Kind en opvoeding - Zoon of dochter komt weer thuis wonen

Een tijd thuis, tijdje weg en dan weer thuis. Kinderen horen op zekere leeftijd het ouderlijke nest te verlaten. Maar in tijden van crisis keren sommigen wel eens terug, behandelt men ze dan dan als een kind of als logé? Behandel hem of haar niet meer als een kind. Het is belangrijk dat men duidelijke afspraken maakt wanneer het kind weer thuis komt wonen.

Boemerangkind

Men heeft het jaren zien aankomen, met een mengeling van bezorgdheid en verlangen, en opeens is het zover: het jongste kind is het huis uit en men heeft het rijk alleen, of samen. De ouder worstelt door de weken van leegnestsyndroom heen en begint dan te beseffen dat vrijheid ook wel iets heeft. De badkamerdeur hoeft niet meer op slot, in de koelkast staan alleen maar dingen die men zelf lekker vindt en als de koekjesdoos open gaat is die nooit leeg tenzij men die zelf hebt leeggegeten. Een weekendje weg en als men terugkomt, is het huis nog net zo netjes als toen men het verliet. Niet meer wakker liggen tot drie uur 's nachts omdat het kind nog niet thuis is. Geen visioenen meer van ambulances en ontvoeringen en wie weet wat voor verschrikkingen meer.

En opeens is hij terug. Het kind is afgestudeerd en vindt dat hij best een tijdje vakantie heeft verdiend. Het is uit met de vriendin met wie hij samenwoonde. Of hij heeft even geen baan. Het kind, dat niet kon wachten om op eigen benen te staan, komt weer even thuis wonen. Hij of zij is een boemerangkind: een tijd thuis, een tijdje weg en dan weer thuis.

Half man, half kind

In het begin is het best leuk. Hem weer even verwennen. Een tijdje opnieuw deel uit maken van zijn leven. Weer een rij boten van schoenen in de gang als de vrienden op bezoek komen. En wie weet, een vertederend vriendinnetje dat wel wil helpen aardappelen schillen. Er zijn leegnestmoeders die zelfs dolgelukkig zijn als hun zoon of dochter terug is. Die doen alles om hen vast te houden: ze koken hun lievelingseten, geven hun auto te leen en gaan gezellig shoppen met hun volwassen dochter. Er zijn andere ouders die hun pensioenfonds zachtjes zien slinken omdat ze hun kind uit de nood willen helpen en die niet alleen een financiële bijdrage verwachten, maar hun bijna verloren schaap weer zakgeld geven.

Maar in de meeste gevallen is het anders. Langzaam komen de kleine ergernissen. Want opeens zit men weer midden in een levensfase waar men eigenlijk al afscheid van had genomen. De badkamerdeur moet weer op slot. Men voelt weer precies aan wanneer het kind goed- of slechtgehumeurd is, terwijl de moeder of vader zich daar jaren geen zorgen over hoefde te maken. De ouder ergert zich omdat de wc-rol niet werd vervangen en omdat het pak melk leeg in de koelkast is teruggezet. Zijn vuile sokken slingeren rond en de wasmand puilt weer uit. Want het kind, dat toch een tijdje redelijk goed functioneerde als volwassene, vindt het heel normaal dat hij thuis weer iemand is voor wie wordt gekookt en die zijn vuile kleren weer gewassen en gestreken in de kast vindt. Hij heeft een manier van leven gevonden die hem prima bevalt: half man, half kind, en welke helft hij is, dat hangt ervan af hoe het hem uitkomt.

Teken des tijds

Boemerang kinderen zijn een typisch verschijnsel van deze tijd, waarin het voor de jongeren niet zo simpel is om op eigen benen te staan. Banen zijn moeilijker te vinden, wonen is duur, benzine is niet meer te betalen, en tegelijk willen we allemaal meer luxe dan vroeger. Geen wonder dat steeds meer jonge volwassenen weer thuis komen wonen, waar ze een veilig dak boven hun hoofd hebben. Natuurlijk kan het best, samenwonen met een volwassen kind. Maar het vraagt wel een enorme aanpassing van alle partijen. Want moederen en vaderen houdt normaal op als een kind het huis verlaat, en als hij of zij terugkomt, gaan de normale moeder- en vadersregels niet meer op.

