Stalking, de duivelse schaduw

Stalking, de duivelse schaduwJaarlijks zijn tienduizenden vrouwen de prooi van een stalker die in zijn obsessie tot elke prijs gaat om de aandacht van het slachtoffer te behouden of te verkrijgen. Met de komst van Internet is er ook een toename van het zogeheten 'cyberstalken' waarbij de stalker zijn slachtoffer onder meer bestookt met ongewenste e-mails. In de meeste gevallen is de dader een man die zijn frustraties omtrent een verbroken relatie niet kan laten rusten. Hoe pak je een stalker aan?

Wat is stalking?

In Nederland worden naar schatting maar liefst tussen de zeventigduizend en tweehonderdduizend mensen jaarlijks slachtoffer van een stalker (Cijfer: Stichting Criminaliteitbestrijding Nederland). 80% van de slachtoffers is vrouw. Stalking of het Nederlandse woord belaging is het opzettelijk en structureel lastigvallen van iemand waardoor diegene zich langzamerhand in haar vrijheid en veiligheid voelt aangetast. Dit kan op alle mogelijke manieren gebeuren, maar door de sterke opkomst van het Internet is de toename van cyberstalking indrukwekkend te noemen. De stalker die vaak obsessief van aard is, probeert in alle gevallen de controle over het slachtoffer te krijgen en reacties uit te lokken. Het gedrag kan maanden of jaren blijven aanhouden.

Wanneer is er sprake van stalking?

In het algemeen lastig vallen door:
  • Aanhoudend ongewenste brieven, e-mails, telefoontjes, faxen en sms'jes die na verzoek tot stoppen niet ophouden.
  • Opwachten bij voordeur, werk, feesten of andere plek waar je mogelijk kunt worden gezien.
  • Letterlijk achtervolgen van slachtoffer.
  • Bespieden van slachtoffer door bijv. ramen.
  • Bedreigingen, chantage, wraak, ook richting familie en werkgever van slachtoffer.
  • Sterk manipulerend gedrag zoals dreigen met zelfmoord en moord.
  • Sturen van cadeaus of bestellingen doen uit naam van het slachtoffer.
  • Laster: verspreiding van leugens en roddels over slachtoffer bij bijvoorbeeld familie, collega's en vrienden met de bedoeling je te isoleren van je omgeving.
  • Het laten bezorgen van grafkransen, plaatsen van rouwadvertenties en het voor laten rijden van een begrafenisauto bij het huis van het slachtoffer.
  • Beschadigen, vernielen en verplaatsen van eigendommen van het slachtoffer.
  • Bij instanties onder valse voorwendselen informatie inwinnen over het slachtoffer.

Wat zijn de risico's van stalking?

Stalking verstoort het leven van het slachtoffer. Sommigen durven niet meer uit hun huis te komen of naar hun werk te gaan. Anderen worden belemmerd in het aangaan van nieuwe relaties of kunnen niet meer goed functioneren in hun gewone dagelijkse activiteiten. Slachtoffers lijden aan spanningen, depressie, onrust en soms zelfs een posttraumatische stressstoornis na alle ervaringen. Bij de gevaarlijkste groep stalkers, de ex-partners die niet kunnen verkroppen dat de relatie verleden tijd is, is er een risico op geweld ten aanzien van het slachtoffer. Indien de dader ook tot laster overgaat kan dit leiden tot een geruïneerde reputatie van het slachtoffer omdat er altijd mensen zijn die menen dat er een kern van waarheid zit in roddels/leugens. En tenslotte kan stalken bij het slachtoffer leiden tot verhuizingen, het veranderen van baan en het verbreken van nieuwe relaties.

