Helpt ‘sorry’ zeggen echt?

Nogal wat onderzoekers weifelen of ‘sorry’ zeggen ook daadwerkelijk helpt. Echter, het is volgens menig onderzoeker in ieder geval een smeermiddel in de omgang met andere mensen. Om er achter te komen of ‘sorry’ zeggen echt helpt voor beide partijen, moet je dieper in de mens kijken. Pas als je heel dicht bij jezelf staat, kan je eerlijk antwoorden of het ‘sorry’ ook echt gemeend is. Als het namelijk echt gemeend is, pas dan doet het wat voor mensen. Dat is overigens een proces dat automatisch verloopt. Hoe werkt een echte ‘sorry’ nu versus het smeermiddel?

Een oprechte ‘sorry’ of toch een smeermiddel?

Smeermiddel

Een goede ‘sorry’ is meer dan slechts een smeermiddel tussen gesprekspartners. Denk hierbij aan het gegeven dat je iets negatiefs tegen iemand gaat zeggen. Als je dan begint met: “Sorry dat ik het zeggen moet, maar …” dan ben je bezig iemand voor te bereiden op een negatief bericht. Als je schijnbaar iets ‘moet’ zeggen, dan leg je als het ware de schuld bij iets of iemand anders. Je kunt er namelijk niets aan doen, althans zo doe je het overkomen. Op deze manier ‘sorry’ zeggen, zet weinig zoden aan de dijk ofwel het werkt niet. Deze ‘sorry’ behoort tot de categorie smeermiddelen.

Echte verontschuldiging

Anders wordt het als je echt gemeend je verontschuldigingen aan wilt bieden. Behalve dat je dit het best persoonlijk kunt doen en niet via e-mail of app, is het ook een gevoel dat je meegeeft als je ergens echt spijt van hebt. Je hebt iets gezegd of gedaan en om uiteenlopende redenen baal je daarvan. Dat kan echt van alles zijn, van vervelend vinden dat je iemand onterecht te weinig aandacht hebt gegeven tot een belediging of iemand lichamelijke dan wel geestelijke pijn te hebben bezorgd.

Als je gevoel oprecht is, komt een ‘sorry’ wel aan. Wat niet de garantie geeft dat het ook allemaal goed komt. Dat is aan de ander. Je geeft er slechts oprecht mee aan dat je spijt hebt van wat je gezegd of gedaan hebt. Het is aan die ander om het te aanvaarden of niet. Dit kan weer consequenties voor de toekomst hebben.

Wat schiet je met ‘sorry’ zeggen op?

Behalve dat je het als fatsoensnorm kunt zien, kan het de ‘sorry’-zegger ook nog wat anders opleveren, zoals:

• Het is een oefening in nederigheid.
• Als je er goed doorheen komt, zal het je relatie met die ander zeker versterken.
• Door je oprechte ‘sorry’ uit te spreken klaar je de lucht tussen beide partijen. Er zit geen gevoel meer tussen wat behalve energie kost, ook tot nieuwe frictie kan leiden.
• Er zit ook een stuk waardering naar die ander in, want iedereen weet hoe moeilijk het is om echt ‘sorry’ te zeggen.

Wat als zich een ‘sorry’-situatie voordoet?

Er zijn enkele zaken waar je bij stil kunt staan om het proces mee vorm te geven, zoals:

• Besef dat een ‘sorry’ niet automatisch een schulderkenning is.
• Wat maakt dat je nu ‘sorry’ wilt zeggen?
• Probeer je ook een moment in die ander te verplaatsen. Wat zou het gevoel bij die ander kunnen zijn ofwel hoe zou jij je voelen in zijn/haar positie?
• Maak geen omwegen als je eenmaal zover bent om ‘sorry’ te zeggen. Zeg het gewoon zoals het is, maar altijd op een respectvolle manier.
• Zorg dat je je excuus kort houdt en bedenk er vooral geen mogelijke redenen bij.
• Als de ander je excuses accepteert, is het goed hem of haar ervoor te bedanken en laat het onderwerp verder rusten.
• Worden je excuses niet (direct) geaccepteerd, zorg dan dat je de mogelijkheid voor die ander toch open laat. Misschien heeft hij of zij gewoon wat meer tijd nodig.

Mannen versus vrouwen

Onderzoek door de Universiteit van Waterloo toont aan dat er een duidelijk verschil is tussen het ‘sorry’ zeggen van mannen versus dat van vrouwen. Mannen zeggen vrij zelden ‘sorry’ en vrouwen juist vaak, misschien wel té vaak. De achterliggende gedachten is niet dat mannen het niet uit willen of kunnen spreken, maar ze echt niet zo vaak als vrouwen denken dat ze iets fout hebben gedaan. Biologisch gezien steken vrouwen dusdanig in elkaar dat het verzorgingsaspect en in deze zeker ook de harmonie de boventoon voert. Excuses maken maakt onderdeel uit van harmonie.

Waar zeg je geen ‘sorry’ voor?

Er zijn altijd zaken waar je nooit ‘sorry’ voor zegt. Toch hebben nogal wat mensen de neiging bij bepaalde zaken het woord ‘sorry’ op voorhand in de mond te nemen. Te denken valt aan:

• Het uitspreken van je gevoel. Hierbij moet wel gezegd worden dat we het altijd over een respectvolle manier van spreken hebben.
• Niet aan iemands verwachtingspatroon kunnen voldoen.
• Kleur bekennen.
• De keuzes die je in het leven maakt.
• Je eigen grenzen die je aangeeft.

Tot slot

Het is en blijkt moeilijk voor nogal wat mensen om gewoon oprecht ‘sorry’ te zeggen. Daar staan de mensen tegenover die te pas en onpas ‘sorry’ uitspreken. Het gaat ook in deze om de balans. Als je echt ergens oprecht spijt van hebt, dan is het goed om daar ook 'sorry' voor te zeggen. Daarentegen je op voorhand verontschuldigden voor gedachten of gemaakte keuzes, gaat weer te ver. Balanceren doe je het beste door dicht bij jezelf te blijven en altijd oprechte afwegingen te maken.