Attachment parenting: co sleeping

Samen slapen is een basisprincipe van Attachment Parenting. Waar moet je op letten als je samen met je kind in één bed wilt slapen? En kan je ook aan Attachment Parenting doen zonder samen te slapen met je kind? In dit artikel antwoorden op deze vragen.

Over Attachment parenting

Attachment parenting is een opvoedmethode waarbij de relatie tussen kind en ouder(s) centraal staat. Het doel is het kind zichzelf ten volle te laten ontwikkelen in een veilige omgeving om zo een goede band op te bouwen met de ouder(s).

Er zijn een aantal basisprincipes (idealen) die de ouder als leidraad kan gebruiken. Het is echter geen noodzaak om alle principes letterlijk op te volgen. Het is de bedoeling dat je als ouder je instincten volgt, want als ouder weet je wat je kind nodig heeft. De idealen helpen je hierbij.

Co sleeping

Er is veel geschreven over de nadelen van co sleeping: volgens sommige deskundigen zou het samen slapen met een baby niet gezond zijn omdat je als ouder op je kind zou liggen. In normale omstandigheden kan dit echter niet: ouders die met hun kind slapen zijn zich veel bewuster van hun kind en reageren sneller. In de dierenwereld is dit ook vanzelfsprekend: een moederdier gaat nooit op haar kind liggen (in normale omstandigheden).

Het samen slapen schept een band tussen individuen. Ook kinderen die een bed of kamer delen met broertjes of zusjes hebben een hechtere band. Dit helpt ook bij het voorkomen van postnatale depressie: de moeder heeft tijd genoeg om haar kind aan te raken, te ruiken en voelen waardoor haar moederinstinct versterkt wordt. Vaders kunnen dankzij het samen slapen hun band met hun kind versterken en zelfs na een tijd aanvoelen wat het kind nodig heeft (een rol meestal voorbehouden voor moeders).

De ouders merken ook wanneer het kind aandacht nodig heeft doordat bijvoorbeeld de ademhaling verandert of het kind kreunt of koorts krijgt of ... . Zo kunnen ze sneller reageren bij problemen.

Bij borstvoeding is dit ook ideaal. De moeder moet haar bed niet uit en kan zelfs liggend borstvoeding geven waardoor ze beter kan uitrusten. Het is heel zwaar om telkens naar de kinderkamer te gaan om je kind aan te leggen.

Gevaren co sleeping

Het samen slapen is echter niet zonder gevaar. Net als een kinderbedje moet ook het ouderlijk bed veilig zijn voor de baby. De meeste ongelukken bij het samenslapen gebeuren omdat het kind uit bed valt of vast komt te zitten tussen matrassen of een wirwar van dekens of lakens of kussens. Met wat gezond verstand kan je dit voorkomen.

Drugs, alcohol en sommige medicatie kunnen je slaappatroon veranderen waardoor je dieper of onrustiger slaapt. Omdat je dan bezig bent met je eigen lichaam in je slaap (misselijk, duizeligheid, onrust, ...), merk je niet goed op wat er rond je gebeurt. Dan kan het gebeuren dat je op je kind gaat liggen of het per ongeluk uit bed duwt of niet merkt wanneer het je nodig heeft. Om dit te voorkomen, kan je beter niet met je kind in één bed slapen als je alcohol hebt gedronken of drugs genomen of bepaalde medicatie inneemt die je slaap beïnvloed.

Bij slaapstoornissen wordt het samen slapen ook afgeraden omdat je hierbij geen normaal slaappatroon hebt. Tijdens het slaapwandelen bijvoorbeeld ben je je niet bewust van je omgeving. Dit kan gevaarlijk zijn voor je kind.

Tips

Onder normale omstandigheden heeft samen slapen enkel voordelen. Het samen slapen is gezellig en versterkt je band als gezin. Als je bang bent dat je op je kind gaat liggen, kan je ook enkel overdag samen een dutje doen of tegen de ochtend na de laatste voeding je baby bij je in bed nemen.

Er bestaan kleine kussens (soms cosleeper genoemd) die je in bed kan leggen. Deze kussens hebben hogere randen waardoor je baby eigenlijk in een klein bedje in je bed slaapt. Dit kan je ook door (grote) handdoeken op te rollen en rond je baby te leggen.

Tussen de ouders in liggen is leuk, maar ook heel warm. Daarom kan je je baby best luchtiger kleden dan dat het hoger ligt met een eigen deken.

