Geslachtsstereotypering en modern racisme
Een van de achterliggende oorzaken van racisme is het ontstaan van stereotypen, welke zeer moeilijk uitroeibaar zijn. Ook nu nog ontstaan er problemen door stereotypering, bijvoorbeeld geslachtsstereotypering, welke moeilijk tegen te gaan zijn. Als gevolg van deze stereotypering is er ook een modern soort racisme ontstaan, waarbij stereotypering de basis vormt voor de beeldvorming over verschillende bevolkingsgroepen.
Wat is geslachtsstereotypering?
Geslachtsstereotypering is het gebruik van stereotypering rondom de verschillen tussen man en vrouw. Deze stereotypering in sekses heeft twee grote kenmerken; het eerste is dat geslachtsstereotypering over vrijwel de gehele wereld gelijk is, het tweede is dat het het gedrag van vooral volwassenen nog steeds sterk beïnvloed.
Wat activeert geslachtsstereotypering?
Geslachtsstereotypering kan door drie verschillende factoren geactiveerd worden; de waarnemer, de doelpersoon en de situatie:
Waarnemer
Niet iedere waarnemer is hetzelfde, maar er zijn een groot aantal personen welke in de rol vallen van geslachtsschematische waarnemer. Dit wil zeggen dat ze een sterke oriëntatie op de verschillen in geslachten hebben, met als resultaat dat mensen sneller veroordeeld worden die zich niet aan hun rol houden. Zo zullen deze personen sterk reageren op mannen die bijvoorbeeld aan ballet doen.
Doelpersoon
De eigenschappen van de doelpersoon kunnen geslachtsstereotypering activeren, bijvoorbeeld door personen die zelf zeer sterk aan bepaalde stereotypische vooroordelen voldoen
Situatie
In sommige situaties valt een bepaald geslacht snel op. Bijv. groep van 50 mannen en slechts 1 vrouw erbij.
Waarom blijven geslachtsstereotypen bestaan?
De reden waarom geslachtsstereotypen blijven bestaan, ondanks dat ze vaak zeer duidelijk aanwijsbaar zijn, is dat men toch geneigd blijft om illusoire correlaties te zien, waarbij men deze correlaties vervolgens sterk overschat. Tevens schrijft men automatisch gedragingen die niet aan het stereotype voldoen toe aan de omstandigheden, in plaats van de persoon. Zo probeert men onbewust het stereotype te verdedigen en wordt het onbewust versterkt. Daarnaast zou men ook kunnen stellen dat de media en de popcultuur ook een bijdrage doen aan geslachtsstereotypering.
Modern racisme
Het openlijk fanatisme jegens andere rassen is afgenomen, maar vervangen door modern racisme. Dit is een subtiele vorm van vooroordeel die zich minder snel manifesteert. Hieronder valt ook bijvoorbeeld het vooroordeel tegenover moslims dat velen bezitten. Modern racisme zit zo sterk ingeworteld in de mens dat het net zo moeilijk is om af te leren als een slechte gewoonte.
Contacten tussen de verschillende groepen kunnen stereotypen doen afnemen, maar met de volgende voorwaarden:
Er moet een gelijke status zijn van de groepen, persoonlijke interactie, streven voor een gemeenschappelijk doel en er moeten sociale normen zijn.
Gestigmatiseerde groepen
Gestigmatiseerde groepen zijn groepen die in de maatschappij negatief gestereotypeerd en gedeprecieerd worden.
Als leden van gestigmatiseerde groepen de reacties van anderen tegenover hen als een vorm van discriminatie waarnemen, kunnen ze hier voor hun zelfwaardering voordelen uithalen, en kunnen ze dit ervaren als een heropleving.
Situaties die stereotype bedreiging activeren, wekken bij personen de bezorgdheid dat anderen ook hen negatief zullen bekijken. Dit kan dus intellectuele prestaties en de identiteit van stereotype groepsleden hinderen.
De sleutel tot het veranderen van stereotypering, is het veranderen van je gedrag.