Jaloezie negatief én positief

De gemoedstoestand jaloezie wordt over het algemeen als negatief gezien en dit beeld kan wellicht iets meer genuanceerd worden. Maar jaloezie kan ook heel desastreuze gevolgen hebben. Wat is het en hoe werkt jaloezie bij de mens?

Jaloezie of afgunst?

Om een misverstand uit de weg te ruimen moet het maar meteen bij de kop gepakt worden. Jaloezie en afgunst liggen relatief dicht bij elkaar, maar het is niet exact hetzelfde. De basis van jaloezie is dat je zelf wilt bezitten wat een ander heeft, maar als je afgunstig bent dan gun je als het ware de ander diens bezit niet. In beide gevallen kan het handelen desastreus zijn. Overigens zie je dit bij afgunst meer, want als je andermans eigendom kapot maakt, heeft hij of zij dat bezig niet meer. Dat de gevolgen voor de afgunstige man of vrouw groot kunnen zijn, is evident.

Jaloezie

Terug naar jaloezie kan het enerzijds kinderlijk klinken, maar het niet gunnen van andermans geluk, bezit of eigenschappen, is niet echt gezond en weinig kinderlijk. Jaloezie kan om verschillende dingen gaan, denk aan:

• Materiële zaken
• Mensen
• Eigenschappen van mensen

Materiële zaken

We kennen allemaal wel de man of vrouw die de hoofdprijs wint en plots miljonair wordt. Dat kan een moment zijn om jaloers te worden, want dat willen de meeste mensen wel. Maar het kan ook om kleinere zaken gaan. Waarbij een puber jaloers kan worden op de nieuwe telefoon die de vriend(in) zojuist gehad heeft of de volwassen man die een prima auto heeft, maar de nieuwe auto van de buurman toch wel een stuk mooier en exclusiever is.

Meestal speelt hier de bekende factor geld wel een rol, maar is niet noodzakelijk. Het kan ook iets moois zijn wat je op een leuke reis door het buitenland gevonden hebt. Niet noodzakelijkerwijs iets van grote waarde, maar iets wat je niet zomaar kunt kopen. De jaloerse man of vrouw wil die leuke vondst tijdens die mooie reis ook, maar kan simpelweg niet.

Mensen

Mensen zijn verschillend en dat is maar goed, maar dat geldt niet voor iedereen. Kijk maar naar de vele meisjes die de modellen van deze wereld nadoen. Zolang het bij nadoen of vergelijkbaar kleden blijft, is het nog niet zo erg. Het wordt pas anders als ze doorslaan in hun gedrag en misschien wel uit de realiteit stappen. Of het leven wat bekende van je leven is iets wat jij ook wel zou willen, maar of een of andere reden niet mogelijk is (waarbij geld niet de leidende factor is).

Eigenschappen van mensen

We hebben het allemaal wel eens “ik zou willen dat ik dat ook kon” en denk hierbij aan de superhandige man die zo een ruïne tot een paleisje kan verbouwen, de techneut die van niets iets kan maken, de kwaliteit om overal het positieve van in te zien (terwijl je zelf bijvoorbeeld een doemdenker bent) of de dichter die lyrische gedichten componeert, waarbij je zowat in hogere sferen geraakt.
Het kunnen allerlei eigenschappen zijn die jij ook graag in je pakketje genen zou willen zien, maar wat niet realistisch is óf waar je in ieder geval geen weet van hebt.

Heftige emotie

In het geloof wordt jaloezie als zonde gezien en op zich wel begrijpelijk. Jaloers van aard zijn, klinkt niet prettig en is niet positief. Jaloezie is dan ook een van de meest heftige emoties en is in staat het menselijk gedrag zeer nadrukkelijk te beïnvloeden. We kennen allemaal wel de intense boosheid die overgaat in agressie als je er achter komt dat je partner een geheime liefde heeft. Dit komt zeker voort uit onder meer jaloezie.

Maar jaloezie is niet altijd even heftig, het kan je ook aanzetten tot grotere dingen dan je anders zou doen. Denk hierbij aan de man of vrouw die, in een “mooie” omgeving, naar de partner toe scherp wil blijven in de zin van aantrekkelijkheid en niet “uitzakt” tot een Fatboy. Of in de zakelijke setting waar je jaloers bent op de functie van een collega en je je uiterste best gaat doen om ook een dergelijke functie aan te kunnen. Je misgunt je collega in deze niets, maar je wil die functie ook. Soms kunnen mensen zichzelf oppeppen om verder te kopen. Dat daar misschien niet helemaal de juiste eigenschap voor wordt ingezet, is in deze niet echt ernstig.

Tot slot

Dat jaloezie als negatief wordt neergezet is dus misschien niet helemaal juist. Blijft een gegeven dat als je zaken kunt realiseren zonder je jaloerse karakter te gebruiken dit misschien wel geprefereerd wordt. Echter, als je het toch hebt, gebruik het dan in positieve zin om jezelf te ontwikkelen.