Attachment Parenting

Je kan boekdelen lezen over opvoeding of je kind gewoon opvoeden: luisteren naar je ouderinstinct en je kind geven wat het echt nodig heeft. Attachment parenting (natuurlijk opvoeden) is een opvoedingsmethode waarbij je oudergevoel centraal staat: elke ouder overal ter wereld weet instinctief wat zijn of haar kind nodig heeft. Hiervoor heb je geen diploma nodig. In dit artikel meer informatie over wat AP is en de basisprincipes.

Wat is Attachment Parenting?

Attachment Parenting is zo oud als de mensheid zelf. Het is gebaseerd op onze menselijke instincten: overal ter wereld zijn er bepaalde handelingen die ouders instinctief juist doen. Hiervoor hebben ze geen opleiding gevolgd. Ze weten zelfs niet waarom ze het doen, maar het voelt gewoon juist aan.

Voorwaarde hiervoor is wel dat de ouders zich goed genoeg in hun vel voelen om naar hun instincten te luisteren.

Is Attachment Parenting iets voor mij?

Het klinkt mooi om dichter bij onze natuur te leven: kijken naar wat we nodig hebben en geen energie verspillen aan overbodige regels die het leven ingewikkeld maken. Toch past dit niet binnen elk gezin. In onze samenleving is het nodig om de ritme en regelmaat van de meerderheid te volgen (school, werk, vakantie,enz...). Je dwingen om alle basisprincipes van Attachment Parenting toe te passen maakt je leven dan juist ingewikkelder.

Bij het opvoeden moet je kijken naar je doel: hoe wil je dat je kinderen zijn als volwassenen? Sommige ouders vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat hun kind perfect functioneert binnen de maatschappij terwijl andere ouders het belangrijker vinden dat hun kind een individu is en zich ten volle ontwikkelt. Je opvoedmethode moet aansluiten bij je doel. Als je graag wilt dat je kinderen goed functioneren binnen de maatschappij is ritme en regelmaat binnen het gezin zeer belangrijk. Als je wilt dat je kinderen zich ten volle ontwikkelen is ritme en regelmaat minder belangrijk en ligt de nadruk op de individuele ontwikkeling. Een voorbeeld: terwijl in het eerste geval een school noodzakelijk is om het sociale functioneren en regelmaat aan te leren (luisteren naar de meerderheid) is thuisonderwijs in het tweede geval veel beter voor het kind (kind leert op eigen ritme).

Zo moet je als ouder keuzes maken. Het is dan ook belangrijk dat de keuzes binnen je gezinsleven passen. Als je zelf bijvoorbeeld weinig waarde hecht aan ritme en regelmaat forceer je jezelf om dit je kind aan te leren (omdat het zo hoort). Je kind voelt dit dan ook aan en kan zo slechte associaties leren (als ik niet op tijd ga slapen, ben ik een stout kind). Het is dan beter om oplossingen te zoeken die binnen je gezin passen.

De basisprincipes (idealen) van Attachment Parenting kan je als leidraad gebruiken: hieruit kan je kiezen wat past binnen je gezin. Het is geen noodzaak om alle principes letterlijk op te volgen, want dan forceer je jezelf en kan je niet ten volle genieten van het ouderschap.

Het doel van het opvoeden bij Attachment Parenting is niet je kinderen gewoon grootbrengen, maar van je kind een zelfzekere volwassene te maken. Je moet je kind respecteren en begrijpen en niet in een bepaalde richting forceren. Eigenlijk komt het erop neer je kind zichzelf te laten ontwikkelen in een veilige omgeving.

Basisprincipes

Contact

Blijf in contact met je baby. Zorg dat het contact niet (of zo kort mogelijk) verbroken wordt na je bevalling. Probeer ook later zoveel mogelijk dicht bij je kind te blijven.

Empathie

Luister naar je kind. Zelfs voordat het kan praten, geeft een kind veel signalen. Moeders horen vaak aan het gehuil van hun baby wat er scheelt.