De Nederlandse Wet over stalking

Wetboek van Strafrecht, Artikel 285b
[OLIST]Hij, die wederrechtelijk stelselmatig opzettelijk inbreuk maakt op eens anders persoonlijke levenssfeer met het oogmerk die ander te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden dan wel vrees aan te jagen wordt, als schuldig aan belaging, gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of een geldboete van de vierde categorie.
Vervolging vindt niet plaats dan op klacht van hem tegen wie het misdrijf is begaan.[/OLIST]

Verschillende typen stalkers

De afgewezene
De helft van de stalkers valt in deze groep van meest persisterende stalkers. De stalker kan niet verdragen dat hij bij een verbroken relatie is afgewezen, en gaat er soms vanuit dat het slachtoffer nog steeds van hem houdt. Persoonlijke frustraties en verwerkingsproblemen maken het onmogelijk voor de dader om te accepteren dat de relatie werkelijk voorbij is. Het motief bij dit type is dan ook herstel van de relatie of wraak nemen voor de afwijzing. In alle gevallen houdt het stalken in dat de relatie voor de dader nog 'leeft'.

De fan
In 5% van de gevallen betreft het een uit de hand gelopen adoratie voor een beroemdheid bijvoorbeeld een popster. Deze naar intimiteit hunkerende stalker hanteert de typische uitdrukking dat hij en zijn slachtoffer bij elkaar horen en doet er alles aan om dat voor elkaar te krijgen. De dader denkt dat als hij het maar lang genoeg probeert, het slachtoffer uiteindelijk voor hem zal vallen. Meestal zijn het contactgestoorde stalkers die nooit een relatie hebben gehad.

De eiser
Een derde van de stalkers valt in deze categorie van mannen die menen recht te hebben op een relatie. Door middel van stalking proberen ze een relatie ' op te eisen '. Vaak zijn het mannen die geen idee hebben hoe ze op een normale manier een relatie kunnen krijgen. Meestal gaan ze van slachtoffer naar slachtoffer in hun pogingen een relatie af te dwingen. Bij weerstand van het slachtoffer kan de 'eiser' gewelddadig worden.

De wraakzuchtige
De stalker meent dat hem onrecht is aangedaan en probeert op rancuneuze wijze het leven van het slachtoffer, bijvoorbeeld op het werk, te beheersen. Vaak staat het slachtoffer bij dit type symbool voor alle mensen die de wraakzuchtige in het verleden onrecht zouden hebben aangedaan.

De cyberstalker
Dit kan een volslagen onbekende zijn die zonder specifiek einddoel via fora, chatrooms en e-mails het slachtoffer angst probeert aan te jagen. Dit type stalking neemt schrikbarend toe. De cyberstalker opereert vanuit de anonimiteit die cyberspace biedt en kan op eenvoudige wijze zijn 'spel' spelen, in de vorm van het continu lastigvallen van zijn vaak meerdere slachtoffers, het versturen van virussen, het stelen van nicknaam en/of echte naam van het slachtoffer met de bedoeling schade aan te richten en het opsporen van het IP-adres van het slachtoffer met het doel de werk- of huiselijke omgeving van het slachtoffer na te gaan. Het stalken kent vele uitingen zoals het gebruiken van obscene of dreigende taal, persoonlijke beledigingen, ongepaste en uitdagende berichten op messageboards met de bedoeling deze boards te ontwrichten en nog vele andere vormen.

Voorts bestaan er mengvormen van bovengenoemde soorten stalkers.

Wat doe je eraan?

  • Reageer altijd duidelijk. Zodra je merkt dat het belagen een feit is geef je in korte bewoordingen aan dat je geen prijs stelt op (verder) contact. Ga geen onderhandelingen aan maar zeg bijv. ' Ik wil dat je stopt mij te mailen.'
  • Ga niet in op verzoeken om je belager te ontmoeten.
  • Maak niet de fout om na het dertigste telefoontje maar op te nemen, de dader denkt dan immers dat hij gewoon dertig keer moet bellen om in contact te komen en de eenendertigste keer is raak.
  • Verwijder persoonlijke informatie op profielen op Internet.
  • Stel je omgeving op de hoogte van de praktijken van de belager en laat ze geen informatie over jou doorgeven aan de stalker.
  • Als de stalker opbelt laat je iemand anders opnemen of je neemt niet op. Schakel de telefoon niet uit.
  • Bewaar brieven, e-mails en voicemails als bewijs en maak een dossier van gebeurtenissen aan.
  • Maak notities van sms'jes en de inhoud, plus datum en tijd.
  • Parkeer op veilige en goed verlichte plaatsen.
  • Verander je routine en je reisroute naar werk en huis dus wees onvoorspelbaar.
  • Reis liefst samen met anderen.
  • Beveilig deuren en vensters en installeer sloten, laat eventueel de bestaande sloten vervangen.
  • Neem een persoonlijk alarmsysteem en/of videobewakingssysteem in huis.
  • Neem een geheim telefoonnummer en ander e-mailadres.
  • Laat telefoonverbinding van dader afsluiten. Dit gebeurt na herhaalde klachten.
  • Zelfverdedigingscursussen verhogen je eigenwaarde en zelfrespect en zorgen ervoor dat je je minder laat intimideren door de dader.
  • Een waakhond kan ongewenste bezoekers afschrikken.
  • Melding maken bij de politie of officieel aangifte doen dat tot contactverbod van de dader leidt.

