Destructiviteit het beste middel tegen negativiteit?

Bijna iedereen voelt zich wel eens ongelukkig, gedeprimeerd of somber. De een heeft er meer last van dan de ander. We gaan met deze gevoelens heel verschillend om. De een negeert zijn gevoelens, de ander gaat positieve dingen doen, weer een ander grijpt naar verdovende middelen en zo zijn er nog tientallen manieren om met negativiteit om te gaan. Maar waarom is er een grote groep mensen die destructieve oplossingen zoekt voor moeilijke gevoelens? Werken deze manieren dan zo goed?

Manieren van omgaan met moeilijke gevoelens

In de geschiedenis zien we dat mensen compleet verschillende manieren hebben "bedacht" om met negatieve gevoelens om te gaan. Het blijkt dat we er erg goed in zijn om onszelf en anderen zwart te maken. Dat hoeft nog niet eens te zijn door het hardop te zeggen. In ons hoofd kunnen we alles erg negatief maken. We praten onszelf de put in. Dit doen we vooral als we iets meemaken (klein of groot) wat we moeilijk vinden. Het is alsof we soms de positiviteit compleet uitschakelen. Dit gebeurd vooral bij mensen die in hun opvoeding en in de maatschappij veel met negativiteit zijn geconfronteerd. Degenen die hier minder mee te maken hebben gehad, of hebben geleerd positief te kijken, hebben hier minder last van. Zij zijn eerder geneigd om genuanceerd naar dingen te kijken, afleiding te zoeken, erover te praten of zichzelf op andere manieren in een wat positievere stemming te brengen. Helaas is het merendeel er erg goed in om juist vervelende dingen tegen zichzelf te zeggen. Waardoor het nog erger wordt dan het al was. Dan zijn daarin nog drie verschillende groepen. De ene groep is extern gericht en projecteert zijn of haar woede/verdriet op de buitenwereld. De andere groep is intern gericht, wat inhoud dat je de woede/het verdriet op jezelf richt. Het is maar net welke manier het voor jou als persoon het dragelijkst maakt. Natuurlijk is er ook nog de groep die het zowel op zichzelf als op de buitenwereld richt.

Destructieve gedragingen toepassen

Er zijn verschillende dingen die we inzetten, die destructief zijn, om onszelf te helpen. Vooral vrouwen kunnen de neiging hebben om de stad in te gaan en te veel geld uit te geven. Op deze manier "kopen" zij zichzelf gelukkig. Dit klinkt niet als destructief, maar werkt bij de meeste mensen maar kort, en de teleurstelling, na het zien van een bankafschrift, komt al gauw. Zo kiezen anderen ervoor om tegen de stress nog maar wat extra te roken. Men gaat ook wel in zijn bed liggen en raakt vervolgens in een negatieve denkspiraal. En er mensen die alles proberen te verdringen door ervoor weg te lopen. Dit richt onbewust schade aan, die later vaak toch zichtbaar wordt. Ook zijn er zeer veel mensen die hun emoties erg vergroten door hun destructieve gedachtes. Dit maakt het erger en zorgt bijvoorbeeld voor ruzies met anderen. Verder is het bekend dat negatieve ervaringen, gedachtes en gevoelens je vaak terug brengen naar oud zeer. Dit zorgt ervoor dat het overzicht zoek raakt en het probleem groter wordt en er zelfs problemen bijkomen. Verder kennen we natuurlijk de mensen die naar de medicijnen, alcohol en drugs vluchten. En zelfs is er een groep die te veel of te weinig gaat eten, waar grote problemen uit voort kunnen vloeien. Wat ook meer gebeurd dan we denken is dat mensen zichzelf beschadigen. Bijvoorbeeld door zichzelf te krassen of snijden, maar ook door zichzelf te branden, slaan, haren uit te trekken of tegen de muur te bonken. Sommige mensen kunnen ineens alle remmen loslaten; de stad ingaan, zichzelf volgieten met drank en met de eerste de beste het bed in stappen. Helaas kennen we ook nog een groep die zichzelf afzondert. Deze personen komen dus alleen nog met zichzelf of soms enkele anderen in contact. Waardoor de positiviteit en de activiteit ver te zoeken zijn, en dus ook moeilijk te vinden/toe te passen zijn.

Waarom een destructieve oplossing?

Maar waarom doen wij dit? Zijn we dan grotendeels allemaal verkeerd opgegroeid? Met verkeerde ideeën en patronen? Of werken deze manieren gewoon het best? De reden dat we destructief gedrag toepassen is vooral dat het vertrouwd geworden is. We hebben het leren kennen, het werkt (en meestal snel), dus we blijven het toepassen. Maar soms werkt het ook helemaal niet. Denk hierbij aan de groep mensen die gaat piekeren of degenen die zichzelf afzonderen. Vaak blijf je hierdoor alleen maar langer in je problemen hangen. De andere manieren die hierboven genoemd worden, zijn gedragingen die je snel kan uitvoeren en die snel werken, maar helaas ook kort. Denk hierbij aan de vrouw of man die naar de alcohol grijpt. Even voelt men zich goed; rustiger. Maar de volgende dag komt de kater meestal om de hoek kijken. En het probleem of de problemen komen ook vaak terug. Ruzie maken met iemand, kan even ontladen, maar later voelt men zich schuldig en heeft er weer een probleem bij. Toch kiezen veel mensen voor de oplossing die snel en goed werkt. Helaas zijn dit vaak destructieve gedragingen. Maar waarom kiest men dan ook voor het in bed liggen? Dit komt doordat dit ook een vertrouwde manier kan zijn, die over het algemeen jong aangeleerd is. Moeilijke gevoelens zetten een mens aan om iets veiligs en vertrouwds te zoeken. Als dit destructief is, zal dat dus toegepast worden. Als dit afleiding zoeken en erover praten is, zal dat toegepast worden. Deze positieve oplossing wordt helaas minder vaak gekozen dan een negatieve manier. Dit vooral omdat de destructieve gedragingen snel en het best werken.

Is het mogelijk om voor positieve oplossingen te kiezen?

Mensen die geleerd hebben om constructief met emoties om te gaan, hebben een voorsprong. Zij kiezen uiteraard ook sneller voor positief gedrag. Toch is het niet onmogelijk om aan te leren constructieve, langer werkende oplossingen toe te passen. Voor de een is dit makkelijker aan te leren dan voor de ander. Stom gezegd gaat het om ontdekken en aanleren van deze gedragingen. Er zijn veel mensen die hier therapie voor nodig hebben. Dat heeft te maken met de persoonlijkheid, opvoeding, temperament, emotionele stabiliteit en zo zijn er nog meer factoren die meespelen. Maar net zoals je bepaalde gedragingen aan kan leren, kan je ze ook weer afleren en nieuwe manieren uitproberen. Het vraagt soms veel tijd en vaak aanmoediging van andere mensen. Er zijn er een heleboel die dit dus ook niet alleen kunnen. Het is dus niet verkeerd om over je manieren van emotieregulatie in gesprek te gaan. Het is zelfs een aanrader! Want uiteindelijk willen we allemaal dat we ons weer wat gelukkiger gaan voelen.