De verkiezingen
Alle Nederlanders van 18 jaar en ouder mogen stemmen en kunnen zich verkiesbaar stellen. Ze hebben hier het recht op. In ons land zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer, het Europees parlement, de gemeenteraad, het waterschap en Provinciale Staten.
Kiesrecht
In Nederland kennen we actief en passief kiesrecht. Actief kiesrecht is het recht dat je hebt om te stemmen bij de verkiezingen. Passief kiesrecht is het recht dat je hebt om gekozen te worden als lid van de Eerste en de Tweede Kamer, het Europees parlement, de Provinciale Staten en de gemeenteraad. Ook al heb je kiesrecht, toch is het geen verplichting om te stemmen. Mensen die uitgesloten zijn van kiesrecht, mogen niet stemmen en niet gekozen worden.
Geen kiesrecht
In bepaalde gevallen kan een rechter iemand uitsluiten van het kiesrecht. Dit kan het geval zijn wanneer een gedetineerde een bepaald delict pleegt. Dit is een zeer bijzondere maatregel bij de opgelegde straf. Deze straf wordt bijna nooit opgelegd.
Tweede Kamerverkiezingen
Alle Nederlanders vanaf 18 jaar en in Nederland of in het buitenland wonen, mogen stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen. Ook de inwoners van Bonaire, Saba en Sint Eustatius hebben mogen stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen. Dit komt, omdat deze eilanden openbare lichamen van Nederland zijn. Deze worden ook wel ‘bijzondere gemeenten’ genoemd. Inwoners van Aruba, Curaçao en Sint Maarten met een Nederlandse nationaliteit mogen alleen stemmen als ze minimaal tien jaar in Nederland hebben gewoond of werkzaam zijn bij een Nederlandse openbare dienst.
Verkiezingen Europees Parlement
Alle Nederlanders die 18 jaar of ouder zijn en in Nederland of in het buitenland wonen, mogen stemmen voor het Europees Parlement. Ook onderdanen van een EU-lidstaat die in Nederland wonen mogen stemmen, behalve als ze vanuit hun eigen land geen kiesrecht hebben of in dit land willen stemmen. Hun stem telt alleen mee voor de Nederlandse zetels in het Europees Parlement. Ook de inwoners van de bijzondere gemeenten Bonaire, Saba en Sint Eustatius mogen stemmen op de Nederlandse leden van het Europees Parlement. Verder mogen inwoners van Aruba, Curaçao en Sint Maarten stemmen op de Nederlandse leden van het Europees Parlement als zij minstens tien jaar in Nederland hebben gewoond.
Verkiezingen Provinciale Staten
Je mag als Nederlander alleen voor de Provinciale Staten stemmen als je minimaal 18 jaar of ouder bent en in de desbetreffende provincie woont waar de verkiezingen worden gehouden.
Gemeenteraadsverkiezingen
Ook worden er om de vier jaar gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Je mag stemmen als je 18 jaar of ouder bent en in de desbetreffende gemeente woont. Ook mogen alle meerderjarige onderdanen van alle EU-lidstaten die in de desbetreffende gemeente wonen stemmen. Verder mogen ook meerderjarige niet-Nederlanders die in een Nederlandse gemeente wonen en die legaal minimaal vijf jaar in Nederland zijn, stemmen.
Verkiezingen waterschap
Als je 18 jaar of ouder bent mag je stemmen bij de verkiezingen van het waterschap. Je moet dan wel in het gebied van het betreffende waterschap wonen. Het maakt bij deze verkiezingen niet uit of je Nederlandse nationaliteit bezit.