Het samengestelde gezin

Een samengesteld gezin ontstaat wanneer een ouder, na echtscheiding of overlijden van de partner, een relatie aangaat met een niet-biologische ouder van zijn of haar eigen kind(eren). Ongeveer 25 procent van de Nederlandse gezinnen is nieuw samengesteld. De verhoudingen binnen een samengesteld gezin zijn vaak ingewikkeld. Kinderen moeten wennen aan het nieuwe gezin en aan de stiefouder. De stiefouder heeft tijd nodig om een band op te bouwen met de kinderen. Ongeveer 10 procent van alle kinderen krijgt te maken met een samengesteld gezin. Deze gezinsvorm kent veel valkuilen en heeft een kleine kans van slagen. Ongeveer 60 procent van de nieuw samengestelde gezinnen valt uiteen binnen 2 jaar. Om een samengesteld gezin goed te laten functioneren zijn een aantal dingen belangrijk.

Het belang van het kind centraal

Wanneer je met je ex-partner afspraken maakt over de verblijfsregeling voor de kinderen na de scheiding, ga dan uit van de situatie tijdens het huwelijk. De ouder die in het huwelijk weinig tijd had voor zorgtaken, heeft dat na de scheiding waarschijnlijk ook. Merk je dat de kinderen moeite hebben met jouw nieuwe partner, neem dan eerst de tijd om je leven met de kinderen vorm te geven. Breng tijd met je nieuwe liefde door, zonder de kinderen. Waar mogelijk, laat de kinderen in hun ouderlijk huis wonen. Er verandert al zoveel in hun leven. Vertel samen aan de kinderen dat je gaat scheiden. Doe het op een logisch moment, bijvoorbeeld als een van jullie gaat verhuizen. Praat respectvol met en over elkaar in het bijzijn van de kinderen. Maak vooral duidelijk dat de kinderen geen enkele schuld hebben en verdrietig en boos mogen zijn.

Tempo

Hoe verliefd je ook bent, ga niet te snel samenwonen wanneer er kinderen bij betrokken zijn. Bouw de ontmoetingen rustig op, zodat alle partijen aan elkaar kunnen wennen. Samenwonen met een nieuwe partner en kinderen, is net zo’n grote stap en verantwoordelijkheid als met iemand in het huwelijksbootje stappen. Koester het contact dat de kinderen met hun beide ouders hebben. Probeer samen de belangrijke momenten van de kinderen bij te wonen, zoals het afzwemmen of een voetbalwedstrijd. Maak met je nieuwe partner duidelijke afspraken over opvoeden en zorg dat de regels voor alle kinderen gelijk zijn.

Blijf nuchter en blijf praten

Laat je niet teveel leiden door emoties en romantiseer de toekomst niet. Probeer de zaken te zien zoals ze zijn, want een samengesteld gezin is écht anders dan een biologisch gezin. Denk na hoe je jouw rol als stiefouder wilt en kunt invullen en bespreek dit met je partner. Je deelt jouw nieuwe liefde voortaan met zijn of haar kinderen, die op de eerste plek horen te komen. Het is belangrijk om goed te luisteren, te onderhandelen en compromissen te sluiten. Houd alle belangen in de gaten en oordeel niet te snel. Bepaal wat je ziet, wat je daarbij voelt en vraag je dan af welke behoefte daaraan ten grondslag ligt. Dat is een goede basis voor een open en eerlijk gesprek met elkaar.

Tot slot

Het is verstandig om niet (teveel) in de ouderrol te zitten naar de kinderen van je nieuwe partner. Ze hebben al ouders en dit thema ligt gevoelig, waardoor problemen kunnen ontstaan. Probeer voor deze kinderen een bemiddelaar en vriend(in) te zijn. Houd je rol in het begin klein en blijf op de achtergrond. Laat de kinderen bepalen of en wanneer jouw rol groter wordt en bouw het uit. Het kost tijd, maar zo creëer je een stabiele basis en biedt je de kinderen vertrouwen en veiligheid.