Langer thuis wonen als kind: 'het is hier geen hotel'

Jongeren wonen steeds langer thuis en blijven zo steeds langer in de fase tussen kind en volwassene hangen. De fase waarin ze wel alle rechten krijgen van een volwassene en zo door hun ouders en de maatschappij worden behandeld, maar nog weinig verantwoordelijkheden kennen. De meeste jongeren (rond de dertig procent) verlaten op hun 27ste pas het ouderlijk huis. Daarna neemt het aantal thuiswonende jongeren snel af en rond de leeftijd van 30 jaar woont vrijwel niemand meer bij zijn of haar ouders (cijfers CBS 2014).

Gemiddelde leeftijd uit huis gaan

Jongeren die het ouderlijk huis verlaten, worden nestverlaters genoemd. De meest voorkomende reden om uit huis te gaan is studie en dan vooral vaak een universitaire studie. Studenten gaan het vaakst voor studie uit huis, omdat er slecht weinig jongeren zijn waarvan de ouders in de buurt van een universiteit wonen. Soms verlaat men het nest vanwege een baan, samenwonen of omdat men een hypotheek kan krijgen en een eigen huis koopt. In 2012 waren meisjes gemiddeld 22 jaar oud bij het verlaten van het ouderlijk huis en jongens gemiddeld 23,5 jaar. Allochtone jongeren verlaten gemiddeld eerder het ouderlijk huis dan autochtone jongeren, al lijkt dit verschil in ras tempo te verdwijnen.

Vergelijking met andere Europese landen

Vergeleken met de landen om ons heen gaan Nederlandse jongeren wel vroeg het huis uit. In Nederland is 67% van de jongeren voor zijn 29ste het huis uit en gemiddeld is 52% van de Europese jongeren voor zijn 29ste het huis uit (cijfers 2014). Blijkbaar blijven jongeren in andere Europese landen dus langer thuis wonen. Italië spant hierin de kroon. Jongeren wonen in Italië heel lang thuis, al is dit meestal niet zo zeer uit eigen verkiezing maar noodgedwongen. Ze zijn werkeloos of verdienen te weinig om zelfstandig te kunnen wonen. Het leven in Italië is zo duur dat men in de meeste gevallen al tweeverdiener en dus samenwonend moet zijn om een eigen huishouden te kunnen bekostigen. Een andere bijkomende reden is dat zelfstandig gaan wonen zonder dat er sprake is van een relatie in Italië niet gebruikelijk is. Een Italiaan trouwt nog vaak vanuit het ouderlijk huis.

Boemerangkinderen

Er zijn ook jongeren die vroeg het huis uit gaan maar in verband met het verbreken van een relatie, huisvestingsproblemen en/of geldgebrek weer terug thuis komen wonen. Wanneer ze na zelfstandig gewoond te hebben langer dan vier maanden weer thuis komen wonen, worden zij boemerangkinderen genoemd. De term is bedacht door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Wanneer een kind weer samen met zijn of haar ouders een huishouden gaat delen na eerder op zichzelf te hebben gewoond, is dit voor beide kanten flink wennen. Gelukkig voor de jongeren laten de meeste ouders hun volwassen kinderen redelijk vrij, maar de vraag is of het goed is voor je gevoel van eigenwaarde om als volwassene weer thuis te gaan wonen bij je ouders, want veel jongeren schamen zich hier toch enigszins voor.

Doen en laten wat je wil

Volwassen zijn valt soms best wel tegen. Het leven is duur, je moet goed uitkijken waar je je geld aan uitgeeft. Werken kan best wel eentonig zijn. Iedere dag dezelfde taken, dezelfde baas die je tevreden moet houden en dezelfde collega’s, waar je niet altijd even goed mee op kan schieten. Verantwoordelijkheden zoals schoonmaken, boodschappen halen, koken, rekeningen betalen, verzekeringen regelen, hond uitlaten, op tijd opstaan. Van die kleine verantwoordelijkheden die steeds weer terugkomen. Volwassen zijn is soms best wel teleurstellend en wat is dan lekkerder dan nog even thuis te blijven wonen.

Veel ouders vragen geen of weinig kostgeld, dus het is goedkoop. Eten wordt voor je gekookt, de was en de boodschappen worden gedaan, de rekeningen worden betaald. Dat betekent dus weinig tot geen verantwoordelijkheden. Op zich geen probleem, zolang het wel de bedoeling is om ooit zelfstandig te gaan wonen en er wel een dagbesteding is in de zin van een baan of een studie. Wanneer hier ook geen sprake van is, kan dit wel een probleem gaan worden.

Programma “Het is hier geen hotel”

Er zijn in Nederland gezinnen waar dit probleem speelt. Na de studie is de jongere thuis blijven wonen of weer thuis komen wonen. Er is na de schoolloopbaan geen sprake van een baan en dit levert uiteindelijk problemen op in het gezin.

In 2016 komt hiervoor hulp in de vorm van presentatrice Natasja Froger met een programma voor RTL 4 genaamd “Het is hier geen hotel”. Het gaat hier om jongeren van 19 tot 27 jaar die nog steeds bij papa en mama thuis op de bank zitten. Jongeren die op de bank hangen zonder baan, zonder dagbesteding en niet weten wat ze met hun leven aan moeten. Jongeren waarvoor het tijd wordt dat ze zelfstandig worden. Natasja Froger geeft ze hierbij een liefdevolle schop uit de voordeur van hotel pappa en mamma richting het zelfstandige leven. De jongeren leren in het programma hun leven weer op te pakken en zelfstandig te worden. Wat komt er allemaal bij kijken, wanneer je op eigen benen gaat staan? Hoe pak je dit aan?

Wanneer je de afleveringen bekijkt vraag je je af waarom er niet eerder iets is gedaan om de jongeren te motiveren, maar het is natuurlijk wel zo dat de jongeren hier in een groep zitten en meebewegen met de groep. Bovendien wordt er niet voor niets gezegd dat vreemde ogen dwingen en jongeren zijn gevoelig voor reputatieverlies. Je wil natuurlijk niet af gaan voor de camera.

In het verleden heeft Natasja Froger al vaker maatschappelijke problemen aan de kaak gesteld in haar programma's zoals het adoptieprogramma 'Met open armen', 'Bonje met de buren' en 'Effe geen cent te makken' over leven van een bijstandsuitkering.