13e ontsnapping uit Alcatraz: Morris, Anglin broers & West

Wie gevraagd wordt hoeveel ontsnappingspogingen er uit Alcatraz ooit gedaan zijn, zal waarschijnlijk een laag getal noemen – één, twee of misschien drie. Gevangeniseiland Alcatraz vlakbij de stad San Francisco zou namelijk onmogelijk zijn om vanaf te ontsnappen. Het was een zwaar bewaakte gevangenis en dan was het ook nog gebouwd op een eiland. Toch werden er in totaal veertien ontsnappingspogingen gedaan. De bekendste ontsnappingspoging van die veertien werd in 1962 gedaan. Na een lange voorbereiding zouden Frank Morris, de gebroeders John en Clarence Anglin en Allen West proberen om van het eiland af te komen en terug naar de vrijheid te keren.

De gevangenen

De dertiende ontsnappingspoging werd gepland door vier gevangenen: Frank Morris, John Anglin, Clarence Anglin en Allen West. Uiteindelijk wisten alleen Frank Morris en de gebroeders Anglin uit de gevangenis te komen – Allen West keerde terug naar zijn cel.

Frank Morris

Frank Lee Morris werd op 1 september 1926 geboren in de stad Washington D.C. Na zijn geboorte werd hij in de steek gelaten, waardoor hij opgroeide in pleeghuizen. Tijdens zijn tienerjaren raakte hij al betrokken bij criminele activiteiten. Op zijn dertiende werd hij voor het eerst gearresteerd voor het plegen van een inbraak. Nog voor hij twintig was, waren er diverse regels bijgekomen op zijn strafblad, waaronder drugsbezit en gewapende overvallen.

Volgens mensen die hem onderzocht hadden in de gevangenis, was Frank buitengewoon intelligent (zijn IQ zou 133 zijn). Zijn grootste talent was ontsnappen: tijdens een straf van zeven jaar die hij uit zat in de staatsgevangenis van Raiford in Florida, wist hij vijf keer te ontsnappen.

John en Clarence Anglin

John Anglin werd op 2 mei 1930 geboren in Donalsonville in de staat Georgia, zijn broer Clarence kwam op 11 mei 1931 in dezelfde plaats ter wereld. De broers groeiden op in Florida met nog twaalf andere broers en zussen. Elke zomer gingen ze op reis naar het noorden van het land, waar de broers leerden zwemmen in het koude water van Lake Michigan. Het waren geen schoolgangers: Clarence maakte groep 7 nog af, John kwam niet verder dan groep 5.

Al op jonge leeftijd hadden de broers problemen en tegen de tijd dat ze tieners waren, overtraden ze echt de wet. Samen met hun broer Alfred beroofden ze in de jaren 50 banken, waardoor ze diverse keren naar de gevangenis werden gestuurd. Hieruit wisten ze regelmatig te ontsnappen.

Allen West

Allen Clayton West werd op 10 september 1926 geboren in de stad New York. Tijdens zijn jeugd werd al duidelijk dat hij erg opvliegend was. Zijn voornaamste criminele activiteiten waren autodiefstal en inbraak. Hiervoor werd hij in totaal meer dan twintig keer gearresteerd en naar de gevangenis gestuurd. Ook hij wist, net als Frank Morris en de gebroeders Anglin, regelmatig te ontsnappen.

Naar Alcatraz

Allen West was de eerste van het viertal die naar Alcatraz gestuurd werd: op 14 april 1954 werd hij AZ-1130. Hij werd echter weer terug naar de federale gevangenis van Atlanta in de staat Georgia gestuurd, maar in 1958 werd opnieuw gezegd dat hij beter zijn straftijd uit kon zitten op Alcatraz, omdat hij zo vaak ontsnapt was. Op 23 juni 1958 werd hij AZ-1335.