Preventie bij cyberstalking

  • Noem online niet je huisadres en telefoonnummers.
  • Neem geen uitdagende en/of geslachtsgebonden nicknaam en/of e-mailadres.
  • Vermijd persoonlijke handtekeningen bij je uitgaande e-mails.
  • Blokkeer en negeer ongewenste gebruikers op fora en in chatrooms.
  • Gebruik je intuïtie en waak voor mensen die te mooi zijn om waar te zijn.

Recht op rust

Als je gestalkt wordt hoef je dat niet te accepteren. Stalken is sinds 2000 strafbaar en sinds dat jaartal zijn er circa tweeduizend mensen door de rechter veroordeeld. Gelukkig hoeft er niet langer gewacht te worden tot er geweld wordt gebruikt en wordt het recht op rust wettelijk erkend. Grofweg kun je twee kanten uit als je gestalkt wordt, negeren of bestrijden. Negeren heeft het risico dat de dader denkt dat je het stalken aanvaardt omdat je er niet tegenin durft te gaan. Het beste is in alle gevallen om je grenzen duidelijk te bepalen en hier niet vanaf te wijken. De aanpak van een stalker vergt soms veel tijd en energie maar is op den duur lonend.

"Everything is alright in the end. If it's not alright, it's not the end."
© 2007 - 2025 Astrid-d-g, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.
Bronnen en referenties
Reacties
Geenidee, 03-01-2016
Hallo,

Hier mijn verhaal; ook ik heb een vervelende stalker die wel heel dichtbij woont. Hij achtervolgt mij in de supermarkt en ook als ik buiten ben. Overal duikt hij op en als ik hem zie probeer ik altijd weg te gaan zodat hij mij niet ziet maar helaas hij ziet mij altijd en overal. Net alsof hij gevoel tentakels heeft gericht op mijn stappen in het leven waar dan ook. Ik vind het een engerd een viezerd maar hij lijkt helemaal gek te zijn op mij. Verschillende keren laten merken totaal GEEN interesse te hebben maar hij luistert niet en gaat maar door met aandacht vragen. Laatste keren ook duidelijk uitgesproken dat hij mij met rust moet laten en ook dat doet hij niet, nee hij wordt zelfs nog opdringeriger. Het is een gelegenheid freak, overal waar een reden voor is om dichterbij te komen, zogenaamd onschuldig pakt hij aan als een gerichte kans om zo dichterbij mij te komen. Je zegt gedag (omdat het een beleefdheid vorm is) hij plakt er gelijk een intieme groetvorm aanvast bv; hoi meis. Dan denk ik meis? Zeg aub alleen gedag. Vanuit daar ben ik hem gaan negeren maar ook hier ziet hij gelegenheid in en komt vragen waarom ik hem negeer? Hoeveel moet ik nog aangeven dat hij mij oprotten? Ik heb echt geen idee.

