Waarom biedt iemand wel of geen hulp?

In veel gevallen waarin een medemens om hulp vraagt, biedt niemand deze hulp aan. Vaak lopen deze situaties slecht af. Maar waarom bieden veel mensen hun hulp niet aan, zelfs niet wanneer dit wel had gekund? In dit artikel worden de volgende vraagstukken besproken:

• Welke factoren zorgen ervoor dat we niet helpen?
• Welke factoren zorgen ervoor dat we wel helpen?
• Wat is het bijstaander effect?
• Wanneer voelen we ons verantwoordelijk om te helpen?
• Wat zijn de rollen van onbaatzuchtigheid en empathie?

Welke factoren zorgen ervoor dat we niet helpen?

Er zijn een aantal factoren die er voor kunnen zorgen dat we anderen niet te hulp schieten. In het algemeen kunnen we stellen dat we niet helpen wanneer de nadelen van het helpen, groter zijn dan de voordelen. Soms kan helpen er voor zorgen dat we zelf in gevaar zijn. Misschien dat een belager van een ander individu ons ook wel belaagd als we ons mengen in de strijd. We willen geen pijn leiden. Verder vertrouwen we niet op ons eigen oordeel. Als al die andere individuen die hetzelfde aanschouwen geen aanstalten maken om te helpen, misschien schat ik de situatie dan wel verkeerd in. Misschien is wat lijkt op een gevecht, wel helemaal geen gevecht. Als ik me meng in de strijd, dan zal ik mezelf mogelijk te kijk zetten. Dat wil ik niet.

Een andere reden om niet te helpen, is de tijd die helpen mogelijk zal kosten. Wanneer je haast hebt, zit je niet te wachten op het afleggen van een getuigenis aan bijvoorbeeld de politie. Ook hebben we de neiging om mensen die niet tot onze sociale groep behoren, niet te helpen. Een heel andere reden waarom we niet helpen, is het feit dat we niet weten hoe we moeten helpen. Onze onervarenheid zou de situatie misschien alleen maar kunnen verslechteren.

De media hebben ook een invloed in ons besluit niet te helpen. Omdat we dagelijks veel ellende zien op het nieuws, en er over lezen in de kranten, raken we gewend aan geweld. Daarom worden we minder snel gemotiveerd om er iets tegen te doen.

Al met al moeten er aan een aantal criteria voldaan worden voordat we te hulp schieten:

1. We moeten eerst een situatie zien waarin iemand hulp nodig heeft.
2. Vervolgens moeten we de situatie interpreteren en ervaren als niet in orde.
3. Hierna moeten we ons verantwoordelijk gaan voelen voor de afloop van de situatie.
4. Hierop volgt dat we moeten weten hoe we op de situatie moeten reageren.
5. Tenslotte besluiten we of we wel of niet gaan helpen.

Welke factoren zorgen ervoor dat we besluiten te helpen?

Er zijn een aantal sociale normen die er voor zorgen dat mensen helpen. Allereerst heerst er de verwachting onder mensen dat je, wanneer je een ander helpt kan verwachten dat die ander jou in het vervolg ook zal helpen. Verder helpen veel mensen omdat ze verwachten dat ze voor hun hulp beloont zullen worden. Dit kan zowel materialistisch als mentaal zijn. Mentaal betekend dat mensen goed over je gaan denken, dat is goed voor je positie in de maatschappij. Verder is het zo dat mensen zich beter voelen als ze andere geholpen hebben. Ook voelen mensen zich vaak verantwoordelijk voor het verbeteren van een situatie. Soms komt het ook voor dat mensen precies weten hoe ze moeten helpen.

Er zijn ook mensen die helpen uit onbaatzuchtigheid. Zij verwachten niet dat hun hulp beloont wordt. Ze doen dit gewoon. Deze soort hulp is belangrijk wil men overleven. Mens is om die reden eerder geneigd om directe verwanten te redden, dan vreemdelingen.

Wat is het omstanderseffect?

Het omstanderseffect komt veel voor. Het betekend dat er heel veel getuigen zijn van situaties waarin in hulp vereist is. Hoe meer mensen er zijn, hoe kleiner de kans is dat er daadwerkelijk hulp geboden wordt. Dit heeft verschillende redenen, gezichtsverlies is een van de belangrijkste. Als niemand helpt, waarom zou ik dan helpen? Misschien schat ik de situatie wel verkeert in en maak ik mezelf belachelijk als ik de situatie onderbreek. Ook voelen mensen zich minder verantwoordelijk als ze weten dat ze niet de enige zijn die kijken. Het omstanderseffect is bijzonder negatief, maar verdwijnt meteen zodra er een persoon de cyclus doorbreekt en toch hulp aanbied.

Wanneer voelen we ons verantwoordelijk om te helpen?

We voelen ons verantwoordelijk om iemand in nood een helpende hand te bieden, als we het idee zijn dat we de enige zijn die hulp kan bieden. Als we denken dat we de enige getuige zijn. We voelen ons dan persoonlijk aangesproken.

Wat zijn de rollen van onbaatzuchtigheid en empathie?

Onbaatzuchtigheid of altruïsme is een van de belangrijkste redenen om te helpen. Wanneer je helpt zonder verwacht hiervan zelf te profiteren, dan zorg je er voor dat de groep waar toe je behoord een grote kans heeft om te overleven. Soms straf je andere personen. Hiervan wordt je zelf niet beter, maar de andere persoon wel, en dit is goed voor jullie beiden. Dit heet onbaatzuchtig straffen.

Empathie betekend dat je begrijpt wat de andere persoon voelt. Als je dit kunt, dan ben je eerder geneigd om te kiezen voor onbaatzuchtigheid. Hoe zekerder je je voelt, hoe eerder je empathie voelt voor een ander.