Iedereen kan (leren) manipuleren

Het woord manipuleren heeft voor veel mensen een negatieve bijklank. Toch manipuleert ieder mens dagelijks. Door te communiceren met andere mensen beïnvloed je bewust of onbewust een ander. Manipuleren kan daarom ook heel positief zijn. Hoe kun je op een positieve manier leren manipuleren?

Wat is manipuleren?

Manipuleren is op een subtiele manier invloed uitoefenen op anderen. Je maakt hierbij gebruik van onbewuste kanalen. Zodra je in contact komt met andere mensen, beïnvloed je hen. Voor een groot gedeelte gebeurt dit onbewust. Niet alleen door wat je tegen een ander zegt, maar ook door jouw lichaamstaal, de intonatie van je stem of jouw houding ten opzichte van de ander beïnvloed je diegene. Dit valt allemaal onder manipuleren.

Bewuste manipulatie

De commercie leeft van manipulatie. Als consument worden wij dagelijks geconfronteerd met vele reclameboodschappen, die ons continu voorspiegelen hoe mooi het leven er uit gaat zien als je hun product aanschaft. Op televisie, via Internet en social media wordt ons een wereld voorgehouden waar wij ons graag aan willen spiegelen. Dit alles is doorspekt van manipulatie. Toch ervaren wij deze manier van manipuleren niet alleen als negatief. Zolang de intentie waarmee iemand manipuleert goed is, ervaren mensen dit niet als slecht.

Positieve beïnvloeding door manipulatie

Om een ander bewust te beïnvloeden is het belangrijk dat je je verdiept in de wensen en behoeften van die persoon. Luister goed naar doelen en drijfveren van de ander en speel hier op in. De mensen waarbij jij jouw woorden en daden afstemt op hun wensen en verwachtingen zullen jou eerder hun vertrouwen geven. Hoe leer je anderen op een positieve manier te manipuleren?

Controle over jezelf

Om controle over anderen te kunnen uitoefenen zul je eerst controle moeten hebben over jezelf. Dit kun je bereiken door:

• Jezelf beter te leren kennen
• Controle te krijgen over je eigen emoties

Leer jezelf kennen

Om anderen te kunnen beïnvloeden is het belangrijk eerst een goed zelfinzicht te krijgen. Ga bij jezelf eens op onderzoek uit naar jouw:

• Gedachten
• Gevoelens
• Handelen
• Persoonlijke contacten
• Behoeften
• Drijfveren
• Doelen

Door het doen van zelfonderzoek wordt je je meer bewust van jouw gedachten, gevoelens, handelen, behoeften, drijfveren en doelen.

Leer je emoties te manipuleren

Lichaamstaal heeft meer invloed op anderen dan woorden. Als wat je zegt niet wordt bevestigd door de lichaamstaal die je erbij laat zien, dan zullen mensen dit niet geloofwaardig vinden.
Voorbeeld: Als iemand inwendig kookt van woede, maar zegt dat het geen probleem is, dan spreken lichaamstaal en woorden elkaar tegen. Er wordt dan meer geloof gehecht aan wat iemand uitstraalt, dan wat diegene zegt.
Je kunt leren om emoties zodanig onder controle te krijgen, dat jouw lichaamstaal niet direct jouw emoties verraadt. Op zich is het tonen van emoties positief. Je komt hierdoor bij de ander betrokken en gevoelig over. Breng je iemand slecht nieuws en toon je hierbij geen enkele emotie, dan kom je ongeinteresseerd over. Toch is het belangrijk om in veel gevallen je emoties onder controle te houden.
Voorbeeld: ga je met een makelaar bij een huis kijken en je bent er super enthousiast over, laat dit dan niet te zeer blijken. Het maakt je onderhandelingspositie een stuk zwakker.

Door een goede zelfpresentatie kun je het effect dat je op anderen hebt positief beïnvloeden. Door zelfonderzoek en bewustwording van je eigen emoties krijg je een betere controle over jezelf. Dit heeft een positief effect op de controle die je op anderen kunt uitoefenen.

Controle over anderen

In het eerste contact dat je maakt met iemand is de eerste indruk van groot belang. Mensen beoordelen jou in eerste instantie op je uiterlijk en presentatie. Van nature doen mensen aannames op basis van deze uiterlijke kenmerken. Karaktereigenschappen worden gekoppeld aan deze kenmerken. Informatie die via onze zintuigen binnen komt wordt gesorteerd en gecombineerd.
Voorbeeld: iemand die er verzorgd uitziet wordt eerder gezien als "intelligent" en "betrouwbaar", dan iemand met een onverzorgd uiterlijk.

Wil je anderen bewust manipuleren, dan is het belangrijk gebruik te maken van de eerste indruk die je op anderen achter laat. Alleen al met jouw uiterlijk en presentatie kun je mensen positief beïnvloeden.

Informatie die onze hersenen binnen komt is vaak onvolledig en ongestructureerd. Ons brein vult die informatie aan vanuit logische veronderstellingen en verwachtingen. Door bepaalde suggesties te wekken bij anderen kun je die verwachtingen die de ander van jou heeft beïnvloeden.
Voorbeeld: je kunt bij je werkgever de schijn opwekken dat je heel veel inzet toont, door meteen bij binnenkomst aan de slag te gaan, je werk inefficiënt in te delen, anderen te laten wachten, je lunch aan je bureau op te eten of te laten merken dat je gestrest bent.
Het beeld wat je laat zien bij de ander strookt niet met de werkelijkheid, maar door aannames bij de ander wek je de suggestie dat jij je enorm inzet voor je werk. Verwachtingen blijken niet altijd objectief te zijn.