Bedankt dat ik hier mijn verhaal mocht doen en als iemand advies heeft of ervaring en waarbij het goed werkte, dan graag een tip hoe dit vieze opdringerige gek aan te pakken want hij wordt erg vervelend en kan er ook geen afstand van nemen omdat hij heel dichtbij woont. Hij vertoont steeds gekkere trekken en ben er van overtuigd dat hij mijn:NEE. Gewoon niet accepteert.Reactie infoteur, 11-01-2016
"To be the object of someone's obsession is horrible." ~ Tippi Hedren
Nathalie, 06-09-2012
Ik en mijn vriend zijn nu bijna 3 j samen en gaan volgende zomer trouwen. Hij heeft een kind van 9 uit zijn vorige relatie. Hij en zijn ex zijn nu 7j uit elkaar. Toch vindt zij het gebruikelijk om meerdere keren per week banale smsjes te sturen naar hem zogezegd voor het kind. In het begin dat wij samen waren heeft ze ons persoonlijk aangevallen voor een vol terras in bijzijn van zijn dochter. Mij heeft ze tientallen priveberichten gestuurd via facebook om hem slecht te maken en mij van alles door te steken met hun dochter. Ook naar mijn moeder heeft ze al berichten gestuurd via facebook. Op hun dochters verjaardag heeft ze gans mijn gebuurte in rep en roer gezet in bijzijn van onze familie, vrienden, buren en nog andere kindjes. Als zij haar zin niet krijgt omwille uurregeling van het kind dan chanteert ze ons en krijgen wij het kind gewoon niet mee. Wij zijn hiervoor al naar de politie geweest maar niets helpt. Nu hebben we onze advocaat ingeschakeld om een procedure op te starten voor co ouderschap, al heb ik mijn twijfels dat het lastig vallen dan zal stoppen. Ze gebruikt het kind om ons lastig te vallen.Reactie infoteur, 07-09-2012
Hi Nathalie, wat een naar verhaal. Een duidelijk bewijs dat jaloezie mensen tot waanzin kan drijven. Hopelijk zal er straks een positieve verandering komen, want dat dit moet stoppen is helder. Misschien heb je nog iets aan het artikel. Sterkte in elk geval met deze zaak, A.
Carola van den Blink, 15-07-2012
Heb het aandachtelijk gelezen maar denk dat deze woorden erg makkelijk is gezegt dan gedaan ik wordt al 4 jaar gestalkt en politie kan niets geen bewijzen genoeg maar dan nog het is niet alleen het achtervolgen het weten dat iemand of die twee er vaak zijn erg beangstend. Negeren is geen optie als ze aan je zitten, en dan net niet genoeg voor dna erg lastig. wat moet ik nu dan?Reactie infoteur, 16-07-2012
In het artikel staat uitgebreid beschreven hoe je een stalker aanpakt. Grt, A.
Ziz, 27-04-2012
Mijn ex-vriend bedroog me, ging toen zelf weg zonder dat ik toen wist waarom en nadat ik erachter kwam dat hij me bedroog, wilde hij op hangende pootjes terug, wat ik geweigerd heb. Intussen was het bedrijf financieel leeggeplunderd, uit het huis al zijn spullen weggehaald, inclusief vele gemeenschappelijke spullen en toen begon het stalken. Eieren, slagroom tegen ramen en deuren, 's nachts op de ramen slaan, werkgever lastig vallen, op me in rijden, kopen onder mijn naam, de dierenbescherming op me afsturen, banden van auto leegsteken, mijn kinderen aanschrijven hoe slecht ik ben, de deur inrammen en de vele smsjes, telefoontjes en vuilsprekerij op internet. Zelfs zijn huidige vriendin zit naast hem in de auto als hij weer eens langs mijn huis/werk rijdt. Hoe ziek… Ik reageer nergens op, geeft hem alleen maar bevestiging als ik zou reageren. Na 2, 5 jaar is hij nog steeds bezig. Zijn straf, na de vele verhoren, zelfs na getuigeverklaringen? 20 uur taakstraf en 10 uur agressie-therapie. Wat een rechtstaat. Deze man gaat vrij-uit en leeft erop los en mijn kinderen en ik leven nog steeds met continue 'achteromkijken'.Reactie infoteur, 28-04-2012
Wat een drama!
Krissie, 11-04-2012
Het valt mij op dat er nog steeds mensen slachtoffers van stalking adviseren om niks er aan te doen. Dit irriteert mij werkelijk mateloos. Ik ben zelf ook slachtoffer geweest, werd gestalkt en bedreigd door mijn ex. Met de bewijzen die ik in het begin had (na een week ) ben ik naar de politie gegaan en vervolgens aangifte gedaan. Na verloop van tijd kreeg ik uiteraard nog steeds bedreigingen, mailtjes, tig telefoontjes en smsjes, ik stond overal op internet met foto's telefoonnr, zelfs mijn adres. Elke keer als er weer iets bij kwam ben ik terug naar de politie gegaan om een melding te maken, een aanvulling op de aangifte die er al was. Zij hebben een ander korps in nl gevraagd om bij hem langs te gaan met een waarschuwing, uiteraard luisterde hij niet en ging door. Toen is hij opgepakt voor 2 dagen voor verhoor, er zijn invallen gedaan in zijn huis. En nu ongeveer anderhalf jaar later komt er een rechtzaak. Hij zal worden gestraft voor zijn daden.

