Wat is geluk? Vier definities van het begrip 'geluk'

Hoe word ik gelukkig? Op welke manier bereik ik het ware geluk? Wat is geluk eigenlijk? Deze vragen kunnen alleen beantwoord met de juiste definitie van geluk. Met iedere definitie worden deze vragen anders beantwoord. Geluk is namelijk een veelzijdig woord met verschillende betekenissen. In dit artikel worden alle definities van het begrip 'geluk' besproken.

Geluk als in toeval

Het tegengestelde van geluk is in dit geval pech. Je gebruikt deze definitie van geluk vaak als iemand toevallig iets positiefs is overkomen, bijvoorbeeld als je een tientje op straat vindt reageer je met 'wat een geluk!'. Het slaat dan vooral op het toevalselement. Ook als je toevallig je soulmate ontmoet op een onwaarschijnlijke locatie heb je in deze zin geluk gehad, of als een kogel rakelings langs je gezicht vliegt heb je geluk gehad. De mate van geluk hangt hierbij af van hoeveel er op het spel staat. Bij het laatstgenoemde voorbeeld staat bijvoorbeeld je leven op het spel, dan heb je 'heel erg veel' geluk gehad, als je een gratis biertje krijgt heb je een beetje geluk gehad of een meevallertje.

Geluk als in kans

In de zin van kans heb je eerder geluk als je vanuit een nadelige positie of met een klein winstpercentage bij een bepaalde activiteit of spel toch iets wint. Bijvoorbeeld als je een prijs wint in de loterij of in een casino bij de roulette de bal precies op jou nummer rolt. Als je echter een kaartspel speelt waarin je 80% kans hebt om te winnen is er nauwelijks meer sprake van 'geluk' als je wint. Echter heb je in dit geval wél pech als je verliest, en de ander dus geluk. Zo zie je dat geluk in de zin van kans eigenlijk pas werkelijk betekenis krijgt als je in een underdog-positie verkeert. De mate van geluk als in kans is tegengesteld evenredig met de waarschijnlijkheid dat je iets wint. Hoe lager de waarschijnlijkheid, dus bijvoorbeeld het winpercentage wat je hebt, hoe meer geluk je nodig hebt om te winnen. Sommige mensen geloven dat ze de mate van geluk als in kans kunnen beinvloeden met amuletten zoals het bekende 'klavertje vier' of 'hoefijzer'.

Geluk als in een moment

Geluk kan ook gedefineerd worden als een puur gevoel, met een uitbarsting van emoties, wat een geweldig high gevoel geeft. Dit gevoel duurt slechts een moment en wordt meestal gevolgd door een verdrietig, melancholische roes. Deze roes kan echter ook zeer fijn zijn. Dergelijke 'geluksmomenten' kunnen worden opgewekt door plotselinge inzichten of een confrontatie met iets van veel waarde. Geluksmomenten worden zo veel opgewekt op reis, in de natuur, in de liefde of door (live) muziek. Het heeft niets te maken met toeval en kans en dergelijke momenten zijn vooral persoonlijk al kan je een moment wel delen als je met iemand op één lijn zit en precies hetzelfde beleefd. Biologisch zou je het kunnen zien als een uitbarsting van stoffen als endorfine en adrenaline in je lichaam.

Geluk als in een continue status van hoge tevredenheid

Dit is de definitie die vaak wordt gebruikt in de woordcombinatie 'gelukkig zijn'. Het houdt een continue status (dus geen moment!) in van prettig leven. De irritaties en pijnen die je in het leven tegemoet komen zijn wel aanwezig maar kunnen de status waarin je je bevind niet schaden. Geluk is meestal een gevoel op de achtergrond of in een herinnering. Zo zeggen veel oudere mensen: 'in die tijd was ik echt gelukkig', hoewel ze zich dat tijdens de momenten zelf misschien helemaal niet realiseerden. Het tragische is dat je zo vaak pas achteraf realiseert dat je gelukkig bent of was. Ook deze ervaring is persoonlijk, het is niet afhankelijk van milieufactor al blijkt uit praktijk dat deze wel een zekere invloed hebben. 'Gelukkig zijn' wordt meestal gekoppeld aan een lange stabiele periode met veel comfort en zekerheid. Biologisch gezien onderga je een periode waarin veel endorfine wordt aangemaakt.