De krant: van stuk hout tot tabloid

De krant komt steeds meer in de verdrukking door de moderne technologie. Op internet staan vele kranten al online. Heeft de papieren krant nog wel toekomst, is dan de brandende vraag. Feit is dat kranten het moeilijk hebben. Niet alleen door de concurrentie van internet, maar vooral ook door de economisch moeilijke tijd, waardoor de advertenties, essentieel voor een krant, teruglopen. De krant bestaat al heel lang en is nog steeds populair.

Historie

Een krant, ook wel courant of gazet genoemd, is een gedrukte uitgave, waarin nieuws wordt opgenomen. De Romeinen hadden al een soort nieuwsdienst. Regelmatig verscheen de Acta Diurna (de dagelijkse gebeurtenissen), in het leven geroepen door Julius Caesar. Het nieuws, veelal punten uit de senaat en vorderingen van de keizer, kon men op houten borden lezen. De eerste krant ontstond in 713 en werd in China gemaakt, de Kai Yuan Za Bao. De oudste Nederlandse krant is de Courante uyt Italien, Duytslandt, &c. uit 1618. Ze bestond uit een enkel blaadje papier, aan één kant bedrukt.

Nederland kent tegenwoordig zeven landelijke betaalde ochtendbladen:

• De Telegraaf
• de Volkskrant
• Algemeen Dagblad
• Trouw
• Nederlands Dagblad
• Financieel Dagblad
• NRC

Daarnaast zijn er drie landelijke avondbladen, te weten:

• Het Parool
• NRC Handelsblad
• Het Reformatorisch Dagblad.

Verder zijn er vele regionale kranten en lokale bladen. In 2008 had de helft van de Nederlandse huishoudens een abonnement op een krant. In het buitenland worden kranten veel meer los verkocht.

Grote buitenlandse kranten zijn:

• New York Times (VS)
• Le Monde (Frankrijk)
• El Pais (Spanje)
• Frankfurter Allgemeine Zeitung (Duitsland)
• Pravda (Rusland)

Ontwikkelingen

In de begintijd van de krant sprak men vaak van 'vliegende bladeren', omdat ze vaak pas werden verspreid na een sensationele gebeurtenis. Het ging ook meestal om buitenlands nieuws. Binnenlandse kwesties werden vermeden, om de goede relatie met de autoriteit in stand te houden. De overheidscontrole was tot ver in de negentiende eeuw nog scherp. Nadeel: het massale publiek werd niet bereikt. Door afschaffing van de Dagbladzegel, een accijns op het uitgeven van kranten, en het vastleggen van de vrijheid van meningsuiting in de grondwet, veranderde het snel en ontstond onafhankelijke verslaggeving. Al in 1830 deed de New Yorkse Herald een poging tot objectief nieuws brengen. In Nederland gebeurde dit pas eind negentiende eeuw. De eerste kranten hadden geen foto's. Later werden de artikelen voorzien van korrelige zwart-wit-foto's. De eerste kleurenfoto in een Nederlandse krant werd afgedrukt in 1965. Pas in 1992 had de Telegraaf een volledige kleurenbijlage. Tegenwoordig is de hele krant in kleur.

Tabloid

Steeds meer kranten gaan over op het tabloid-formaat, een fenomeen dat overgewaaid is uit Engeland. Het woord tabloid is ontstaan in 1884, als merknaam van een medicinaal tabletje. Vervolgens werd het woord gebruikt voor verschillende producten in compacte vorm. In de krantenwereld deed het woord zijn intrede met het ontstaan van het Britse populaire blad de Daily Mail. Het ging toen nog niet om het formaat, maar om de samenstelling van de artikelen: beknopt en snel leesbaar. Tabloid stond synoniem voor schandaalblad, waar The Sun beroemd en berucht mee geworden is. Evenals Bild Zeitung in Duitsland. Nederland viel voor het tabloid-formaat door de gratis verschijnende Spits en Metro. In 1986 was De Waarheid de eerste krant die overging op het kleinere formaat, gevolgd door vele andere landelijke en regionale kranten. Voordeel is natuurlijk het handzame formaat. Nadeel is dat er minder ruimte is voor grote artikelen. Het is allemaal beknopter. Voordeel van de grotere versie is dat het na het lezen voor meerdere doeleinden gebruikt kan worden, zoals het afdekken bij schilderen, zonwering en inpakken van de vis.