Asociaal gedrag

Asociaal gedrag is van alle tijd, maar heeft de laatste jaren wel een vlucht genomen. De ene wetenschapper koppelt het aan de individualisatie van de maatschappij en de ander koppelt het aan de verschillende culturen die op verschillende evolutieniveaus bij elkaar komen en botsen. Maar dat maakt een koppeling van deze twee ook goed mogelijk en de kans is aanwezig dat ze elkaar versterken.

Niets nieuws

Strikt genomen is asociaal- of hufteriggedrag niet iets nieuws. Vanuit het verleden staat het Nederlands volk al niet als “subtiel” volk te boek. We zijn niet echt nederig en kijken niet op tegen de notabelen … en dat is altijd al zo geweest. Daar komt nog bij dat de Nederlander zegt wat hij/zij denkt en dat maakt snel onbeleefd. De culturen die zich met de Nederlanders mengen, maken daar weer een soort eigen versie op (met hetgeen ze vanuit de eigen cultuur meebrengen) en zie daar een maatschappij die overall als hufterig te boek staat.

Het levert die eigenwijze en eigengereide mensen ook wat op en dat is een individu met over het algemeen een grote zelfredzaamheid en handel. Want die grote eigenwijze mond is goed bij het handel drijven, al vinden sommige mensen dat we dat teveel gecultiveerd hebben en mensen “overlopen”. Dat maakt ook het moeilijke proces van die eigen individuele geest met een grote mond, versus het voorslaan naar asociaal- of hufteriggedrag.

Bewustwording

Wat opvalt, is dat sommige mensen zich niet bewust zijn van hun asociale gedrag. Pas als iemand ze er op wijst, dringt door dat andere mensen zich wel eens zouden kunnen storen aan hun gedrag. Zo’n 95% van de Nederlandse bevolking is wel eens asociaal en hoewel dit heel divers is, maken we ons er dus allemaal wel eens schuldig aan.

Op de weg

Het zal slechts weinigen verbazen, maar in het verkeer zijn we per saldo het meest asociaal (bijna 75%). Extreem hard rijden op de snelweg, maar belangrijker nog binnen de bebouwde kom wordt als zeer asociaal gezien. Verder vinden we bumperkleven asociaal, de knipperlichten niet gebruiken en dubbel parkeren asociaal. Typisch is wel dat we asociaal gedrag nogal eens met asociaal gedrag beantwoorden. Vloeken, een middelvinger of mensen op een aanmatigende manier benaderen, is het gevolg. Wel is het zo dat de verdeling man versus vrouw rond de 70% versus 30% ligt.

Winkelen

Winkelen kent ook zo haar regels en als je daar doorheen banjert wordt dat als asociaal en zeer storend gezien. De belangrijkste is het doorbellen als je aan het afrekenen bent en bij het openen van een extra kassa snel vooraan gaan staan. Wat dat laatste betreft kunnen we nog wat van de Engelse leren. Zonder iets te zeggen, schuiven rijen (waar dan ook) volgens aankomst door.

Openbare ruimtes

In openbare ruimtes, wat kan variëren van de bibliotheek tot het busstation, zijn verschillende zaken als asociaal gezien. Enkele voorbeelden:

• Zeer aanwezig (met luide stem) bellen.
• Vasthouden van plaatsen door demonstratief tassen te plaatsen.
• Elkaar niet netjes passeren.
• Honden op straat laten poepen en het vervolgens niet opruimen.
• Rotzooi op straat gooien.
• Ongevraagd roken in (korte) nabijheid van andere mensen c.q. in ruimtes waar het verboden is.
• Belerend of neerbuigend aanspreken.

Macht

Asociaal- of hufteriggedrag is direct gekoppeld aan macht, het imponeert – op een verkeerde manier weliswaar – andere mensen. Macht is normaal een soort compensatie en als de man of vrouw niet bij machten is om het te compenseren aspect “normaal” op te pakken, dan is een machtsmiddel als grof taalgebruik, stoer gedrag etc. een middel om te laten zien dat je “de baas bent”. Mensen pompen zich als het ware op. “Ik” sta voorop en de ego moet gevoed worden.

Tot slot

De korte lontjes nemen toe en de angermanagement-cursussen ook en dat zegt genoeg over een samenleving. Van belang is dat degene die er niet in mee gaat, vooral zichzelf blijft. Zich niet laat intimideren en asociaalgedrag gestraft wordt … en dat kan op verschillende manieren. Dat daar de scholen met de mensen van de toekomst een belangrijke rol in vervullen is evident evenals een rol van de overheid en de samenleving in totaliteit.