Een cosleeper is heel handig als je graag samen slaapt zonder echt in één bed te slapen. Dit is een bedje met één open zijde dat je kan bevestigen aan een groot bed. Hierdoor is je baby altijd vlakbij. Vooral voor baby's die veel ruimte nodig hebben is dit handig. Een cosleeper kan je zelf maken (let wel op de stevigheid!) of kant-en-klaar kopen.

Let er goed op dat je baby nergens af kan rollen. Als je baby niet in het midden slaapt, leg dan kussens tegen de rand (of bindt een sjaal / sleng tegen de rand zodat de kussens niet uit bed vallen). Voor kleine baby's kan je een opgerolde handdoek gebruiken.

Zorg dat de matrassen goed aansluiten en dat er nergens openingen zijn (bijvoorbeeld hoofdeinde) waar je baby door kan rollen. Steek tussen alle spleten je hand: als je hand er makkelijk tussen kan, kan je baby er zijn handjes of voetjes in steken. Beveilig alles met handdoeken of kleine dekens.

We zijn ons minder bewust van wat er rond onze benen gebeurd in onze slaap. Om te voorkomen dat je kind naar beneden schuift in zijn slaap kan je een opgerolde handdoek tegen de voetjes leggen. Ook je knieën optrekken helpt (en is aangenamer voor de baby), maar is zwaarder voor de ouder.

Als je met meerdere kinderen in bed slaapt, kan je best de baby dicht bij je houden. Peuters en kleuters weten nog niet goed hoe ze met baby's moeten omgaan en kunnen wel in hun slaap op hun broertje of zusje gaan liggen of met goede bedoelingen de baby willen omhelzen. Heb je liever dat ze dicht bij elkaar slapen? Wacht dan tot de baby zich zelfstandig kan bewegen (minstens kruipen, liefst stappen) en begin eerst met dutjes. Ga er zelf bij liggen en leg je hand tussen de beide kinderen zodat je goed voelt wanneer er iets mis is. Dit is af te raden als het oudste kind jaloers is of driftbuien heeft! Let er altijd op dat beide kinderen veilig slapen en doe het zeker niet als je twijfelt.

Hoe lang

Het is ideaal dat je samen slaapt zolang je kind niet klaar is voor een eigen bed. Voor sommige kinderen is dit tot 2 jaar en voor anderen langer. Het hangt af van het karakter van het kind en de omstandigheden (verhuis, school, ziekte,...).

Bij Attachment Parenting is je gevoel heel belangrijk. Als één van de partijen (ouders of kind(eren)) zich slecht voelen bij de situatie, is de situatie ongezond, ook als volg je letterlijk de basisprincipes. Zodra je merkt dat je kind onrustig is door je aanraking (het gaat dan op zoek naar een leeg plekje op bed zo ver mogelijk van je vandaan of rolt zich op in de cosleeper) is het tijd om apart te slapen. Ook als de ouders echt verlangen naar het moment dat ze het bed voor zich alleen hebben, moet de situatie veranderd worden. Een bed bij op de kamer kan een goede tussenstap zijn naar een eigen bedje in een eigen kamer.

Seks

De vraag die de meeste ouders zich stellen is hoe het verder moet met hun seksleven. Het bed is vaak de enige plaats om te vrijen voor veel koppels. Een kind bij in bed hoeft echter geen negatief invloed te hebben op je seksleven. Je kan bijvoorbeeld de logeerkamer gezellig inrichten en 's nachts uit bed sluipen of een babysit regelen (vrijen kan je ook overdag) of ... . Er zijn veel alternatieven voor het bed zodat een kind in bed geen invloed hoeft te hebben op je seksleven. Als je minder vrijt, zijn er meestal andere factoren (stress, ziekte, onzekerheid over eigen lichaam, vermoeidheid, enz...) die een rol spelen.

Kan je ook Attachment parenting doen zonder samen te slapen?

Samen slapen is slechts één van de idealen. Ook zonder samen te slapen, kan je Attachment Parenting toepassen. Het doel van de idealen is dat ze je helpen om naar je ouderinstincten te luisteren. Je moet ze aanpassen aan je eigen leven.

In sommige situaties (bijvoorbeeld wisselende ploegen of ziekte) is samen slapen af te raden omdat dit een negatieve invloed kan hebben op het slaappatroon van het kind.

Tot slot

• Volg je ouderinstinct: je weet als ouder wat je kind nodig heeft.
• Pas de idealen aan aan je eigen leven.
• Verlies jezelf en je eigen behoeften niet uit het oog.