Je kunt met jouw verwachtingen anderen zodanig beïnvloeden, dat zij zich aan zullen passen aan jouw verwachtingspatroon. Dit wordt het Pygmalioneffect genoemd.
Voorbeeld: een voetbaltrainer kreeg tien kinderen om te trainen. Van vijf kinderen was hem verteld, dat zij talent hadden. De andere vijf waren veel minder getalenteerd. Dit was in werkelijkheid niet het geval. De zogenaamde "getalenteerde" kinderen waren willekeurig gekozen. Na een aantal maanden bleken de kinderen die als "getalenteerd" bestempeld waren meer vooruitgang te hebben geboekt dan de andere kinderen. Door de verwachtingen van de trainer had hij onbewust zijn gedrag ten opzichte van de "getalenteerde" kinderen aangepast.

Een aantal belangrijke aspecten om vertrouwen te winnen bij anderen zijn:

• Sympathie wekken
• Goed luisteren
• Samenwerken
• Spiegelen
• Verbeteren van je imago
• Manipulatietechnieken

Sympathie wekken

Als mensen jou sympathiek vinden zullen zij meer vertrouwen in jou hebben en kun je ze makkelijker manipuleren. Een aantal manieren om sympathie te winnen bij anderen zijn:
Attent zijn naar anderen. Aandacht, waardering en belangstelling voor anderen wekt sympathie.
Er voor iemand zijn. Aanwezigheid en het gevoel er voor de ander te zijn wekt sympathie.
Gebruik van smalltalk. Een ontspannen sfeer creëren door een luchtig openingsgesprek wekt sympathie.

Goed luisteren

Mensen waarderen het vaak meer als iemand een goede luisteraar is, dan een goede prater. Door betrokken naar iemand te luisteren creëer je vertrouwen en kun je meer invloed uitoefenen op de ander. Actief luisteren doe je niet alleen met je oren, maar ook met je houding, oogcontact, bevestigende knikjes en door je stem (hummen). Door het gebruik van lichaamstaal kun je, zonder zelf te praten, toch richting geven aan het gesprek. Alleen al door oogcontact of het verbreken daarvan kun je het gesprek beïnvloeden. Ook het herhalen van wat de ander zegt (papegaaien) heeft invloed op de loop van het gesprek.
Voorbeeld: gesprekspartner zegt: ik ga volgende week een dagje naar de dierentuin?
Reactie: volgende week? De ander zal dan ingaan op het moment dat hij naar de dierentuin zal gaan. Hij zal bijvoorbeeld zeggen: ja, ik denk dat ik volgende week dinsdag ga.
Reactie: naar de dierentuin? Dan zal de ander ingaan op het feit dat hij naar de dierentuin gaat. Hij zal bijvoorbeeld zeggen: ja, ik denk dat ik naar Artis ga.
Afhankelijk van welk deel uit de zin je herhaalt zal de spreker op dit gedeelte verder ingaan. Hiermee manipuleer je dus de richting van het gesprek.

Samenwerken

Door samen te werken met de mensen waar je iets van gedaan wilt krijgen, bereik je meer, dan wanneer je gaat concurreren met anderen. Zit het tegen, probeer dit dan met humor op te lossen. Probeer te relativeren. Dit bevordert de uitstraling die je naar anderen hebt. Geef een ander regelmatig een compliment. Daar zijn mensen gevoelig voor. Ga bij de ander na wat zijn sterke kanten zijn of zijn bijzondere kwaliteiten. Benadruk die kwaliteiten door hier regelmatig een compliment over te geven. Biedt een ander belangeloos jouw diensten aan. Grote kans dat die ander iets voor jou terug wil doen. Dit is de ongeschreven wet der wederkerigheid. Zorg dat je mensen bij hun naam kunt noemen, zij voelen jouw betrokkenheid en zullen meer voor jou willen doen.

Spiegelen

Door het gedrag van de ander te spiegelen, zal diegene zichzelf in jou herkennen. Dit schept een band en biedt mogelijkheden het vertrouwen van die ander te winnen. Spiegelen kan op verschillende manieren, door de lichaamshouding, bewegingen, intonaties of woorden die je gebruikt. Om bij een bepaalde groep te kunnen horen kun je zelfs kiezen je kledingkeuze hierop aan te passen.
Kijk wel uit dat je niet overdreven gaat spiegelen, want als dit gaat opvallen voelt de andere partij zich ongemakkelijk en krijgt dit een negatief effect.

Verbeteren van je imago

Zorg dat je zichtbaar bent voor de mensen wiens vertrouwen jij wilt winnen. Maak jezelf populair door wat meer op te vallen. Als je een positieve uitstraling hebt, je goed kleedt en regelmatig contact zoekt met de mensen om je heen zal je op een positievere manier opvallen. Vermijd negativiteit.

Manipulatietechnieken

Judotaktiek: Beweeg in eerste instantie mee met de ander, ook al ben je het er niet helemaal mee eens. Het is daarna makkelijker je eigen ideeën erdoor te krijgen.
Informatiestroom manipuleren: mensen nemen beslissingen op basis van de informatie die zij hebben ontvangen. Door eenzijdig informatie te verstrekken kun je die beslissingen manipuleren. Hier wordt in de reclame veel gebruik van gemaakt.
Een onmogelijk voorstel: door een voorstel te doen waarvan je weet dat dit onmogelijk wordt goed gekeurd breng je je gesprekspartner in verwarring. Door daarna een alternatief te bieden, je eigenlijke wens, heb je kans dat de ander hier makkelijker mee instemt.