Opvoeden tot zelfstandigheid

Kinderen opvoeden is een uitdaging. Als je er tijdig mee begint, pluk je daar later de vruchten van. Wees daarbij kordaat, maar stimuleer zeker ook positief gedrag. “De enige verstandige manier van opvoeden bestaat erin een voorbeeld te zijn.” (Albert Einstein)

Opvoeden van jongs af aan

Met opvoeden start je best al voordat je kind één jaar is. Als peuter test je kind reeds hoe ver hij kan gaan. Belangrijk is dat je zowel goed gedrag aanmoedigt en waardeert (toelachen, knuffelen, klop op de schouder geven,…) als een gepaste straf geeft voor gedrag dat fout gaat (negeren, tik op de bil, even apart zetten,…). De beste straf is dat je het negatieve gedrag negeert en dat je je kind duidelijk uitlegt dat je dat gedrag niet wilt. Let erop dat als je ergens mee dreigt, je dit dreigement ook uitvoert. Kinderen hebben zulke dingen heel snel door! Vanaf de basisschool kan je kinderen gerust ook een handje laten toesteken in het huishouden. Zo leren zij in zekere zin al verantwoordelijkheidsgevoel. Je kan hen bijvoorbeeld al de tafel laten dekken, afruimen, helpen afwassen, de hond uitlaten, … Als je kinderen in de puberteit komen, onthoud dan dat ze sneller afspraken nakomen die ze zelf mee opgesteld hebben. Leer ook te onderhandelen over afspraken waar ze zich niet in kunnen vinden. Opvoeden is tweerichtingsverkeer.

Onder druk

Kinderen komen al vrij jong onder druk te staan van de maatschappij, de leeftijdsgenootjes en/of de ouders. De maatschappij bepaalt bijvoorbeeld dat je bepaalde modegrillen moet volgen om ‘in’ te zijn. Daar wordt handig op ingespeeld door reclame en televisie. Sociale druk door leeftijdsgenootjes speelt zich onder andere af op school. Het kan gebeuren dat je kind geplaagd wordt, omdat hij geen Playstation heeft of niet kan meepraten over de nieuwe muziekclips op MTV. Dat wil uiteraard niet zeggen dat jij je opvattingen aan de kant moet schuiven. Ouders eisen vaak ook nog eens van alles van hun kinderen: flink zijn, hun kamer opruimen, goede cijfers halen,… De lat wordt al eens te hoog gelegd.

Enkele tips

Als je kind zijn boterhammen vergeten heeft, kan je die best niet nabrengen. Het redt zich wel en zal op die manier waarschijnlijk de boterhammen niet meer vergeten. Zet de computer in een gemeenschappelijke ruimte en maak goede afspraken over wanneer en hoe lang de kinderen er op mogen. Voor een basisschoolkind bijvoorbeeld is één vast moment per week nog meer dan voldoende. Zorg voor een goede voorlichting wat betreft de sites waar ze op terecht kunnen komen. Als je samen op reis gaat, laat de kinderen dan één dag kiezen wat er wordt gedaan. Leer je kind ook sparen voor bijvoorbeeld een I-pod of een gsm. Je kan dan als ouder eventueel nog geld bijleggen, maar hoe moeilijker het sparen, des te groter de beloning!

Houden van je kinderen is leren loslaten

Het is heel belangrijk dat kinderen zich van hun ouders kunnen losmaken en omgekeerd. Zo is het bijvoorbeeld niet goed om je kind op regelmatige basis bij jou/jullie in bed te nemen. Ook al vind je dat zelf heel fijn. Deze gewoonte krijg je niet gemakkelijk afgeleerd. Wees ook niet te angstig naar je kinderen toe: laat hen dingen ontdekken, mee op kamp gaan,… Zo stimuleer je het zelfvertrouwen van je kind.

Krijgen onze kinderen te veel?

Later denk je vooral terug aan speelgoed waarbij je je fantasie kon gebruiken: een pop, een autootje. Het is gebleken dat als je te veel speelgoed hebt, je juist niet gemakkelijk aan het spelen gaat. Wil je je kind positief verwennen, lees hem dan een verhaaltje voor of zing samen wat liedjes. En buiten spelen werkt ook nog altijd, net zoals gezelschapsspelletjes spelen.

Iedereen wordt graag verwend, niet alleen kinderen, maar ook mama’s en papa’s. Doe dit echter op de juiste manier, en je krijgt schatten van kinderen die dingen weten te waarderen en nog dankjewel kunnen zeggen. Stop hen ’s avonds onder, zeg hen dat je van hen houdt, ga samen wandelen of schaatsen. Geef hen op het moment dat ze daar klaar voor zijn verantwoordelijkheid door hen eens een uurtje alleen te laten. Laat hen ook eens kiezen wat ze willen eten. Wees creatief en vul dit lijstje zelf nog aan. Het is soms gemakkelijk om je kinderen voor de tv of aan de computer te zetten. Maar maak hier geen gewoonte van. Er is zoveel dat ze alleen of samen met jou kunnen ontdekken of beleven!