Op 20 januari 1960 werd Frank Morris om dezelfde reden verplaatst uit dezelfde gevangenis als waar Allen West zijn straf uit had gezeten. Frank werd op Alcatraz AZ-1441. De Anglin broers kwamen als laatsten op het gevangeniseiland aan: John werd op 22 oktober 1960 AZ-1476 en Clarence werd op 16 januari 1961 AZ-1485. Ook zij werden verplaatst vanwege hun ontsnappingsgeschiedenis.

Voordat de vier naar Alcatraz kwamen, hadden ze elkaar al ontmoet in de gevangenis van Atlanta. Omdat ze alle vier al vaak geprobeerd hadden te ontsnappen, was het eigenlijk geen wonder dat ze het op Alcatraz ook wilden proberen.

Het plan

Hoewel ze alle vier graag wilden ontsnappen uit Alcatraz, ontstond het plan om weg te komen per toeval: Allen West ontdekte een los ventilatiedeksel op het dak van het cellencomplex. Het was niet met cement dichtgemaakt, dus als ze het ventilatiegat zouden kunnen bereiken, zouden ze via het dak weg kunnen komen. Met behulp van een zelfgemaakt vlot zouden ze vervolgens naar het dichtbij gelegen Angel Island kunnen gaan, daar uit kunnen rusten en vervolgens naar de plaats Marin kunnen zwemmen. Als ze aan land zouden zijn, zouden ze een auto en kleding stelen en in verschillende richtingen vertrekken.

Met het plan in hun hoofd kon het voorbereiden voor de ontsnapping beginnen. Juist door de vele voorbereidingen werd deze ontsnappingspoging zo bijzonder.

De voorbereidingen

In totaal zijn de vier gevangenen zo’n zeven maanden bezig geweest voor ze daadwerkelijk weg probeerden te komen. Ze hadden namelijk ontdekt dat er een smalle onderhoudsgang achter de cellen liep. Met behulp van gestolen gereedschap (in eerste instantie werd er gesproken over lepels, maar later werd ontdekt dat dit onmogelijk zou zijn geweest) verwijderden de mannen het cement rondom het ventilatieluik in hun cel, zodat ze de gang konden bereiken. Pleister werd geschilderd en voor het luik geplaatst, zodat niet op zou vallen dat er cement ontbrak.

Toen de mannen eenmaal in de gang konden komen, werd het iets lastiger: hoe zouden ze via de pijpen van de gang naar het dak kunnen klimmen zonder dat de bewakers hen zouden zien? Ook hier werd een oplossing voor bedacht. Met behulp van allerlei materialen die naar hen toe gesmokkeld werden door andere gevangenen, maakten ze nephoofden. De hoofden werden in huidskleur geschilderd en met haar uit de kapperszaak van het eiland beplakt. Zo leek het net alsof ze in bed lagen, terwijl ze in werkelijkheid hun ontsnapping aan het plannen waren.

Als onderdeel van het plan wist Allen West een baantje te krijgen waarvoor hij de ruimte boven de bovenste rij cellen moest schoonmaken en verven. Om zogenaamd vallend puin tegen te houden, mocht hij van de bewakers dekens ophangen. Zo was de geheime werkplaats van het viertal niet te zien en konden ze ’s nachts werken aan het volgende punt van hun plan: het vlot. Hiervoor gebruikten ze gestolen regenjassen. Ook maakten ze peddels en reddingsvesten. Om alles op te kunnen blazen, bestelde Frank Morris een instrument – een concertina. Na enige aanpassingen kon het instrument als opblaaspomp gebruikt worden.

Het laatste wat nog gedaan moest worden, was het los maken van de schroeven van het ventilatiedeksel op het dak. Toen dat gebeurd was, kon het plan in actie gezet worden.