Dus lieve mensen geef niet op hoe erg het ook is, en ik ken het gevoel dat je soms de moed wil opgeven maar asjeblieft DOE ER IETS MEE.Reactie infoteur, 12-04-2012
Hi Krissie, waarvan akte! Groetjes, A.
Jim, 10-03-2012
Ik wil alleen maar reageren op jullie teksten waar ik uit op moet maken dat stalkers mannen zijn, nou geloof mij, andersom gebeurd het ook en heb je als man ook nog eens het probleem dat niemand het iets interesseerd. Reacties als "wees blij dat je zoveel aandacht krijgt" kun je niet veel mee en vrouwen kunnen nog veel doortrapter zijn als mannen!Reactie infoteur, 10-03-2012
In het artikel staat duidelijk het volgende: "In Nederland worden naar schatting maar liefst tussen de zeventigduizend en tweehonderdduizend mensen jaarlijks slachtoffer van een stalker (Cijfer: Stichting Criminaliteitbestrijding Nederland). 80% van de slachtoffers is vrouw."
Er zijn dus 20% mannelijke slachtoffers van vrouwelijk gestalk, wat neerkomt op vele tienduizenden. Dat is een grote groep, maar relatief klein in vergelijking met het aantal vrouwelijke slachtoffers. A.
Marga, 11-02-2012
Ik sinds een week lastig gevallen door mijn ex man, we zijn al bijna 2 jaar gescheiden. ik dacht dat we wel goed met elkaar om konden gaan ondanks dat we gescheiden waren en dus nog gewoon samen op bezoek bij de kinderen vond ik geen probleem. ik heb alijd van het goede uit willen gaan wist wel dat hij wat onberekenbaar was maar we hebben wel een relatie van 30 jaar gehad dacht dat dat ook wel wat zei. maar sinds een week geleden heb ik iemand leren kennen waar ik mischien wel mee verder wil dus alleeen maar gepraat. ik heb hem dus ook gezegd dat ik hem niet meer wilde zien en dus ook niet samen naar de kinderen, nu heb ik de pech dat hij mij niet met rust wil laten, hij heeft mij ook in ons huwlijkal jaren geen aandacht geven en komt nu opeens met het zielige verhaal dat hij nog steeds van mij houd. ik weet dat hij nu door heeft dat hij geen controle meer over mij heeft en dat hij daar niet mee kan om gaan. voel voor hem heelemaal niks meer nu mischien alleen nog haat eigenlijk zit ik niet zo in elkaar maar ik wil maar een ding en dat is rust van hem. wil eindelijk mijn eigen leven als dat met een andere partner is is het oke maar is het niet zo is het ook goed. ik wil rust en niet bang zijn wat moet ik doen.Reactie infoteur, 12-02-2012
Hi Marga, dit artikel gaat over stalking, maar jij zegt helemaal niet hoe je wordt lastig gevallen. Kennelijk is je ex-man geschokt nadat hij hoorde dat je een ander had ontmoet. Maar waarom heb je je ex daar meteen over ingelicht… je kent die ander pas een week! Kortom, haal bij hem geen oude wonden open. Je bent je ex niets verschuldigd, ook geen informatie over andere mannen. Ook hoef je hem niet mee te delen dat je niet meer samen met hem bij de kinderen wilt zitten. Dat is een zaak tussen de kinderen en jou, en hij moet zijn eigen regelingen met de kinderen treffen. Rust krijg je door nu consequent niets meer van je te laten horen. De kinderen inlichten over de stand van zaken kun je beter wel doen. Sterkte, A.
Bezorgde Ouders, 10-01-2012
Mijn zoon van 14 wordt lastig gevallen door berichtjes die op zijn hyves-profielfoto worden geplaatst, ondanks de zender op de blokkeerlijst te hebben geplaatst.
Mijn zoon heeft al een paar keer een ander account gemaakt. Maar via een vriend van hem komen ze toch weer achter zijn hyves… De dader is de nieuwe vrouw (43 jaar) van zijn opa (69 jaar). Wij, en ook onze zoon, hebben duidelijk kenbaar gemaakt dat we geen enkel contact willen. Ondanks dit blijven ze hem lastig vallen. Ze vragen zelfs of hij niet eens langs wil komen… Het zijn geen bedreigingen, maar telkens allerlei smylies, en korte berichtjes zoals leuke foto etc etc. Wij hebben geïnformeerd bij de politie, maar die doen niets zolang er geen strafbare feiten worden gepleegd zoals bedreigingen.
Hyves is op de hoogte. Ondanks dit blijven ze dus berichtjes plaatsen via zijn profielfoto. Deze is voor iedereen zichtbaar, ook al staat diegene op de blokkeerlijst.

