Opvoeding en mensvisie: biologisch aspect

Wanneer we kijken naar de grote levensbeschouwelijke verscheidenheid (humanisme, rooms-katholicisme, protestant christendom, socialisme, liberalisme, etc.), die we in Nederland aantreffen, is het bijna niet voorstelbaar dat er onder opvoeders eensgezindheid zal bestaan met betrekking tot allerlei opvoedingsdoelen.

Mensvisie

We willen hier ook niet suggereren dat dit nastrevenswaardig zou zijn, we stellen slechts een grote verscheidenheid vast. Toch zijn er in de loop van de tijd wel pogingen ondernomen opvoedingsdoelen naar voren te brengen die verder reiken dan deze of gene levensbeschouwing. Een voorbeeld daarvan zullen we hier uiteenzetten. De volgende mensvisie is afkomstig uit de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de mens, namelijk de antropologie.

Vanuit de vraag naar wat nu typisch menselijk is, heeft men een aantal aspecten van het mens-zijn naar voren gebracht die ook voor opvoeders van belang zijn. Immers, als men van mening is dat het binnen de opvoeding gaat om de opvoeding van mensen, zal men met deze aspecten rekening moeten houden, aldus de gedachte. De volgende aspecten van het mens-zijn worden daarbij onderscheiden:
  • het biologisch aspect;
  • het sociale aspect;
  • het culturele aspect;
  • het personale aspect.
We zullen ze hierna achtereenvolgens aan de orde stellen.

Het biologisch aspect

De mens als biologisch wezen (het biologische aspect). Aan mensen kunnen veel eigenschappen, kwaliteiten etc. worden toegeschreven. Als we om ons heen kijken en zien tot welke prestaties mensen in staat zijn moeten we constateren dat mensen zich onderscheiden van de andere levende natuur (dieren en planten). Maar ondanks dit onderscheid hebben ze ook veel gemeen.

Mensen maken namelijk net als planten en dieren deel uit van een levende natuur, die geregeld wordt door biologische wetmatigheden. Bij mensen ‘moeten bijvoorbeeld biologische behoeften worden bevredigd om in leven te blijven1 of om zich gezond te onfwikkelen. Het is duidelijk dat pasgeboren kinderen dit nog niet zelfstandig kunnen. Het is daarom de taak van de opvoeders in deze behoeften te voorzien door kinderen te beschermen, verzorgen, voeden, etc.

Maar opvoeders kunnen dit niet blijvend doen; ze zullen kinderen zo snel mogelijk tot zelfstandigheid en zelfredzaamheid moeten brengen. Dit gebeurt veelal door een bepaalde orde en regelmaat aan te brengen in het leven van kinderen. Zo worden gewoontes gevormd op basis waarvan kinderen zichzelf kunnen redden, bijvoorbeeld zichzelf wassen, aankleden, voeden, etc.
© 2007 - 2024 Sophocles, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Taken van de pedagoogDe pedagogiek houdt zich bezig met de opvoeding. Een andere naam voor pedagogiek is opvoedingsleer, opvoedkunde of opvoe…
Stromingen binnen de pedagogiekStromingen binnen de pedagogiekBinnen de pedagogiek kennen we meerdere stromingen. De stromingen bestaan uit een aantal theoriën. Het is aan de pedagoo…
GezondheidsvoorlichtingGVO staat voor gezondheidsvoorlichting- en opvoeding. Gezondheidsvoorlichting is een belangrijk onderdeel van de gezondh…
Zeven aspecten van geloofsbeleving bij jongerenZeven aspecten van geloofsbeleving bij jongerenJongeren vinden het vaak moeilijk om hun persoonlijk geloof handen en voeten te geven. Hierbij speelt de overdracht van…

Opvoeding en levensbeschouwingOpvoeden is voor de meeste mensen een vanzelfsprekende zaak. Ze hoeven er niet of nauwelijks bij na te denken. Ze doen h…
Opvoeding en mensvisie: sociaal,cultureel en persoonlijk aspDe mens als sociaal wezen (het sociale aspect). Mensen leven samen met andere mensen. Ze zijn op elkaar aangewezen; ze h…
Sophocles (334 artikelen)
Gepubliceerd: 29-11-2007
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Pedagogiek
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.