De ontsnapping

Op 11 juni 1962 was het zo ver. Vlak nadat het sein ‘lichten uit’ gegeven was, kwamen de vier gevangenen in actie. Ze haalden hun nephoofden tevoorschijn, verzamelden alles wat ze gemaakt hadden en vertrokken uit hun cellen. Frank Morris en de Anglin broers lukte dit, Allen West kwam niet weg. Hij had namelijk een beetje cement gebruikt om het kartonnen ventilatieluik, dat het gat verborg, goed vast te zetten. Hij was bang geweest dat het gat ontdekt zou worden, maar door cement te gebruiken, kon hij nu niet weg. Tegen de tijd dat hij het karton los had, waren de andere drie al weg. Zij waren – zoals gepland – naar het dak gegaan en verdwenen.

Na de ontsnapping

Om kwart over zeven de volgende ochtend moesten alle gevangenen bij hun celdeur staan om geteld te worden. Bewakers zagen echter dat Frank Morris en de Anglin broers nog leken te slapen. Hun cellen werden opengemaakt en de nephoofden werden ontdekt. Meteen werd de gevangenis afgesloten en bewakers kamden het cellenblok uit. De FBI werd gewaarschuwd, die met bloedhonden naar het eiland kwam. De honden ontdekten een spoor van de ontsnapte gevangen: een reukspoor dat naar de kustlijn leidde.

Intussen hadden bewakers de gaten ontdekten van de vier cellen. Allen West werd ondervraagd en vertelde de details van de ontsnapping. Ook zei hij erbij dat hij alles gepland had.

In de dagen na de ontsnapping werd er intensief gezocht naar Frank Morris en de gebroeders Anglin. Ze werden echter niet gevonden, maar er waren ook geen meldingen van auto- of kledingdiefstal in de buurt. Met vrienden / kennissen in San Francisco had het drietal ook geen contact opgenomen. Driehonderd FBI-agenten en tweehonderd soldaten kamden Alcatraz en Angel Eiland uit, maar de ontsnapte gevangenen werden niet gevonden.

Aanwijzingen

Een aantal dagen na de ontsnapping werd de eerste aanwijzing in het water gevonden: een waterdichte plastic zak met daarin een aantal foto’s, een cheque van tien dollar voor Clarence Anglin en een lijst met namen en adressen. Daarna werd er een roeispaan gevonden in de buurt van Angel Eiland. Een stuk stof met knopen erin werd bij het strand van Marin gevonden en een regenjas met bloed in de haven van Alcatraz. Op 20 juni werd er in Sausalito (ten noorden van San Francisco) een stapel planken met touw eromheen geknoopt gevonden. Een maand later zou een Noorse visser in de buurt van de Golden Gate Bridge een lichaam hebben zien drijven, maar dit meldde hij pas drie maanden later. Tegen die tijd was het lichaam te ver vergaan om te kunnen identificeren. Wel wordt vermoed dat het het lichaam was van één van de gevangenen.

De lichamen van de drie ontsnapte gevangen zijn echter nooit officieel gevonden. Ook hebben ze nooit contact opgenomen met hun families. Jarenlang bleef de FBI naar het drietal zoeken tot in 1979 de zaak officieel gesloten werd. De drie werden opgeschreven als vermist en waarschijnlijk verdronken.

Verfilmd

De ontsnappingspoging van Frank Morris, John en Clarence Anglin hield de kranten lang bezig. Ook jaren later wordt er nog over de ontsnapping gesproken. ‘Hebben ze het gehaald of niet?’ Zeventien jaar na de ontsnapping werd het hele verhaal verfilmd. Clint Eastwood kreeg de rol van Frank Morris in ‘Escape from Alcatraz’. De film vertelt het verhaal vanaf het moment dat Frank aankomt op het eiland tot en met de ochtend waarop de ontsnapping ontdekt wordt.

Ook Discovery Channel heeft aandacht gehad voor het plan van Frank Morris en de gebroeders Anglin. In 2003 maakten zij een aflevering voor het programma MythBusters, waarvoor ze de ontsnapping nabootsten.

Op Alcatraz zelf wordt er ook nog steeds aandacht besteed aan deze dertiende ontsnappingspogingen. Zo zijn de nephoofden er nog steeds te zien.