kunnen uitsluitend onder begeleiding verlof krijgen.

Einde verlof is niet einde van de behandeling

Na het beëindigen van de begeleiding, blijft de tbs-er vaak nog wel onder toezicht. Er moet nog aan voorwaarden worden voldaan. De controle hierop wordt uitgevoerd door de reclassering. De controle na de vrijlating kan negen jaren duren.