Wat kan ik hier nu aan doen? Het recht in eigen hand nemen? Het liefst zou ik ze keihard willen terugpakken. Ik zou al hun "hyves vrienden" kunnen aanschrijven om dit gedrag kenbaar te maken, ik zou ze bij hun huis kunnen "terugstalken". Wie weet raad?Reactie infoteur, 11-01-2012
Hi Bezorgde Ouders, iedereen is daar kennelijk vrij om berichtjes te plaatsen, maar wel vervelend dat je die niet handmatig kunt verwijderen. Let wel: Iemand die berichten plaatst (en het zijn nog aardige ook!) terwijl je deze op de blokkeerlijst hebt gezet, is nog geen stalker. Het beste is om er geen aandacht aan te besteden, want dat is waar het de dader om te doen is. Groetjes, A.
Waren Gelukkig, 06-01-2012
Ik en mijn vriendin en kenissen nu ook. hebben ook al 3 jaar last van een stalker! maar we weten echt niet wie het nou kan zijn? waar kan ik mijn verhaal kwijt? ik heb wel meer dan 1000 sms bewaard en honderden emails en heb 5 ip adressen?dit gestalk heeft onse relatie nu tot bijna aan het einde gebracht, ik loop bij huis nu in de ziekte wet door hardkloppings en stress enz door dit alles, kan de politie er wat mee doen en hoe lang duurt het dan dat zon zieke gast is gepakt?

kan iemand iets achterhalen zoals een hotmail adres en via de ip adressen die ik heb?

vgr. en alle slachttoffers sterkte!Reactie infoteur, 07-01-2012
Hi Waren Gelukkig, helaas zeg je niet wat zoal de inhoud van die berichten is. Stalking is strafbaar, dus je kunt altijd aangifte doen. Bewijsmateriaal is natuurlijk nuttig. Hoe de politie verder te werk gaat kun je het best aan hen zelf vragen, dit ook wat betreft de IP-adressen van waaraf de ongewenste mails zijn verzonden. Sterkte, A.

Warning: Undefined array key "gebruikersnaam" in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php on line 246

Deprecated: strtolower(): Passing null to parameter #1 ($string) of type string is deprecated in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php on line 246

Fatal error: Uncaught Error: Undefined constant "datum" in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php:249 Stack trace: #0 /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/index.php(82): include() #1 {main} thrown in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php on line 249