Oeps... daar komt de vriend(in)

Nog ingewikkelder wordt het als het kind tijdelijk weer thuis komt wonen met een partner. Omdat er moet worden verbouwd bij hen thuis, of omdat ze even niet het juiste huis kunnen vinden. Dan krijgt men er iemand bij met zijn eigen gewoontes en gebruiksaanwijzing, tegen wie men niet eens kan uitvallen zoals men dat tegen een eigen kind kan doen. Men is niet meer vrij in zijn eigen huis. Er zit altijd wel iemand aan de computer en men bepaalt niet meer zelf naar wat er gekeken wordt op televisie. De man van het boemerangkind zit met zijn schoenen op de bank en men wilt er niets van zeggen. Als de ouder thuiskomt, staat de ontbijttafel er nog, want ze hebben het veel te druk gehad om op te ruimen. En als ze vroeg willen gaan slapen, doet men beter de oordopjes van de iPod in, want er zijn dingen die men liever niet wilt weten. En al zijn er momenten dat het ongelooflijk gezellig is, zoveel mensen in huis; men telt de dagen af zodat de ouders weer hun eigen terrein kunnen veroveren en de privacy, de computer, en de koelkast terug hebben.

De regels van het boemeranghuis

1. Begin met een open gesprek. Ga rond de tafel zitten en stel vragen. Bespreek hoe het kind de situatie ziet: wat als er vrienden of vriendinnen op bezoek komen? Kan hij of zij een bijdrage leveren tot de kosten van het huishouden. Zijn er taken die hij op zich kan nemen.
2. Stel een tijdslimiet. Vraag de zoon of dochter hoe lang ze van plan zijn te blijven. drie maanden, een jaar? Vraag hen waarom ze weer thuis komen wonen en welke stappen ze willen ondernemen om weer zelfstandig te gaan wonen.
3. Men mag gerust regels opstellen, maar het moeten regels voor volwassenen zijn. Behandel het boemerangkind zoals men een zus of een vriend zou behandelen die een tijdje komt inwonen. Zet de regels op papier zoals een officieel contract.
4. Als het boemerangkind een baan heeft, kan hij of zij bijdragen tot het huishouden. Hoeveel hangt van de omstandigheden af, maar er is geen reden om niet een soort huur te vragen. Ook kan hij of zij een aantal taken op zich nemen, bv. tweemaal per week koken.
5. Laat niet toe dat het boemerang kind zich weer als een zestienjarige gaat gedragen. Geen vuile was op de grond dus, geen gekibbel met de andere broer of zussen die nog wel thuis wonen.
6. Stel geen vragen als ze laat thuiskomen, maar sta er ook op dat ze zelf hun was doen, hun kamer schoonhouden en shoppen voor zichzelf. Zijn ze vegetariër geworden of slikken ze dure vitaminen? Laat hen er zelf voor betalen
7. Heeft hij of zij schulden, betaal die dan niet voor hen, maar help hen om een afbetalingsplan op te stellen. Geef hen desnoods een renteloze lening als dat kan. Zorg zeker dat de eigen financiële toekomst niet in gevaar komt.
8. Vergeet niet dat men als ouder recht heeft op een eigen leven. Dat men dus uit eten kan gaan, of op vakantie, zonder dat het boemerangkind per se wordt meegevraagd.

Als deze regels in acht genomen worden, valt er best te leven met een boemerangkind. En op een dag is hij weer weg. En men is blij, want hij moet op eigen benen staan. Men maakt de kamer schoon en vindt een verdwaalde zakdoek. En 's avonds zit men op de nette bank, met een glas wijn en het favoriete tv-programma. En men vindt het wel een beetje stil in huis.

Lees verder

• Voel je goed bij het opstaan - een goed humeur 's morgens
• Waarom liegen wij? - Meest courante leugens
• We kunnen nog 125 jaar oud worden - Ray Kurzweil