Residentiële opvang in Vlaanderen (België)
Iemand met een beperking, iemand die afkomstig is uit een POS (problematische opvoedingssituatie) of iemand met een gedrag- of ontwikkelingsstoornis kan in Vlaanderen (België) begeleid worden volgens een residentiële werkvorm. Internaten, tehuizen voor kortverblijf, tehuizen voor werkenden, en tehuizen voor niet-werkenden zijn hiervan voorbeelden In deze voorzieningen verblijven volwassenen, kinderen of jongeren permanent. Er zijn 24u op 24u hulpverleners aanwezig zijn om de cliënten te begeleiden en te verzorgen.
Residentiële opvang
In deze voorzieningen verblijven volwassenen, kinderen of jongeren permanent. Dat wil zeggen dat er 24u op 24u hulpverleners aanwezig zijn om de cliënten te begeleiden en te verzorgen. Internaten, tehuizen voor kortverblijf, tehuizen voor werkenden, en tehuizen voor niet-werkenden zijn hiervan voorbeelden. Belangrijk hierbij te vermelden is dat het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) telkens een aanvraag tot een opname in een dergelijke voorziening eerst moet goedkeuren. Omdat er vaak meer aanvragen zijn dan beschikbare plaatsen, zijn er soms enorme wachtlijsten. Het is geen uitzondering dat iemand soms twee jaar moet wachten alvorens hij/zij in een voorziening kan worden opgenomen.
Internaat
Een internaat richt zich tot kinderen en jongeren die door omstandigheden niet willen of kunnen thuis wonen. Hierbij moeten we nog het onderscheid maken tussen een 'open en gesloten' internaat. Daarnaast is er ook nog een aparte vorm van internaten dewelke zich specifiek richten naar de beperking van het kind of de jongere.
Open internaat
In een open internaat komt een jongere of kind meestal vrijwillig terecht. Dit in overleg met de ouders, jeugdzorg of via maatschappelijk integrerend werk. Hierbij is het naleven van regels en goed gedrag vertonen heel belangrijk. Anders kan een overplaatsing naar een gesloten internaat het gevolg zijn. Meestal gaan de kinderen/jongeren in het weekend naar huis, of mogen ze in overleg op verlof gaan.
Gesloten internaat
Een gesloten internaat biedt opvang voor jongeren/kinderen die reeds met het gerecht in contact zijn gekomen en zwaardere criminele feiten hebben gepleegd. Door hun problematisch gedrag is integratie in de maatschappij (momenteel) niet mogelijk.
Internaat voor kinderen/jongeren met beperking
Hierbij denken we bijvoorbeeld aan de opvang van 'blinde kinderen' en 'geestelijk gehandicapten'. Het gaat dus in het algemeen om de doelgroep 'gehandicapten' die door hun beperking niet of onvoldoende in hun thuismilieu kunnen opgevangen worden.
Om deze wachtlijst bij een nieuwe aanvraag wat te overbruggen kan de jongere of het kind wel via de toegangspoort van de integrale jeugdhulp een verblijf van drie maanden regelen in een internaat.
Tehuis voor kortverblijf
Als de ouders of 'begeleiders' voor een korte tijd even niet kunnen zorgen voor de persoon met een beperking, kan er beroep gedaan worden op een tehuis voor kortverblijf. Een reden waarom deze persoon daar zou opgevangen moeten worden kan zijn omwille van:
- verlof van de begeleider(s)
- crisis binnen de familie (bv. overlijden)
- verhuis
- de voorziening waar de persoon verbleef gesloten is
Tehuis voor werkenden
Deze tehuizen richten zich naar personen met een fysieke en/of mentale handicap die naast hun werk op de beschutte of sociale werkplaats niet zelfstandig of bij familie kunnen inwonen. Zij krijgen ondersteuning in het wonen en hun psychosociale gesteldheid.
Tehuis voor niet-werkenden
Personen die door een te ernstige graad van hun beperking doorheen de dag niet kunnen werken, worden opgevangen in dit soort tehuis. Mensen die een heel zware zorgbehoefte hebben vallen onder het stelsel van 'nursing', terwijl de anderen onder 'bezigheid' vallen. Zij krijgen net als in een tehuis voor werkenden psychosociale ondersteuning en hulp bij het wonen.