‘Je bent mooi’ ... ook wanneer de norm anders zegt

De norm voor ‘mooi’ wordt bepaald door diegene die in de media zijn. We zijn allemaal wel bekend met de modellen op de catwalk en als ze daar broodmager zijn, wordt dat de trend. Tot ergernis van menig arts, als de meisjes (vaak in puberleeftijd) deze norm aan willen nemen en richting anorexia gaan (oorzaak is nagenoeg altijd uiteraard dieperliggend).

Afwijkend zijn

Maar de voorbeelden van de norm gaan nog veel verder dan de meisjes die magerder willen zijn. De norm is ook bepalend dat mensen die daarvan afwijken er niet bijhoren. Zeker op jonge leeftijd wil nagenoeg iedereen ergens bijhoren en ‘afwijkend’ zijn is dan zeker niet gewenst.

Maar ook als je ouder bent en je bent afwijkend, volgens de norm, dan zijn er vele beroepen waar je niet aan de bak komt. Afwijkend in verband met een aangeboren afwijking, maar je kunt door sieraden, kleding, make-up, tattoo’s etc. afwijkend zijn van de norm. We zoemen hier verder in op de aangeboren afwijkingen.

Angst voor de omgeving

De meeste (volwassen) mensen kijken er niet doorheen, zijn bang voor de omgeving als er een man of vrouw met een afwijkend uiterlijk achter bijvoorbeeld een balie zit en mensen ontvangt. Dat die man of vrouw prima functioneert wordt als minder relevant beschouwd. Iemand met een afwijkend uiterlijk zal afleiden, althans dat is een vaak gehoorde opmerking. Feitelijk komt het neer op angst en geeft men de mensen aan de andere kant van de balie geen ruimte er iets anders van te vinden of er helemaal niets van te vinden, omdat deze mensen ze mogelijk wel beoordelen op kennis en kunde en niet op uiterlijk.

Van huis uit

Maar hoe het ook gaat in je leven, het begint in de beschermde omgeving thuis en daar is mooi gevonden worden een absolute must. Een sterke basis leg je thuis en als je ouders zeggen dat je mooi bent, wat ieder mens van nature ook is, dan ontwikkel je je sterker als kind. En hoewel ouders - als het goed is - geen verschil maken tussen ‘mooi’ volgens de norm of ‘mooi’ omdat je een mooi mens bent in totaliteit, is het goed voor een kind te horen dat hij/zij mooi is. Die sterke basis van huis uit meegekregen, sterkt je (positieve) zelfbeeld als kind. Of je nu voldoet aan de norm of niet.

Afwijkingen

Volgens psycholoog Abraham Binovich komen er mensen in zijn praktijk die al voordat de buitenwereld ze ‘veroordeeld’ in huis zijn veroordeeld. Enerzijds omdat ouders het moeilijk vinden dat hun kind niet volgens de norm is en ze zich daar persoonlijk schuldig over voelen, denken dat ze het uit moeten leggen of de afwijking negeren. Onder het motto: ‘als je er niet over spreekt, dan is het er niet’. Binovich heeft voorbeelden van kinderen met aangezichtstumoren, dwerggroei, baarmoederstoornissen qua ontwikkeling lichaam, extreme haargroei etc.

De kinderen, dan al veelal in de pubertijd, of zelfs als volwassene hebben niet die belangrijke basis meegekregen om een mens te beoordelen op de persoon die hij/zij is en niet alleen te oordelen op uiterlijk. Deze mensen hebben zich of ook alleen op uiterlijkheden ontwikkeld of juist helemaal niet. De balans dat je misschien niet mooi bent volgens de norm - waarbij de norm niet als belangrijk betiteld wordt - maar dat je als mens in totaliteit mooi bent, hebben ze meestal niet. Binovich is dan ook voorstander van begeleiding van ouder en kind.

Tot slot

Niets is zo gemakkelijk om mensen te veroordelen op hun uiterlijk. Feitelijk zegt het alles over deze mensen. Ook kinderen - hoe eerlijk kinderen dan ook mogen zijn - die wel conform de uiterlijke norm zijn, kunnen nog steeds respectvol reageren. Kinderen onder de loep leggen en vragen wat er aan de hand is, hoe het gekomen is, of het beter wordt etc. horen daar wel bij. Uitsluiten, verbannen, negeren hoort daar niet bij … en zegt ook iets over de ouders van deze kinderen. Opvoeden is ook respect bijbrengen en mensen accepteren zoals ze zijn.