Borstvoeding

Geef borstvoeding op vraag. Baby's hebben geen horloges en weten niet dat ze enkel om de 2 uur horen te drinken. Sommige baby's vragen meer en anderen minder. Luister wat je kind wilt. Voor hen is borstvoeding ook meer dan eten alleen: het is een manier om contact te leggen met de moeder.

Dragen

Draag je kind. Een kind heeft lichaamscontact met de ouders (vooral de moeder) nodig. Als je je handen vrij wilt hebben, kan je een draagdoek gebruiken. Je kind zal zeker geen verwend ding worden als je het rondraagt. Je aanwezigheid kalmeert je kind.

Cosleeping

Slaap samen met je kind. Veel mensen zijn bang dat ze op hun kind zullen rollen in hun slaap of dat hun kind een slechte slaper wordt of (nog erger) rotverwend. Toch voelen we ons heel gerust als we dat klein wonder dicht tegen ons voelen. Veel jonge moeders slapen slecht als hun kind in een aparte kamer ligt. Ze worden verschillende keren per nacht wakker en hebben het gevoel dat er iets mis is met hun kind. De regelmatige uitstapjes naar de kinderkamer zijn niet bevorderlijk voor de nachtrust van de ouders of het kind. Als je kind dicht bij je slaapt (in bed of in een cosleeper tegen je bed), reageer je veel sneller op de signalen van je kind en voel je het sneller aan als er iets mis is. Ook je kind slaapt beter omdat het gerust is dat je niet ver weg bent. In veel culturen is samenslapen dan ook heel normaal. Als je je kind bij je in bed neemt, moet je er wel opletten dat je geen slaapmedicatie, alcohol of andere drugs gebruikt die je natuurlijke slaapritme kunnen beïnvloeden. Ook moet je ervoor zorgen dat je bed veilig genoeg is voor iedereen. Bij slaapstoornissen (slaapwandelen, apneu, ...) is het aan te raden om een cosleeper te gebruiken.

Evenwicht

Zorg voor evenwicht in je gezinsleven. Probeer een zo stabiel mogelijke omgeving te creëeren voor je gezin. Vermijd grote veranderingen indien mogelijk. Dit is niet alleen gezond voor de ontwikkeling van je kind, maar ook voor jezelf. Als je zelf ontspannen bent, kan je beter reageren op de signalen van je kind.

Maar hier heb ik geen tijd voor!

Het klinkt ingewikkeld en tijdrovend, maar als je naar je gevoel luistert, komt alles in orde. Vaak leggen we ons gevoel het zwijgen op door allerlei rationele argumenten op te sommen (mijn ouders deden dat toch ook zo? of hij moet toch ooit zelfstandig zijn? of ...). Dit leidt vaak tot problemen binnen het gezin (burn-out bij de moeder bijvoorbeeld) waardoor alles nog moeilijker wordt. Je hoeft niet elke regel te volgen om een "goede ouder" te zijn. Het belangrijkste is dat je doet wat je gevoel je ingeeft en niet wat de buurvrouw of je kapster of schoonmoeder of vul maar aan goedvindt. Elke ouder weet instinctief wat het beste is voor zijn of haar kind.

Het kan zijn dat sommige basisprincipes van Attachment Parenting niet binnen je gezin passen in een bepaalde situatie (bijvoorbeeld borstvoeding geven aan je peuter tijdens een tweede zwangerschap kan te vermoeiend zijn terwijl tandemzogen als normaal wordt gezien bij Attachment Parenting). Als de ouders zich dan dwingen tot het naleven van deze principes, kan het ook tot problemen binnen het gezin leiden omdat de ouders zich dan vastpinnen aan de basisprincipes en niet voelen wat juist is. Het is dan beter om de situatie aan te passen zodat iedereen in het gezin zich er goed bij voelt (zoals Katie Allison zegt: "If you resent it, change it").

Tot slot

En nog een laatste opmerking: stoute kinderen bestaan niet. Kinderen gedragen zich stout om aandacht te trekken (negatieve aandacht is beter dan geen aandacht). Als we even de tijd nemen om ons in te leven in ons kind (en door zijn of haar ogen de wereld te bekijken), kunnen we het slechte gedrag beïnvloeden. Empathie alleen al is vaak genoeg om je kind beter te doen voelen.