Het fenomeen eigenwaarde

Over eigenwaarde horen we steeds meer, het belang en waarom we eigenwaarde ook vaak foutief beoordelen. Maar als je het een aantal mensen heel concreet vraagt, kan niet iedereen je antwoord geven. Wat is eigenwaarde eigenlijk en waarom is het belangrijk?

Betekenis

Het ene (online-) woordenboek heeft er wat meer woorden voor nodig dan het andere, maar feitelijk kom het allemaal neer op “zelfrespect” of “eigendunk”. Wat weer niet voor iedereen even duidelijk is. Bovendien, en dat is niet geheel onbelangrijk, heeft “eigendunk” onterecht een negatieve nasmaak bij nogal wat mensen.

Enkele voorbeelden hoe het op de verschillende websites uitgelegd wordt:

• Het is het beeld dat een mens op emotioneel niveau van zichzelf heeft, zonder daarbij redelijk of logisch te zijn.
• Voor het welzijn van een mens is het belangrijk dat hij/zij tevreden is met zichzelf is.
• Eigen mening dat je wat waard bent en iets betekent, los van hoe anderen over je denken.
• Gevoel van eigenwaarde is gevoel van hetgeen men waard is.
• In de overtuiging zijn dat je waardevol bent, zonder arrogantie of zelfingenomenheid.

Is het hetzelfde als “zelfvertrouwen”?

Om maar direct het antwoord te geven … nee, het is niet hetzelfde. Eigenwaarde of respect voor jezelf heeft een verwijzing naar datgene wat je jezelf waard vindt vanuit de persoon die je bent, waar je voor staat … feitelijk je inborst. Zelfvertrouwen is het gevoel wat je over jezelf ervaart en kan zomaar veranderen. Je uiterlijk kan je enig moment plots tegenvallen of er doet zich een situatie voor wat je zelfvertrouwen ondermijnt. Eigenwaarde gaat een laag dieper.

Het probleem rond eigenwaarde

Wat je bij menigeen gedurende het leven ziet gebeuren is dat eigenwaarde verwisseld wordt met andere zaken die van buiten komen. Eigenwaarde komt puur uit jezelf, maar als je bepaalde verworvenheden in het leven hebt die je een gevoel geven, kan het aangezien worden voor eigenwaarde. Denk bijvoorbeeld aan je carrière die voorspoedig gaat en je je een groot huis, meerdere luxe auto’s en allerlei vakanties kunt veroorloven. Dat je dat belangrijk en vooral prettig vindt, is dan prima. Toch maakt het je niet meer of een beter mens en hoewel het goed voor je zelfvertrouwen kan zijn, verhoogd het je eigenwaarde niet. Hooguit je zelfvertrouwen.

Dat merk je pas als je alles (of een gedeelte), om wat voor reden dan ook, kwijt raakt. Als je vervolgens niets meer hebt, zou dit mogelijk wel je zelfvertrouwen kunnen doen slinken, maar niet je eigenwaarde. Tenminste als je voldoende zelfrespect hebt. Het maakt je immers niet minder mens nu je mogelijk niet meer dat grote huis of die vele auto’s hebt. Het feit dat het minder gerieflijk is, wordt beïnvloed door de situatie en kan praktische problemen geven, maar staat los van de man of vrouw die je bent. Je bent met voldoende eigenwaarde immers nog steeds diezelfde man of vrouw met principes, normen en waarden en het respect voor jezelf als mens.

Geen eigenwaarde, en dan?

Er zijn genoeg mensen die met relatief weinig eigenwaarde door het leven gaan en daar niet echt iets van merken, zich ook niet realiseren dat er weinig diepgang te bespeuren valt. Mensen die niet die laag dieper bij een ander en zeker bij zichzelf gaan, komen er mogelijk tijdens het leven niet eens achter dat ze hun eigenwaarde uit uiterlijk vertoon halen. Echter, op het moment dat zich een situatie voordoet dat je wel die laag dieper gaat, en niet zelden is dat een schokkende ervaring, ga je jezelf die vraag over eigenwaarde hoe dan ook een keer stellen. Natuurlijk kan een professional je helpen die eigenwaarde op te krikken, je middels vragen je de antwoorden zelf laat zoeken, maar uiteindelijk moet je het zelf doen. Maar dat geldt immers met zoveel zaken. Het gaat er maar net om welk belang je hecht aan zelfrespect.

Tot slot

Het mooie aan dit soort processen te doorlopen is, dat je iedere keer opnieuw de keuze hebt om aan jezelf te werken. Ga je de weg op waar je hard (aan jezelf) werkt, zowel geestelijk en lichamelijk. Maar ook echt vriendelijk voor jezelf en je medemens bent, je het waard vind dat je er bent of sla je die put open waar je alle schepen achter je verbrand en je probeert je goed te voelen met stimulerende middelen en/of uiterlijk vertoon.

Het mooie van hulp inroepen als je er niet alleen uitkomt, is ook een teken dat je het jezelf waard vindt. Daarmee zet je al een belangrijke stap. Op het moment dat je geestelijk en lichamelijk in balans bent, heb je bewust of onbewust je eigenwaarde mee omhoog getrokken. Je weet het als je in de buurt komt.