Psychodramatherapie

De psychodramatechniek is een zeer doeltreffende therapie en methode voor conflicthantering. Deze kan worden toegepast zowel in het bedrijfsleven als in gezinsconflicten.

Principe

Plaats je in de schoenen van de ander

Oorsprong

De psychodramatherapie werd ontwikkeld door de Amerikaan geworden Roemeense psychiater Dr. Jacob Levy Moreno (1889-1974). Hij is de man die ooit aan Freud ongeveer zou gezegd hebben: “U behandelt de mensen in uw spreekkamer, dus uit de realiteit. Ik behandel ze op straat en in hun gezin, in hun natuurlijke omgeving.”

Het egocentrisme verbreken

De mens is geneigd in conflicten enkel, of toch voornamelijk, zijn eigen standpunt te zien. Als we ons konden verplaatsen in de ervaring van de ander, zou het probleem al half opgelost zijn. Dit is onder meer wat de psychodramatherapie beoogt.

Dubbel resultaat

Wanneer het psychodrama, in haar eenvoudigste vorm, wordt gespeeld door twee personen die elkaars rol spelen, gaat elk bijna letterlijk in de schoenen van de ander staan, maar ook zien hoe de ander hem waarneemt. Laten we als voorbeeldcasus de relatie nemen tussen een vader en zijn zoon. De vader komt hulp vragen voor het onaangepast gedrag en de opstandigheid van zijn zoon. Na ze elk apart te hebben gehoord, kan de psychodramatherapeut ze tegenover elkaar opstellen, waarbij ze elk de rol van de ander gaan spelen. De vader gaat nu de rol van de zoon spelen en omgekeerd.

De ander beleven

Door even in de schoenen te staan van zijn vader, zal de zoon worden geconfronteerd met een zoon die altijd nee zegt en in alles tegendraads is. Zo zal hij beseffen hoe moeilijk zijn vader het met hem heeft. De vader die even zoon mag spelen, krijgt nu een vader tegenover zich, die zich enkel kan uiten in “dat mag niet” wanneer het leuk is en “je moet”, wanneer hij ergens helemaal geen zin in heeft. Op die manier krijgen ze er allebei begrip voor, hoe moeilijk de positie van de ander wel is.

Jezelf zien door de ogen van de ander

Aan de andere kant zal de vader die zijn zoon vader ziet spelen, inzicht krijgen over de perceptie die zijn zoon van hem heeft. “Zo kom ik dus over bij mijn zoon!” De zoon wordt geconfronteerd met de karikatuur die zijn vader van hem maakt, maar die voor die vader wellicht waarheidsgetrouw is.

Psychodrama per twee of in groep?

De therapeut kan in zijn praktijk de psychodramatechniek gebruiken om een spanning tussen twee personen op te lossen. Enkel die cliënten worden dan in het proces betrokken. Vaak echter wordt psychodrama als een bijkomende techniek geïntegreerd in een of andere groepstherapie.

Psychodrama als toneel

Psychodrama kan echter uitgroeien tot echt toneel. De verschillende deelnemers kiezen zelf de rol die ze willen spelen. Ze schrijven samen de script en uiteindelijk wordt het stuk, of de reeks eenakters, voor een klein publiek opgevoerd. De werking is hier anders. Het is niet meer de therapeut die de cliënten tegen elkaar uitspeelt, maar ieder die zijn eigen rolletje mag kiezen en feedback krijgt van de medespelers en van het publiek. Voor veel mensen is het bevrijdend om eens een boef te mogen zijn, of zijn partner er uit te zetten, of eens goed te mogen schelden of huilen.

De geritualiseerde ervaring

Met deze techniek kan men op een geritualiseerde manier een aantal ervaringen opdoen, die in het dagelijks leven niet kunnen of niet mogen, maar toch kunnen bouwen aan onze persoonlijkheid of oude problemen verwerken.